(SGGP).- Ngày 8-12, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã công bố kết luận thanh tra việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn và tài sản tại Tổng công ty Lương thực miền Nam và một số đơn vị thành viên năm 2012 - 2013.
Nội dung thanh tra về bảo lãnh vốn vay, sử dụng vốn đầu tư ngoài ngành, mua bán hàng hóa, quản lý sử dụng đất đai và đầu tư xây dựng; thực hiện chính sách tạm trữ lương thực và xuất khẩu gạo. Kết luận của TTCP nêu rõ, trong năm 2012 và 2013, các đơn vị này có những thiếu sót, vi phạm.
Cụ thể, về hoạt động kinh doanh, đối với công ty mẹ, thực hiện cho vay và bảo lãnh vay vốn cho một số đơn vị không đúng quy định, vượt thẩm quyền được giao với số tiền trên 1.780 tỷ đồng. Hậu quả Tổng công ty phải trả thay vốn vay cho Công ty cổ phần Hậu Giang là 28 tỷ đồng; khó thu hồi được vốn cho vay tại Công ty cổ phần Tô Châu là 80,163 tỷ đồng; nguy cơ phải trả thay cho Công ty TNHH Bình Tây nợ ngân hàng là 93,421 tỷ đồng và Công ty cổ phần Tô Châu là 56,946 tỷ đồng. Đầu tư góp vốn và sử dụng vốn góp với giá trị 47,208 tỷ đồng để thành lập Công ty cổ phần Vận tải biển Hoa Sen có nhiều sai phạm, không hiệu quả, kinh doanh thua lỗ mất vốn nhà nước là 22,835 tỷ đồng; mua cổ phần của Công ty Vận tải biển Việt Nam với số tiền 59,595 tỷ đồng và Công ty cổ phần Nước khoáng Samvi với số tiền 14,410 tỷ đồng chưa đúng quy định về trình tự thủ tục, đầu tư không hiệu quả. Mua cổ phần của Công ty cổ phần Nước khoáng Samvi không đúng mệnh giá 455 triệu đồng, hàng năm tổng công ty không được chia cổ tức, phải trích lập dự phòng giảm giá cổ phiếu là 55,036 tỷ đồng.
Chưa thực hiện đúng theo quy định của Nhà nước về thu mua lúa gạo tạm trữ, không giao dịch mua trực tiếp của người nông dân, không tổ chức liên kết được thành hệ thống trong mua bán nên chưa thực hiện đúng chính sách nhà nước với mục đích tạm trữ lúa gạo để đảm bảo cho nông dân có lãi tối thiểu 30%.
TTCP cũng kết luận nhiều sai phạm đối với các công ty hạch toán phụ thuộc trong việc mua bán hàng hóa của một số đơn vị đã vi phạm các quy định về Quy chế tổ chức và hoạt động, Quy chế quản lý tiền hàng trong mua, bán, cung ứng hàng hóa, dịch vụ; Quy chế mua, bán hàng hóa, dịch vụ của tổng công ty, của các đơn vị thành viên với số tiền 62.069,939 tỷ đồng (Công ty Lương thực Vĩnh Long, Công ty Lương thực thực phẩm An Giang, Công ty Lương thực Đồng Tháp, Công ty Lương thực Tiền Giang, Công ty Lương thực Bạc Liêu, Công ty Lương thực Sóc Trăng). Những vi phạm trên dẫn tới tổng công ty và các đơn vị bị chiếm dụng vốn, nợ khó đòi, nguy cơ mất vốn là rất lớn. Một số đơn vị sử dụng vốn và tài sản chưa đúng quy định, không có phương án xử lý đối với tài sản không sử dụng, ký kết hợp đồng và thanh toán khi dự án khả thi chưa được phê duyệt; mua vượt kế hoạch tổng công ty giao, sử dụng vốn ngắn hạn thanh toán cho đầu tư mua sắm, huy động vốn khi không được sự đồng ý của tổng công ty với giá trị 3.001,029 tỷ đồng và 62.603.174 USD, dẫn đến làm giảm hiệu quả trong sản xuất kinh doanh.
Còn đối với các công ty hạch toán độc lập, TTCP cũng chỉ ra, Công ty TNHH MTV Lương thực TPHCM mua cổ phần Công ty cổ phần Phú Tam Khôi với giá trị 12,4 tỷ đồng; đầu tư góp vốn khi chưa có phương án kinh doanh, kết quả đầu tư không có lãi, lỗ mất phần vốn góp là 6,1 tỷ đồng. Công ty TNHH Bình Tây mua cổ phiếu Công ty Bao bì Bình Tây với số tiền 1,438 tỷ đồng, mua cổ phiếu khi chưa có phương án đầu tư, năm 2013 không được chia cổ tức. Việc mua bán hàng hóa của các đơn vị không chặt chẽ, ký kết và thực hiện hợp đồng vi phạm những quy định của tổng công ty và của các đơn vị với giá trị 2.219,333 tỷ đồng... Những vi phạm trên dẫn đến nợ khó đòi, kinh doanh không hiệu quả, thua lỗ, mất vốn nhà nước, công ty mẹ phải trích lập dự phòng giảm giá các khoản đầu tư tài chính, hạch toán vào chi phí năm 2013 là 226,576 tỷ đồng.
TTCP cũng kết luận có nhiều vi phạm trong công tác quản lý đất đai và đầu tư xây dựng ở tổng công ty và một số đơn vị thành viên. Trong đó có đầu tư các dự án thủy sản với giá trị thực hiện 556,719 tỷ đồng, không được Thủ tướng phê duyệt trong mục tiêu, chiến lược, kế hoạch dài hạn theo quy định. Quá trình thực hiện dự án đã vi phạm những quy định của pháp luật. Đầu tư kho chứa đến nay mới thực hiện được 35/40 dự án với tổng giá trị 1.758,325 tỷ đồng. Quá trình triển khai các dự án chậm, hiệu suất sử dụng kho chứa thấp (đạt 30% thiết kế), hệ số thiết bị được sử dụng chưa cao (đạt 40% thiết kế), đầu tư kho chứa chưa khai thác và sử dụng kho đảm bảo theo thiết kế, dẫn đến hàng năm phải trích khấu hao lớn làm giảm hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Từ kết quả thanh tra, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ và Tổng công ty Lương thực miền Nam thực hiện nhiều nội dung về cơ chế chính sách và chấn chỉnh quản lý. Riêng về xử lý kinh tế, TTCP kiến nghị xử lý tổng số là hơn 205,947 tỷ đồng. Về xử lý trách nhiệm, Bộ NN-PTNT, Bộ Tài chính thực hiện và chỉ đạo thực hiện kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân, đơn vị liên quan đã nêu trong kết luận thanh tra. Tổng công ty phải kiểm điểm, tổ chức chỉ đạo kiểm điểm và xử lý theo quy định đối với các tổ chức, cá nhân; các đơn vị thành viên liên quan đến những khuyết điểm và vi phạm trong việc quản lý, sử dụng vốn sai quy định của pháp luật, điều lệ, quy chế của tổng công ty và các đơn vị thành viên với số tiền 9.920,337 tỷ đồng và 62.993.174 USD, dẫn đến hậu quả kinh doanh thua lỗ, nợ khó đòi, mất vốn nhà nước đã nêu trong kết luận thanh tra.
LÂM NGUYÊN
