Tuần qua, rất nhiều bạn đọc đặt câu hỏi về việc nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Do diện tích có hạn, chúng tôi xin giải đáp trước một số câu hỏi. Tuần sau, chúng tôi sẽ tiếp tục giải đáp thắc mắc về thuế TNCN.
Đã có thu nhập từ cho thuê nhà thì lương hưu có được miễn thuế?
- Mẹ tôi lúc nghỉ việc nhận trợ cấp một lần nên không có lương hưu. Tôi nuôi mẹ thì phải làm những thủ tục gì để được giảm trừ gia cảnh?- Nguyễn Mai (phường 13, quận Tân Bình).
Bà Trần Thị Lệ Nga, Trưởng phòng Tuyên truyền Hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế TPHCM): Trường hợp mẹ của anh ngoài độ tuổi lao động, không có thu nhập (TN) hoặc TN từ 500.000đồng/tháng trở xuống và anh là người nuôi dưỡng thì hàng năm chậm nhất là ngày 30-1, anh lập 2 bản đăng ký người phụ thuộc được giảm trừ gia cảnh (có thể tải mẫu trên www.hcmtax.gov.vn hoặc nhận tại các chi cục thuế quận, huyện) cùng bản sao sổ hộ khẩu hoặc giấy tờ liên quan khác xác định mối quan hệ mẹ con nộp cho cơ quan chi trả thu nhập.
- Lương hưu của ba tôi là 5 triệu đồng/tháng, vậy ba tôi có phải đóng thuế TNCN phần vượt mức (1 triệu đồng) không? Ngoài ra, ba tôi cho thuê nhà được 3 triệu đồng/tháng thì phải đóng thuế TNCN như thế nào?- Mai Nguyễn (maingp@gmail.com)
Thu nhập từ tiền lương hưu do BHXH chi trả không phân biệt mức lương cao hay thấp đều được miễn thuế TNCN. Do vậy, toàn bộ số lương hưu 5 triệu đồng/tháng này được miễn thuế. Số tiền thu được từ hoạt động cho thuê nhà (3 triệu đồng/tháng) của ba anh thấp hơn định mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân ba anh (4 triệu đồng/tháng) nên chưa phát sinh thu nhập tính thuế TNCN, do vậy ba anh không phải đóng thuế.
- Tôi có 2 con, hàng tháng tôi lãnh lương hưu 2,5 triệu đồng và cho thuê nhà là 20 triệu đồng, vậy tôi phải đóng thuế TNCN như thế nào?- trungnguyen7812@yahoo.com
Tiền lương hưu do BHXH chi trả 2,5 triệu đồng/tháng là TN miễn thuế. Riêng thu nhập từ cho thuê nhà 20 triệu đồng/tháng, ông được giảm trừ gia cảnh cho bản thân 4 triệu đồng/tháng và nếu 2 con ông dưới 18 tuổi thì được giảm trừ cho mỗi người con là 1,6 triệu đồng/tháng, như vậy, sau khi trừ gia cảnh, đối chiếu với biểu thuế lũy thuế lũy tiến từng phần (thuế suất từ 5%-35%) để xác định số thuế TNCN phải nộp.
Không được giảm trừ gia cảnh cho người trong độ tuổi lao động
- Nhiều năm qua tôi nuôi dưỡng 1 người anh (54 tuổi, làm nghề tự do, thu nhập 100.000 đồng/tuần) và 1 em trai (43 tuổi, làm công quả ở chùa) cả 2 người đều độc thân, sống dựa vào tôi. Vậy tôi có được giảm trừ gia cảnh đối với anh và em mình hay không? Nếu được, tôi cần làm thủ tục gì?- huongnguyenthanh57@yahoo.com.vn
Theo quy định, các cá nhân khác (anh chị em ruột của đối tượng nộp thuế, ông bà nội , cô cậu ruột…) ngoài độ tuổi lao động hoặc trong độ tuổi lao động nhưng bị tàn tật không có khả năng lao động, không nơi nương tựa mà không có TN hoặc TN không quá 500.000 đồng/người/tháng, đang được người nộp thuế nuôi dưỡng mới được giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc với mức 1,6 triệu đồng/tháng. Vì vậy, trường hợp của 2 người anh và em của anh đều còn trong độ tuổi lao động mà không phải là người bị tàn tật hoặc mất khả năng lao động thì không được giảm trừ gia cảnh.
