Hỏi: Xin cho biết nguồn gốc, ý nghĩa của địa danh Diêu Trì (Bình Định)
Chu Thái Minh (Nha Trang)
Một góc thị trấn Diêu Trì hôm nay. (Nguồn: baobinhdinh.com.vn)
LÊ TRUNG HOA: Diêu Trì là tên một thị trấn, huyện lỵ của huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Diêu Trì có một âm khác là Dao Trì, vì hai vần iêu và ao có quan hệ chuyển đổi như triều đình – trào đình, sai biểu – sai bảo, hiếu danh - báo danh,…
Dao Trì vốn có nghĩa là “cái ao bằng ngọc dao”, tức là nơi có cảnh trí đẹp, có người đẹp ở, cõi trên. Sách Liệt tiên truyện chép: Trong dãy núi Côn Lôn, trên đỉnh Quy Sơn, có cung điện của Tây Vương Mẫu, bên trái có Dao Trì (ao ngọc), bên phải có dòng Thúy Thủy (nước xanh).
Phạm Thái đã sử dụng tên gọi này trong tác phẩm của mình:
Mười lăm năm nhẫn tháng ngày
Dao Trì lại được sánh bầy thiên tiên
(Sơ kính tân trang, câu 297 – 298).
Cách đặt địa danh Diêu Trì tương tự như Bồng Sơn (Bình Định) – nghĩa là “non Bồng” – phản ảnh ước mơ quê hương mình đẹp như cõi tiên của cư dân Bình Định.
