Nhan nhản cơ sở sản xuất nhỏ lẻ trong khu dân cư: Nguy cơ cháy nổ, gây ô nhiễm môi trường

Phát thải khói bụi, mùi hôi

Anh D. (ngụ ấp 6, xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh) bức xúc gọi đến đường dây nóng Báo SGGP phản ánh, nhà anh bị kẹp giữa cơ sơ sản xuất ngũ kim Hiệp Hưng và doanh nghiệp gia công đế giày Phát Vĩnh. Mỗi khi hoạt động, 2 cơ sở này luôn gây tiếng ồn và phát tán mùi hôi rất khó chịu, ảnh hưởng xấu đến đời sống sinh hoạt của gia đình anh nói riêng và khu dân cư nói chung. Đặc biệt, doanh nghiệp Phát Vĩnh thường xả nước tẩy rửa các thiết bị máy móc chảy tràn ra đường và ngấm vào tường nhà anh. Nhiều lần người dân đã gửi đơn phản ánh lên cơ quan chức năng nhờ can thiệp, có giải pháp di dời hai cơ sở này khỏi khu dân cư, thế nhưng cho đến nay vẫn chưa được xử lý…

Tương tự, theo phản ánh của bạn đọc Báo SGGP, tại tuyến đường Liên khu 5-6, Liên khu 4-5 thuộc các phường Bình Hưng Hòa A, Bình Hưng Hòa B (quận Bình Tân) và tuyến Tỉnh lộ 10 kéo dài (phường Tân Tạo, quận Bình Tân), có rất nhiều cơ sở sản xuất chế biến gỗ, hàn inox, kho tập kết phế liệu… tồn tại trong các khu dân cư. Phần lớn các cơ sở này đều không có hệ thống xử lý nước thải, khí thải… Chị M. (nhà ở đường Liên khu 5-6, phường Bình Hưng Hòa B, quận Bình Tân) cho biết, nhà chị gần một cơ sở sản xuất chế biến gỗ (không bảng hiệu, chỉ được quây bằng những tấm tôn cũ, bụi bẩn bám đen ngòm - PV) thường xuyên phát thải khói bụi, tiếng ồn, mùi hóa chất khắp khu dân cư.

Tình trạng các cơ sở sản xuất nhỏ, lẻ tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, gây ô nhiễm môi trường nằm trong khu dân cư không chỉ xuất hiện ở các quận, huyện ngoại thành, mà còn tồn tại ngay ở một số quận nội thành. Chị N. (chủ tiệm cơm trên đường Vũ Ngọc Phan, phường 13, quận Bình Thạnh) cho biết, quá trình vận chuyển heo vào Công ty CP Việt Nam Kỹ nghệ súc sản Vissan (420 Nơ Trang Long, phường 13, quận Bình Thạnh) để giết mổ luôn phát tán mùi hôi khó chịu. Cứ tầm 10 giờ đến 11 giờ mỗi ngày, có nhiều xe chở heo tấp nập ra vào công ty, mùi phân heo hôi thối cứ thế bay khắp nhà dân ở khu vực này, khiến cho cuộc sống của họ bị đảo lộn. Nhiều lúc khách đang ngồi ăn cơm, uống cà phê trong quán của chị N. phải bỏ ngang vì không chịu được mùi hôi từ các xe chở heo lưu thông qua lại.

Di dời chưa triệt để

Không chỉ ghi nhận thực tế từ phản ánh của bạn đọc, PV Báo SGGP còn quay trở lại nhiều “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường trong khu dân cư mà TPHCM đã nỗ lực thực hiện di dời nhiều năm về trước. Theo đó, tại phường Đông Hưng Thuận, quận 12 vẫn còn nhiều cơ sở sản xuất đang hoạt động với đa dạng các ngành nghề như chế biến gỗ, sản xuất đá, sản xuất chế biến bao bì… Thậm chí tại khu vực này còn hình thành thêm nhiều cơ sở sản xuất mới có nguy cơ phát thải gây ô nhiễm môi trường.

Bà Trần Thị Liên (nhà ở đường Nguyễn Văn Quá, khu phố 4, phường Đông Hưng Thuận, quận 12) cho biết, từ khi thành phố thực hiện di dời các cơ sở gây ô nhiễm ra khỏi khu vực này, môi trường ở đây đã được cải thiện nhiều. Rất nhiều cơ sở dệt nhuộm vải trước đây được di dời nên cảnh quan và môi trường đã sạch hơn. Tuy vậy, vẫn còn một số cơ sở chế biến gỗ, điểm tập kết phế liệu vẫn chưa chịu di dời và một số cơ sở sản xuất bún, chế biến hải sản, chế biến bao bì mới mọc lên. Hầu hết các cơ sở này khi hoạt động là gây tiếng ồn, phát tán mùi hôi làm cho cuộc sống sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng. Đặc biệt là khói đen phát ra từ các cơ sở chế biến gỗ bay mù mịt. “Thành phố nên tiếp tục thực hiện di dời hết, không cho tồn tại các cơ sở này trong khu dân cư, có như vậy thì môi trường sống của người dân mới được đảm bảo”, bà Trần Thị Liên kiến nghị.

Theo Sở TN-MT TPHCM, năm 2016, UBND TPHCM đã ban hành kế hoạch thí điểm xử lý 21 cơ sở gây ô nhiễm ở khu phố 4, 5 (phường Đông Hưng Thuận, quận 12). Đến nay, đã có 2 cơ sở chuyển đổi xong ngành nghề; 3 cơ sở tự di dời; có 11 cơ sở di dời vào Khu công nghiệp Lê Minh Xuân 3 và 5 cơ sở đã tạm ngưng hoạt động. Theo đánh giá của Sở TN-MT, việc thí điểm xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường ở phường Đông Hưng Thuận đã góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường ở đây. Đồng thời khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện cho cơ sở sản xuất kinh doanh đổi mới công nghệ, thiết bị, thay đổi ngành nghề, nâng cao chất lượng sản xuất và phát triển ổn định.

Mặt khác, từ việc thí điểm xử lý cơ sở gây ô nhiễm ở phường Đông Hưng Thuận cũng đã giúp thành phố rút ra được những bài học kinh nghiệm để từ đó có thể nhân rộng triển khai ở các địa phương khác, đó là xác định được địa điểm tiếp nhận di dời, thiết lập khu vực tập trung cùng loại ngành nghề gây ô nhiễm môi trường (ngành dệt nhuộm), có cùng tính chất ô nhiễm… Điều này giúp thuận lợi hơn trong công tác xử lý, giảm thiểu ô nhiễm môi trường phát sinh, đảm bảo hiệu quả tối ưu về mặt chất lượng môi trường và lợi ích xã hội.