Những điểm mới nhằm bảo vệ quyền lợi người lao động

Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) vừa được trình Quốc hội, nhằm đáp ứng nhu cầu bảo vệ quyền lợi người lao động trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và những thay đổi trong thị trường lao động. Những thay đổi này không chỉ liên quan đến quy định tài chính mà còn mở rộng quyền lực của công đoàn, nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi người lao động, đặc biệt là trong môi trường doanh nghiệp ngày càng đa dạng và cạnh tranh.

Sửa đổi để thích ứng với tình hình mới

Theo tổ chức Công đoàn Việt Nam, việc thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa và các cam kết quốc tế trong các Hiệp định Thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, cùng với các công ước của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ từ Công đoàn Việt Nam.

Sau hơn 10 năm thi hành, Luật Công đoàn hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế và không còn phù hợp với thực tế. Vì vậy, dự thảo sửa đổi lần này tập trung vào việc khắc phục các yếu kém, đặc biệt trong việc bảo vệ quyền lợi người lao động và tạo cơ hội phát triển cho tổ chức công đoàn.

Một trong những điểm quan trọng trong dự thảo là việc điều chỉnh quy định về tài chính công đoàn. Dự thảo đưa ra hai phương án phân bổ nguồn quỹ công đoàn.

Phương án đầu tiên giữ nguyên việc phân bổ nhưng không quy định tỷ lệ cụ thể. Phương án thứ hai đề xuất tỷ lệ phân bổ 75% cho công đoàn cơ sở và 25% cho các cấp công đoàn trên, giúp tăng cường nguồn lực cho hoạt động bảo vệ quyền lợi lao động tại doanh nghiệp.

Đặc biệt, phương án thứ hai sẽ giúp cán bộ công đoàn hoạt động độc lập hơn, không phụ thuộc vào doanh nghiệp, qua đó nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền lợi người lao động.

IMG_5351.jpeg
Chủ tịch Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang tặng quà cho người lao động thuê trọ và làm việc tại tỉnh Bình Dương

Dự thảo lần này đã đề xuất mở rộng quyền hạn của công đoàn trong việc bảo vệ quyền lợi người lao động, đặc biệt là quyền khởi kiện. Công đoàn sẽ có quyền đại diện cho tập thể người lao động, tiến hành khởi kiện khi quyền lợi của họ bị xâm phạm. Điều này là một bước tiến quan trọng trong việc tăng cường năng lực bảo vệ người lao động, đồng thời khẳng định vai trò của công đoàn trong bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động.

Dự thảo cũng đề xuất một số quy định về việc tổ chức đối thoại giữa người lao động và người sử dụng lao động, nhằm thúc đẩy sự hợp tác, giải quyết tranh chấp và tạo ra môi trường làm việc ổn định. Quy định này sẽ giúp các bên hiểu rõ trách nhiệm của mình và nâng cao hiệu quả quản lý quan hệ lao động trong doanh nghiệp.

Trong bối cảnh doanh nghiệp gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, dự thảo cho phép linh hoạt trong việc đóng phí công đoàn, nhằm giúp các doanh nghiệp duy trì hoạt động mà không làm ảnh hưởng đến phúc lợi của người lao động. Đây là một biện pháp thiết thực, thể hiện sự quan tâm của công đoàn đối với sự ổn định đời sống người lao động trong những tình huống khó khăn.

Những đề xuất và giải pháp từ thực tiễn

Dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi) không chỉ dựa trên các lý thuyết mà còn được hình thành từ thực tiễn quá trình thi hành luật hiện hành. Theo ông Ngọ Duy Hiểu, Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, các đề xuất trong dự thảo hướng tới hoàn thiện tổ chức bộ máy công đoàn, đặc biệt là đội ngũ cán bộ công đoàn tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước, nơi người lao động cần được hỗ trợ mạnh mẽ hơn.

IMG_5349.jpeg
Ông Ngọ Duy Hiểu phát biểu tại nghị trường Quốc hội

Ông Hiểu nhấn mạnh sự cần thiết phải “hoàn thiện các quy định pháp luật về tài chính công đoàn, đảm bảo công khai, minh bạch và chia sẻ nguồn tài chính cho các tổ chức của người lao động khi luật pháp cho phép các tổ chức này ra đời tại doanh nghiệp”. Trong khi đó, phương án không quy định tỷ lệ cụ thể trong phân bổ tài chính giúp các cấp công đoàn có thể chủ động trong việc quản lý và phân bổ nguồn lực.

Ông Hiểu cũng chỉ ra rằng quyền khởi kiện của công đoàn là một biện pháp quan trọng nhằm bảo vệ quyền lợi của người lao động, đặc biệt là trong các vấn đề tranh chấp lao động. Quy định này không chỉ phù hợp với Bộ luật Lao động mà còn đồng bộ với các quy định khác như Luật Bảo hiểm Xã hội và Bộ luật Tố tụng dân sự.

Ông Ngọ Duy Hiểu nhấn mạnh, sau khi Luật Công đoàn được sửa đổi, các luật liên quan cũng cần được điều chỉnh để đồng bộ và phù hợp với Hiến pháp, vốn đã xác định công đoàn là đại diện chính thức của người lao động.

Một điểm quan trọng nữa là việc đảm bảo sự bình đẳng trong phân bổ nguồn tài chính giữa Công đoàn Việt Nam và các tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp. Việc phân chia phải được tính toán kỹ lưỡng để không làm giảm khả năng hoạt động của công đoàn mà vẫn đảm bảo các tổ chức lao động tại doanh nghiệp có đủ nguồn lực để bảo vệ quyền lợi người lao động.

Dự thảo sửa đổi Luật Công đoàn đặt ra yêu cầu đối với công đoàn trong việc củng cố tổ chức và phát huy vai trò trong bối cảnh mới. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh số lượng doanh nghiệp và đoàn viên gia tăng không ngừng. Để đáp ứng yêu cầu phát triển, công đoàn cần hoàn thiện các phương thức hoạt động, củng cố đội ngũ cán bộ và nâng cao hiệu quả quản lý tài chính.

Nếu dự thảo Luật Công đoàn được thông qua, đây sẽ là một bước tiến lớn, tạo điều kiện thuận lợi để công đoàn phát triển, bảo vệ quyền lợi người lao động và đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Tin cùng chuyên mục