Hầu hết, khi phát hiện ra đã quá muộn, bệnh không có bất kỳ triệu chứng nào, chỉ được phát hiện khi tình cờ khám sức khỏe tổng quát.
Nhóm thanh niên có nguy cơ bị ung thư tinh hoàn nhiều nhất lại là những người ở độ tuổi còn quá trẻ, nên rất ngại khi khám vùng nhạy cảm này. Đây là nhóm đối tượng rất cần chú ý những biểu hiện bất thường ở vùng tinh hoàn. Điều may mắn là ung thư tinh hoàn lại là một trong những loại ung thư có thể chữa khỏi, tỷ lệ sống sót sau 5 năm của ung thư tinh hoàn là 95% (nghĩa là nếu có 100 người bị ung thư tinh hoàn thì khi được điều trị sẽ có 95 người còn sống sau 5 năm).
Nếu so với một số bệnh ung thư khác, như ung thư phổi tỷ lệ sống sau 5 năm là 1% - 49% , hay ung thư dạ dày là 4% - 71% tùy theo giai đoạn, thì mới thấy rằng ung thư tinh hoàn tương đối nhẹ hơn nhiều. Các yếu tố nguy cơ của bệnh bao gồm tinh hoàn lạc chỗ (tinh hoàn còn nằm trong ổ bụng không xuống đến bìu và người bệnh chỉ thấy có 1 tinh hoàn còn bên kia không có), bất thường bẩm sinh về hệ tiết niệu sinh dục (thận, dương vật) và có tiền căn gia đình có người bị ung thư tinh hoàn.
Các biểu hiện của bệnh như có cục cứng chỗ bìu, đôi khi có cảm giác đau hay khó chịu vùng bìu hay bìu lớn lên bất thường. Một số người bệnh có cảm giác đau vùng bụng dưới, lưng hoặc bẹn. Nếu phát hiện trễ khi ung thư đã di căn đến nơi khác thì tùy nơi di căn sẽ có các biểu hiện triệu chứng của cơ quan đó (như ho, khó thở khi di căn đến phổi; đau bụng, nôn ói khi di căn đến dạ dày; đau nhức xương nếu di căn đến xương; yếu liệt, nhức đầu hay hôn mê nếu di căn lên não...).
Tinh hoàn bị ung thư Về diễn tiến, nếu phát hiện sớm khi ung thư còn nằm tại tinh hoàn mà chưa di căn đến nơi khác thì có thể chữa khỏi hoàn toàn. Nếu phát hiện trễ thì tế bào ung thư sẽ di căn đến nhiều cơ quan khác và khi đó việc điều trị sẽ khó khăn hơn. Tuy nhiên, ung thư tinh hoàn di căn xa vẫn còn khả năng chữa khỏi cao hơn rất nhiều so với các loại ung thư khác khi đã di căn.
Ung thư tinh hoàn không có triệu chứng ban đầu rõ ràng nên khiến người bệnh không chú ý, hoặc chủ quan cho rằng khối cứng nhỏ ở tinh hoàn không có gì nghiêm trọng nên không đi khám. Nhiều người bệnh và nhân viên y tế thường nghĩ rằng ung thư chỉ xuất hiện ở người có tuổi (từ trung niên trở lên) nên ít nghi ngờ ở người trẻ tuổi. Khám sức khỏe định kỳ là một phương pháp tốt để phát hiện sớm các bất thường của cơ thể và từ đó tìm nguyên nhân để điều trị, trong đó có cả nguyên nhân ung thư.
Các ung thư phát hiện sớm qua thăm khám định kỳ luôn có kết quả điều trị tốt hơn các ung thư được phát hiện trễ khi người bệnh đi khám với triệu chứng rõ ràng (như khối u đã to gây ra các triệu chứng do khối u đó chèn ép các cấu trúc xung quanh, xâm lấn vào các cấu trúc xung quanh, hay di căn đến các cơ quan khác).
Do vậy, người dân nên đi khám định kỳ mỗi năm 1 - 2 lần để phát hiện bệnh sớm, nhằm đạt được hiệu quả điều trị cao nhất. Các bạn nam trẻ tuổi nên tự khám cơ quan sinh dục của mình và nếu thấy bất thường nên đi khám ở cơ sở y tế, không nên ngại ngần trao đổi với bác sĩ về vấn đề này.
