Hào quang cá nhân
Con trai của cô Barbara Gemen bắt đầu tham gia vào giới tội phạm mạng khi còn rất nhỏ. “Con trai tôi bắt đầu từ năm 8 tuổi, khi nó đặt mua một khẩu súng từ Ba Lan, giao đến nhà chúng tôi ở Bulgaria. Khi mở gói hàng, tôi hoàn toàn bị sốc”. Giám sát mọi hành vi của con, Barbara phát hiện “nó thường thức dậy vào nửa đêm để ngồi đặt mua những thứ không trả tiền. Đó là khi tôi phát hiện ra con đang làm việc với một nhóm tin tặc quốc tế”. Cô đã tìm mọi cách để thông báo cho cảnh sát, nhưng lại bị cáo buộc là “cường điệu”. Sau đó, cô quyết định tự đào tạo về an ninh mạng và hiện là tình nguyện viên đặc biệt trên mạng của cảnh sát Hà Lan.
Theo Mike Jones, cựu hacker, chuyên gia nghiên cứu bảo mật kiêm cố vấn, trẻ em đã được xác định là tội phạm mạng tiềm năng. Tội phạm có tổ chức đang ngày càng nhắm mục tiêu vào trẻ em mê chơi game. “Chơi game và hack trực tuyến có liên quan mật thiết với nhau, người chơi cố gắng tìm hiểu xem có thể tạo ra một số lợi thế hoặc xác định các loại lỗ hổng trong trò chơi để tăng sức mạnh hoặc tài nguyên mà họ có. Đây là động lực chính để họ thực hiện hành vi tấn công mạng (hack), chuyên gia này giải thích.
Tiến sĩ Kelli Dunlap là một nhà tâm lý học lâm sàng kiêm thiết kế trò chơi, nhận định những tin tặc trẻ dễ bị dụ dỗ tham gia vào các cuộc tấn công nguy hiểm vì bộ não của trẻ chưa phát triển đầy đủ. “Thanh thiếu niên không nghĩ đến hậu quả mà chúng có thể gây ra. Bộ não của chúng phát triển nhanh chóng với khả năng học hỏi những điều mới, thích nghi và giải quyết các khó khăn, nhưng lại thiếu những phần liên quan dự đoán hậu quả vì chưa có kinh nghiệm sống”.
Trong khi đó, Christian Funk, một chuyên gia của Nghiên cứu và Phân tích toàn cầu về an ninh mạng, lập luận rằng, những người trẻ tuổi dễ bị ảnh hưởng bởi các loại phim ảnh, trong đó mô tả tin tặc như các anh hùng, từ đó tham gia tội phạm mạng để chứng tỏ bản thân với các bạn đồng lứa.
Dấu hiệu và cách xử lý
Tài liệu nghiên cứu EU Kids Online 2020 phát hiện ra rằng, 62% thanh thiếu niên ở châu Âu truy cập internet hàng ngày. Thời gian trung bình các em dành để lên mạng là 2 giờ 6 phút/ngày, tăng lên 3 giờ 16 phút vào ngày cuối tuần. Trong khi chơi game và sử dụng các ứng dụng, các em phải đối mặt với nguy cơ bị dụ dỗ gia nhập tội phạm có tổ chức.
Mike Jones tiết lộ: “Các tổ chức tội phạm mạng luôn xác định được những đứa trẻ có khả năng và kiến thức để trở thành một tội phạm mạng. Sau đó, chúng sẽ cố gắng hình thành mối quan hệ với mục tiêu đã nhắm thông qua trò chơi”. Khi đã có được lòng tin, chúng sẽ dẫn dụ các em thực hiện các vụ tấn công từ đơn giản đến phức tạp.
Các chuyên gia mạng đã tổng kết 3 dấu hiệu dễ thấy nhất khi một đứa trẻ liên quan đến tội phạm mạng và cách xử lý của phụ huynh. Đầu tiên là các em dành nhiều thời gian trực tuyến hơn bình thường, thậm chí cả vào ban đêm hoặc giờ học. Cố gắng theo dõi thời lượng con bạn dành cho trực tuyến và đảm bảo rằng chúng đang không chơi game. Dấu hiệu kế tiếp là chúng có nhiều tài khoản trực tuyến, cũng như nhiều tài khoản chơi game. Tin tặc trẻ tuổi có thể có nhiều địa chỉ email, địa chỉ IP và thậm chí cả tài khoản ngân hàng. Dấu hiệu thứ ba là thay đổi ngôn ngữ, dùng nhiều từ ngữ khó hiểu.
Giống như hầu hết các hoạt động xã hội, thế giới hack có ngôn ngữ riêng. Nếu con bạn có liên quan đến hack, chúng có thể bắt đầu dùng các thuật ngữ tiếng lóng mới mà bạn chưa từng nghe trước đây như script kiddies, DDoS, doxing, ops, bot…, sử dụng mật mã để thông báo cho người khác che giấu thông tin khi ai đó xâm phạm không gian của chúng.
Khi con cái hoặc trẻ em mà bạn biết có đủ các dấu hiệu nêu trên, các chuyên gia mạng khuyên các bậc phụ huynh ngay lập tức liên hệ với nhà chức trách hoặc chuyên gia để được tư vấn, tránh hoặc hạn chế tối đa các hậu quả xấu.
