Nguyên nhân thứ nhất là việc phân bố mật độ các trung tâm đăng kiểm không đồng đều dẫn đến có chỗ thiếu, chỗ thừa. Trong thời gian sắp tới, khi các phương tiện thuộc nhóm đối tượng được tự động áp dụng chu kỳ mới đến kỳ kiểm định và các phương tiện tạm dừng hoạt động trước đây hoạt động trở lại thì tình trạng ùn tắc có nguy cơ tái diễn.
Nguyên nhân thứ 2 là thiếu hụt đăng kiểm viên. Cả nước có khoảng 700 đăng kiểm viên bị khởi tố, có một số đơn vị hầu hết đăng kiểm viên bị khởi tố. Trong đó, hiện có gần 300 đăng kiểm bị khởi tố được tại ngoại đã và đang tham gia hỗ trợ tích cực cho hoạt động kiểm định. Khi vụ án được đưa ra xét xử, có bản án do vi phạm các quy định liên quan đến lĩnh vực kiểm định, Cục ĐKVN buộc phải thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên.
Ùn tắc tại các trung tâm đăng kiểm có nguy cơ tái diễn |
Theo tính toán của Cục ĐKVN, cả nước sẽ có 31 tỉnh, thành phố có nguy cơ bị ùn tắc phương tiện đến kiểm định bao gồm: Bắc Kạn, Bình Thuận, Đồng Nai, Đồng Tháp, Hà Giang, Hà Nội, Kon Tum, Lâm Đồng, Thái Bình, Thừa Thiên Huế, TPHCM, Trà Vinh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Bình Dương, Đà Nẵng, Gia Lai, Hà Tĩnh, Hưng Yên, Nghệ An, Quảng Ngãi, Phú Yên, Quảng Nam, Sơn La, Thái Nguyên, Hải Dương, ĐắK Lắk, Bình Định, Cần Thơ, Hòa Bình và Tuyên Quang.
Trong đó, một số tỉnh không còn TTĐK để hoạt động như: Bắc Kạn, Hòa Bình và Thái Bình. Nguy cơ xảy ra ùn tắc phương tiện kiểm định có thể còn bị tăng lên ở nhiều tỉnh, thành phố khác do phương tiện ở các địa phương bị ùn tắc di chuyển đến địa phương khác để kiểm định.
Đó là chưa kể còn nhiều TTĐK đang bị cơ quan công an các địa phương điều tra, xác minh nên trong thời gian tới có thể sẽ có thêm các lãnh đạo, đăng kiểm viên bị khởi tố, thậm chí cũng vẫn có thể bị tạm giam, nên số lượng các đăng kiểm viên trong thời gian tới có khả năng tiếp tục thiếu hụt.
Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, phải từ tháng 5-2024, mỗi tháng mới dự kiến có thêm khoảng 50 học viên đủ điều kiện để được đánh giá công nhận. Tính đến hết năm 2024 và sang đầu năm 2025 mới có khoảng gần 350 đăng kiểm mới được công nhận. Như vậy, tới năm 2026 hệ thống đăng kiểm xe cơ giới vẫn chưa thể bù đắp được số lượng đăng kiểm viên đã bị thiếu hụt trong thời gian vừa qua.
Cục ĐKVN kiến nghị Bộ GTVT có ý kiến với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương kịp thời chỉ đạo sở GTVT có sự chuẩn bị, chủ động có giải pháp triển khai thực hiện; đồng thời liên hệ với các địa phương khác có các TTĐK dư thừa năng lực kiểm định để trưng dụng, bổ sung tạm thời lực lượng đăng kiểm viên cho các TTĐK trên địa bàn.
Cục ĐKVN cũng đề nghị Bộ GTVT có văn bản báo cáo Chính phủ và các cấp có thẩm quyền xem xét cho phép các TTĐK có từ 2 đăng kiểm viên trở lên bị thu hồi chứng chỉ phải tạm đình chỉ trong thời gian 3 tháng theo quy định tại khoản 10, điều 1, Nghị định số 30/2023/NĐ-CP được phép tiếp tục hoạt động kiểm định lại nếu có kết quả đánh giá đạt yêu cầu.
Đồng thời, các cấp có thẩm quyền cho phép Cục ĐKVN chưa thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên và cho phép tiếp tục làm việc đối với các đăng kiểm viên bị tòa án xét xử nhưng cho hưởng án treo không bị nghiêm cấm hành nghề.