Nhiếp ảnh đường phố và cảm xúc đô thị

Đi tìm hiệu ứng khác biệt

Vượt ra ngoài sự hiện diện vật chất của những tác phẩm nhiếp ảnh, triển lãm Kaleidoscopic Vision (tạm dịch: Kính vạn hoa) của nhiếp ảnh gia Nguyễn Thành Dũng đang diễn ra (tại số 131, đường Dương Văn An, phường An Phú, TP Thủ Đức) đã đem đến cho người xem một trải nghiệm thị giác kỳ ảo, như chiếc kính vạn hoa khổng lồ liên tục tái hiện, phản chiếu và biến đổi không gian đô thị thành muôn vàn mảnh ghép đầy màu sắc, rực rỡ và lấp lánh. Các tác phẩm đưa khán giả du hành vào một thế giới song song, một thế giới được tác giả tạo ra với những hiệu ứng thị giác vừa quen thuộc vừa lạ lùng. Đó là một thế giới của các mảng màu lắp ghép, chồng lấn, của không gian phản chiếu và những chuyển động thoáng qua.

Thích thú trước những hình ảnh đường phố quen thuộc nhưng nay lại khác biệt qua những kỹ thuật bóp méo đầy dụng ý, Phan Thanh Như Thủy (26 tuổi, nhân viên truyền thông, ngụ quận Phú Nhuận, TPHCM) chia sẻ: “Bộ ảnh này khiến tôi thấy thích vì vẫn là những hình ảnh đường phố quen thuộc, nhưng tác giả chủ ý biến đổi thành những hình ảnh kỳ lạ, dị thường, tựa như được nhìn bằng cặp mắt của người ngoài hành tinh, hoặc một loài côn trùng khi lần đầu tiên chiêm ngưỡng thế giới đô thị hiện đại với thủy tinh, kim loại, nhựa và đèn điện. Mọi chủ thể trong bộ ảnh đều không thực sự rõ ràng, hay có bất kỳ sự sắp đặt nào, mà chúng luôn mờ ảo và là một thứ luồn lách ở giữa những định nghĩa”.

Hơn một năm thực hiện bộ ảnh, nhiếp ảnh gia Nguyễn Thành Dũng sử dụng ngôn ngữ thị giác trừu tượng, kết hợp với tính thơ trong cách phối màu và bố cục, các tác phẩm mang lại một hình thái độc đáo, mới lạ cho nhiếp ảnh đường phố. Nguyễn Thành Dũng chia sẻ: “Cuộc sống của tôi đi lại giữa hai đô thị Hà Nội và TPHCM, tôi tự học cách biết ơn vẻ đẹp đầy sắc màu kỳ diệu của cuộc sống đời thường. Khi phát hiện ra màu sắc mang những sắc thái cảm xúc vô cùng lớn lao với trải nghiệm thị giác, tôi thả lỏng toàn bộ lý trí và để cảm xúc, cùng những gam màu hòa vào nhau qua khung hình chiếc máy ảnh”.

Khoảnh khắc và cảm xúc

Nhiếp ảnh đường phố gần như là chủ đề muôn thuở cho những tay máy chuyên lẫn không chuyên, bởi đây là đề tài dễ chụp, đa dạng chủ thể và dễ nắm bắt tâm lý người xem. Nhiều tay máy chuyên nghiệp nhìn nhận, phần lớn tác phẩm nhiếp ảnh đường phố hiện nay là những hình ảnh “đẹp” kiểu postcard, lặp lại đến nhàm chán cả về chủ đề lẫn hình thức… Ghi chép hiện thực và khoảnh khắc vốn là đặc trưng của ảnh đường phố, để khác biệt phải dựa vào cảm xúc đô thị.

Ngoài công việc kỹ sư hóa hữu cơ, thời gian rảnh rỗi Võ Lâm (32 tuổi, ngụ quận 7) lang thang khắp nơi cùng máy ảnh, anh chia sẻ: “Từ khi cầm máy đến nay gần 10 năm, tôi chỉ thích và chụp duy nhất ở khu vực quận 5, nơi đây có những nét đặc trưng văn hóa riêng rất hay. Gần 10 năm, cứ rảnh rỗi là tôi lại lang thang ở khu này, có vài cô chú ở các chung cư quen mặt như người nhà, mỗi lần tới là ngồi nói chuyện cả buổi. Mỗi lần bấm máy, lại thấy khác và có cái hay riêng, ảnh đường phố là câu chuyện cảm xúc của đô thị. Cũng là buổi chiều thôi, nhưng chiều hôm qua và hôm nay… khác nhau hoàn toàn”.

Sắc màu đô thị là một đề tài quen thuộc, và chính sự quen thuộc trở thành điểm khó để người ta sáng tạo những khung ảnh khác biệt. Đôi khi đâu đó, những bức ảnh phố sá đời thường, mang đến cho người xem cảm xúc để yêu thêm một chút, chậm lại đôi phút trong lòng đô thị. Chia sẻ thông điệp của ảnh đường phố, nhiếp ảnh gia Nguyễn Thành Dũng bày tỏ: “Tôi muốn truyền tải tới khán giả một góc nhìn mới lạ về đường phố Việt Nam. Đó có thể là sự hối hả, sâu lắng, hay đầy cảm xúc được tạo nên bởi màu sắc. Tôi mong rằng các tác phẩm của mình có thể khiến người xem như đang lạc vào một thế giới khác, một thế giới với góc nhìn chủ quan và soi chiếu phần nào nội tâm của người thực hiện bộ ảnh. Qua đó giúp khán giả nhìn nhận rõ ràng hơn về cái đẹp của đường phố, của những ngóc ngách quen thuộc theo một cách rất khác, và mang đến những cảm xúc mạnh mẽ khi đứng trước một bữa tiệc thị giác đầy màu sắc”.