Thực tế cho thấy, các tác động của quá trình hội nhập làm nảy sinh một bộ phận thanh niên có bản lĩnh kém, sống thực dụng, ít hoặc không quan tâm đến các vấn đề chính trị - xã hội, hạn chế về kiến thức xã hội, kiến thức lịch sử và lý luận chính trị, dễ bị lợi dụng, kích động, lôi kéo, chi phối theo “tâm lý đám đông”...
Trước tình hình đó, Thành Đoàn TPHCM có quan điểm gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, trong đó “xây” là cơ bản, với các nhiệm vụ giáo dục, trang bị kiến thức, định hướng rèn luyện để xây dựng bản lĩnh thanh niên TPHCM.
Đã có nhiều mô hình, giải pháp tích cực được triển khai như tổ chức các hội thi Olympic, tìm hiểu các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh “Tầm nhìn xuyên thế kỷ” dành cho sinh viên; cuộc thi “Ánh sáng thời đại” dành cho giảng viên, giáo viên trẻ. Các hội thi này đã được duy trì tổ chức suốt hơn 20 năm qua.
Bên cạnh đó, Thành Đoàn đã xây dựng Không gian Bác Hồ với thiếu nhi và trang tin trực tuyến học tập và làm theo lời Bác nhằm cụ thể hóa chủ trương xây dựng “Không gian Văn hóa Hồ Chí Minh” của Đảng bộ TPHCM.
Đồng thời, nhiều hoạt động giáo dục truyền thống, giáo dục lịch sử được tổ chức như: Hành trình đến với bảo tàng, địa chỉ đỏ, chương trình Thắp nến tri ân, chương trình thăm và tặng quà nhân dân vùng căn cứ của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hội thi “Tự hào Sử Việt”, phong trào “Sử ca học đường”...
Đặc biệt, Thành Đoàn đã triển khai cuộc vận động xây dựng các giá trị mẫu hình của thanh niên thành phố từ năm 2013 với các cặp giá trị: Yêu nước - Khát vọng, Đạo đức - Trách nhiệm, Tri thức - Sáng tạo, Năng động - Văn minh.
Hàng loạt các phong trào hành động cách mạng đã được triển khai phát huy vai trò xung kích của thanh niên, như phong trào “Tuổi trẻ xung kích xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”...
Đối với từng đoàn viên, nhiều chương trình cũng được triển khai như: “Rèn luyện đoàn viên” “Nhà giáo trẻ tiêu biểu”, “Sinh viên 5 tốt”, “Học sinh 3 tốt”, “Thầy thuốc trẻ tiêu biểu”, “Thanh niên Quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy - Xung kích, sáng tạo, tình nguyện, lập công vì an ninh Tổ quốc”...
Nhờ những giải pháp này, trong giai đoạn 2017-2022, đã có hơn 111.000 đoàn viên được giới thiệu cho Đảng xem xét kết nạp, có gần 30.000 đoàn viên đứng vào hàng ngũ của Đảng.
Bên cạnh việc “xây là chính”, Thành Đoàn cũng chú trọng “chống từ xa” những diễn biến, tác động đến thanh niên. Để chống các quan điểm, hành vi không phù hợp với đạo đức, văn hóa, cách thức thực hiện là “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”. Thành Đoàn đã triển khai cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” trên không gian mạng, phòng, chống các thông tin xấu độc, chia sẻ các hành động đẹp, các thông tin tích cực, các giá trị văn hóa, lan tỏa cái đẹp, hạn chế cái xấu.
Để đấu tranh trực diện với các quan điểm sai trái, thông tin xấu độc, Thành Đoàn đã duy trì xây dựng và duy trì hệ thống Câu lạc bộ Lý luận trẻ từ cấp thành phố đến cơ sở, trở thành lực lượng quan trọng tham gia trực diện đấu tranh với các luận điệu, quan điểm sai trái, thông tin xấu độc. Sự duy trì của câu lạc bộ từ năm 1999 đến nay và từ năm 2019, hình thức này đã được Trung ương Đoàn phát triển quy mô cả nước.
Thành Đoàn cũng đã xây dựng hệ thống các trang cộng đồng chính thống của tổ chức Đoàn tới cơ sở để thông tin đồng bộ, kịp thời và định hướng thống nhất dư luận trong thanh niên. Sau đó là việc khai thác tối đa các tính năng của mạng xã hội, các nền tảng số để tăng hiệu quả tương tác trực tiếp với đoàn viên, thanh niên.
Trong giai đoạn tới, Thành Đoàn TPHCM đề xuất một số nhóm giải pháp, trong đó, vấn đề quan trọng nhất là, tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết 35 của Đảng trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
Để làm được nhiệm vụ này, Thành Đoàn sẽ chú trọng tận dụng ưu thế của các công cụ, phương tiện truyền thông hiện đại, mạng xã hội, hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn trong công tác giáo dục thanh thiếu nhi, đặc biệt tăng cường tuyên truyền Luật An ninh mạng và Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội.