- Tôi có căn nhà cho thuê nhưng không đăng ký kinh doanh (nhà này cả 2 vợ chồng tôi đứng tên sở hữu) thì nộp thuế TNCN như thế nào? (Thái Thị Lan - quận 11)
Nhà cho thuê dù chủ nhà không ĐKKD nhưng vẫn phải nộp thuế TNCN. Nếu căn nhà cho thuê do cả 2 vợ chồng đứng tên sở hữu thì đối tượng nộp thuế là từng cá nhân (vợ và chồng) ghi trong Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà.
- Tôi đứng tên sở hữu 2 căn nhà, nhưng tôi chỉ đóng góp một phần tiền, còn lại là của các anh, chị, em ruột, vậy khi cần chuyển nhượng, mua bán tôi có phải đóng thuế TNCN không?- cixaygio@gmail.com
Theo quy định chỉ có TN từ chuyển nhượng nhà ở, đất ở trong trường hợp chỉ có quyền sở hữu một căn nhà duy nhất hoặc chỉ có quyền sử dụng một thửa đất duy nhất ở VN được miễn thuế TNCN. Trường hợp của anh hiện đang đứng tên 2 căn nhà mặc dù theo anh trình bày anh chỉ góp một phần tiền, phần còn lại của anh chị em ruột thì khi chuyển nhượng 2 căn nhà này anh vẫn phải kê khai nộp thuế TNCN từ chuyển nhượng bất động sản.
Làm từ thiện: thủ tục miễn thuế quá khó!
- Thưa lãnh đạo Cục Thuế, dự thảo Thuế TNCN quy định, muốn giảm thuế phần đóng góp cho quỹ khuyến học, người khuyết tật… thì nơi tiếp nhận phải có quyết định cho phép lập quỹ với những thủ tục rất phức tạp. Trong khi đó, những trường học nghèo đa số là vùng sâu vùng xa họ không thể thực hiện điều này.
Trường hợp của tôi là một ví dụ, hàng năm tôi ủng hộ cho một trường tiểu học- nơi mà thời chiến tranh tôi đã ở – để làm phần thưởng cho các em học giỏi, mà trường thì không có thành lập quỹ. Tôi nghĩ, nếu Tổng cục Thuế mở một tài khoản riêng để tiếp nhận số tiền này thì đơn giản rất nhiều cho cả người cho lẫn người nhận. Người cho chỉ cần gửi vào tài khoản này với địa chỉ nơi tiếp nhận và lấy biên nhận của ngân hàng là đầy đủ cơ sở chứng minh cho việc giảm thuế. Về người nhận cũng không cần phải làm các thủ tục rắc rối mà chỉ cần khai báo việc sử dụng số tiền theo biểu mẫu của ngân hàng sẽ rất dễ dàng cho việc kiểm toán tài chính thu chi cuối năm. (Lê Quang Nhật- lqnhat@saigonport.com.vn)
Theo quy định của Bộ Tài chính thì cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công có khoản chi đóng góp quỹ khuyến học mà quỹ này được thành lập và hoạt động theo Nghị định số 148/2008/NĐ-CP của Chính phủ thì mới được giảm trừ khi xác định thu nhập tính thuế TNCN.
Do đó, trường hợp của ông có đóng góp vào quỹ khuyến học cho trường học ở vùng sâu, vùng xa phải có chứng từ thu hợp pháp thì được giảm trừ khi tính thuế TNCN. Ý kiến đề nghị của ông về cơ quan thuế mở Tài khoản tiếp nhận để đơn giản thủ tục chứng minh, Cục thuế TP xin ghi nhận và báo cáo Tổng cục Thuế xem xét.
Chế Hân - Q.Việt
