Loại nào cũng có
Hiện nay, công nghệ làm giả dầu gội, sữa tắm, các chất tẩy rửa các thương hiệu uy tín trở nên dễ dàng, đơn giản khi nguyên liệu chế biến được mua bán công khai, thậm chí sang nhượng kỹ nghệ làm hàng giả hóa mỹ phẩm từ hóa chất.
Trên mạng xã hội, sàn thương mại điện tử, các loại nguyên liệu hóa chất dùng để pha chế hóa mỹ phẩm (sữa tắm, dầu gội, nước giặt xả…) được bán tràn lan, chỉ vài chục đến vài trăm ngàn đồng/combo. Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm dầu gội, sữa tắm, nước giặt được các cá nhân tự pha chế, rao bán theo từng can với giá rẻ “giật mình”, khiến người tiêu dùng hoài nghi về chất lượng.
Trong vai một người tìm mua sản phẩm phục vụ cho kinh doanh ngành khách sạn, chúng tôi liên hệ với chị D. (ngụ quận 12, TPHCM) để hỏi mua nguyên liệu. Chị D. cho biết chuyên bỏ mối nguyên liệu pha chế dầu gội, sữa tắm, nước tẩy rửa cho các cửa hàng tạp hóa, nhà hàng, khách sạn trên địa bàn TPHCM; và giới thiệu một combo pha chế với giá 160.000-250.000 đồng, có thể pha chế được khoảng 30 lít thành phẩm. Theo chị D., các công thức pha chế này đều được giữ bí mật giữa các mối hàng, nếu đồng ý mua với số lượng nhiều thì mới chia sẻ công thức.
“Để tạo ra khoảng 30 lít nước tẩy rửa thì chỉ cần lấy 1kg chất tạo bọt (anionic surfactant), 100g LAS (surfactant), 1kg muối công nghiệp (natri clorua), 100g chất tạo độ đặc (HEC), hòa tan với 30 lít nước, khuấy đều. Để lắng trong 20 phút rồi cho thêm hương liệu, chất làm bóng, chất tạo màu, chất tạo mùi hương..., hòa tan đến khi thành phẩm đặc sánh, có mùi thơm nhẹ như sản phẩm chính hãng là sử dụng được. Công thức trên áp dụng cho cả pha chế dầu gội, sữa tắm, pha chế theo hướng dẫn dựa trên các nguyên liệu có sẵn”, chị D hướng dẫn.
Chúng tôi tiếp tục liên hệ anh T. (ngụ tỉnh Đồng Nai) để đặt hàng gia công các sản phẩm hóa mỹ phẩm. Anh T. cho biết nhận gia công sữa tắm, dầu gội, nước tẩy rửa cho nhà hàng, khách sạn, các cửa hàng bán online khu vực phía Nam với giá rất rẻ. Anh nói: “Chất lượng sản phẩm tùy theo giá tiền, trung bình chỉ khoảng 7.000-10.000 đồng/kg (khoảng 1 lít). Em nhận gia công tất cả các loại hóa mỹ phẩm, cam kết mùi hương chuẩn như các sản phẩm chính hãng. Nếu là hộ kinh doanh nhỏ thì nên đặt gia công thành phẩm luôn cho tiết kiệm chi phí. Còn nếu muốn tự pha chế thì bên em có bán công thức pha chế nghiên cứu độc quyền, giá 15 triệu đồng/công thức”.
Hại thân vì sản phẩm trôi nổi
Thực tế, với tâm lý ham rẻ, ít tìm hiểu thông tin, không ít người tiêu dùng đã chọn mua các sản phẩm không rõ nguồn gốc, hoặc mua các loại hóa chất về pha chế để sử dụng nhằm tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, việc sử dụng các loại hóa mỹ phẩm tự pha chế, không rõ nguồn gốc sẽ tiềm ẩn nhiều nguy hại. Các loại hóa chất có thể xâm nhập vào cơ thể, gây ra hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe con người.
Bác sĩ CKI Hoàng Minh Dũng, chuyên gia lĩnh vực cấp cứu hồi sức, cho rằng không nên tự pha chế hóa mỹ phẩm để sử dụng, vì nếu công đoạn pha chế không đảm bảo an toàn thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe của chính người pha chế. Bên cạnh đó, các loại hóa chất được pha chế không đúng thành phần, không đúng liều lượng sẽ gây viêm da dị ứng khi sử dụng, tiếp xúc trực tiếp. Đặc biệt, nhiều loại hóa chất nguy hiểm ngấm vào cơ thể sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến gan, thận, ruột, tích tụ lâu ngày có thể gây nên bệnh ung thư. Kể cả những chất có nguồn gốc từ thiên nhiên, nếu pha chế không thích hợp và đúng liều lượng cũng có thể gây ra độc hại khi sử dụng.
Trước thực trạng “loạn” hóa mỹ phẩm trên thị trường như hiện nay, cùng với nhu cầu sử dụng liên tục gia tăng của người tiêu dùng, nhiều đối tượng đã đẩy mạnh hoạt động sản xuất, đưa ra thị trường nhiều sản phẩm giá rẻ, nhái thương hiệu uy tín để trục lợi. Do vậy, cơ quan chức năng cần có biện pháp kiểm tra, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm để bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Bên cạnh đó, người tiêu dùng cần hết sức cảnh giác với các sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt là những mặt hàng tự pha chế, bán trôi nổi trên mạng, để tránh “tiền mất, tật mang”.
Khi pha chế hóa mỹ phẩm thường sử dụng nhiều loại hóa chất khác nhau, việc pha chế sẽ thải một lượng lớn hóa chất tồn dư ra môi trường, nếu xử lý không tốt sẽ ảnh hưởng đến môi trường sống. Trong đó, hóa chất sodium lauryl sulfate (SLS) thường dùng trong các sản phẩm làm sạch và chăm sóc cá nhân. Chất này có thể khiến người dùng bị kích ứng da, làm phá vỡ chức năng rào cản của da, gây ngứa, bong tróc, khô và ửng đỏ.
“Nguy hiểm hơn, natri hydroxit (sodium hydroxide) rất độc hại, thường dùng để điều chế nước tẩy rửa, chỉ cần một liều 10 gam qua đường uống có thể gây tử vong. Các chất bảo quản cũng được thêm vào sản phẩm như thực phẩm, dược phẩm, sơn, các mẫu phẩm sinh học để ngăn ngừa hoặc làm chậm lại sự thối rữa.
Tuy nhiên, nếu chất bảo quản có độ tinh khiết không đảm bảo, có nhiều tạp chất độc hoặc khi dùng ở liều cao, thường xuyên thì có thể gây những biểu hiện bệnh lý làm thay đổi sự trao đổi chất trong cơ thể, thậm chí gây ung thư, rối loạn gene di truyền”, bác sĩ CKI Hoàng Minh Dũng chia sẻ.
