Sáng 18-11, tại Hà Nội, Bộ Công an tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai các giải pháp giảm nguồn cầu về ma túy. Hội nghị có sự tham gia chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và công an các địa phương.
Thông tin tại hội nghị, Trung tướng Nguyễn Văn Viện (Cục trưởng C04) cho biết, hiện nay các cơ quan chức năng còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác giảm nguồn cầu về ma túy.
Hiện, còn nhiều người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy được phát hiện qua các vụ án, vụ việc, kế hoạch kiểm tra chuyên đề… nhưng không nằm trong danh sách quản lý của địa phương. Thống kê năm 2023, toàn quốc phát hiện 35.293 đối tượng dương tính với ma túy thông qua công tác bắt giữ. Trong đó, có 6.235 đối tượng có trong danh sách quản lý, 29.058 đối tượng không nằm trong danh sách quản lý. Như vậy, theo lãnh đạo C04, có thể người sử dụng ma túy trong danh sách quản lý hiện nay mới được 1/4 con số thực tế.
Trung tướng Nguyễn Văn Viện cho hay, bên cạnh đó là năng lực tổ chức cai nghiện của các cơ sở cai nghiện không đáp ứng nhu cầu thực tế. Cụ thể, cả nước có 97 cơ sở cai nghiện công lập mới đáp ứng được 60% nhu cầu so với thực tiễn, nhiều cơ sở xuống cấp; nhiều cơ sở được giao đa chức năng (nuôi dưỡng cả đối tượng tâm thần). Chỉ có 50% số cơ sở cai nghiện công lập hiện nay đáp ứng được cơ sở vật chất theo quy định. Trong khi đó, chưa có chính sách cụ thể để thu hút các tổ chức, tư nhân đầu tư vào công tác cai nghiện, cả nước mới chỉ có 13 cơ sở cai nghiện ma túy tư nhân, quy mô còn rất nhỏ.
Cùng với đó, công tác cai nghiện tại gia đình, cộng đồng thực hiện không hiệu quả, làm hình thức. Theo lãnh đạo C04, hiện mới có 20/63 tỉnh có chỉ đạo triển khai thực hiện chính sách cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình, cộng đồng. Việc chẩn đoán xác định nghiện các loại ma túy mới (ma túy đá, cần sa, ketamine...) còn gặp nhiều khó khăn do các triệu chứng của hội chứng cai không điển hình.
Một khó khăn, thách thức khác liên quan tới kiềm chế nguồn cầu về ma túy là công tác quản lý sau cai và phòng, chống tái nghiện. Theo đó, chính sách cho người nghiện, người bị quản lý sau cai nghiện, nhất là chính sách về tín dụng, vay vốn, tạo việc làm rất khó khăn. Người nghiện, người bị quản lý sau cai không tiếp cận được nguồn vốn, trong khi đó trên 50% người nghiện, người bị quản lý sau cai không có việc làm, thu nhập ổn định.
Giải pháp của C04 đưa ra là các lực lượng chức năng phải thực hiện quyết liệt Kế hoạch số 483 của Bộ Công an về cao điểm tổng rà soát, thống kê, phát hiện người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy; đấu tranh giải quyết điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy và đối tượng bán lẻ trái phép chất ma túy.
Cùng với giải pháp trên, C04 đề nghị tuyên truyền tác hại của ma túy, đặc biệt tại những địa bàn phức tạp, những nơi được rà soát đánh giá là điểm phức tạp, tụ điểm phức tạp hoặc điểm nguy cơ là cơ sở kinh doanh có điều kiện hoặc điểm nguy cơ truyền thống. Đối tượng tập trung tuyên truyền là học sinh, sinh viên, công nhân khu công nghiệp, khu chế xuất, công trường xây dựng; người dân trong cộng đồng dân cư và chủ cơ sở, quản lý, nhân viên các cơ sở kinh doanh có điều kiện, những đối tượng quản lý chung cư, tòa nhà, tổ dân phố…. Cùng với đó đẩy mạnh áp dụng khoa học, công nghệ trong công tác quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy.
C04 cũng đề nghị, các lực lượng đấu tranh quyết liệt, bắt giữ tội phạm ma túy theo hướng “mở rộng toàn bộ đường dây”, “không chỉ đánh khúc giữa”; ngăn chặn hiệu quả nguồn cung, không để tác động đến nguồn cầu ma túy trong nước…
