Người lan tỏa tình yêu ví, giặm

Học nhạc Tây, mê nhạc ta

Gặp chàng trai 9X xông xáo, nhiệt thành trong một chuyến đi thiện nguyện vì học sinh nghèo ở miền Tây xứ Nghệ, xem Thanh Phong biểu diễn, mới cảm nhận được tình yêu anh dành cho ví, giặm. Là người đa tài, không chỉ hát hay, truyền cảm mà Thanh Phong còn là nghệ sĩ chơi đàn bầu rất phiêu. Đặc biệt, ngoài biểu diễn, anh còn là người tổ chức, biên kịch và viết ca từ cho các vở diễn ví, giặm.

Lê Thanh Phong sinh năm 1992 ở miền ví, giặm xứ Nghệ, trong một gia đình nghệ thuật, với bố mẹ, các chú, các bác đều là diễn viên ca múa nhạc. Anh kể: “Tôi được nghe mẹ, bà ngoại hát ru dân ca từ thuở mới lọt lòng. Cũng chính mẹ là người dạy tôi hát dân ca. Mỗi khi mẹ đi dạy, đi diễn, tôi đều ngồi dưới nghe mẹ hát, rồi dần dần thuộc các ca từ, làn điệu. Có lẽ vì tình yêu dân ca từ máu thịt như vậy nên dù sau này khi đi học nhạc, dù được đào tạo theo thiên hướng nhạc cụ phương Tây như guitar, organ và piano, nhưng tôi vẫn quay về với các thanh âm của nhạc cụ cổ truyền dân tộc”.

Thanh Phong thực sự gắn với dân ca ví, giặm khi được nhà trường cử tham gia cuộc thi “Tiếng hát Hoa phượng đỏ” cấp thành phố. “Trước khi thi, tôi hát cho bố nghe một số bài mình yêu thích, trong đó có bài dân ca Thập ân phụ mẫu và bố đã khuyên tôi nên chọn bài này đi thi”, anh kể. Tiết mục của anh được nhạc sĩ Lê Hàm, thành viên ban giám khảo, đánh giá cao. Lúc đó bố anh, dù là một nghệ sĩ nhạc nhẹ, vẫn khuyên anh theo dòng dân ca truyền thống.

Sau này, khi ra Hà Nội học đại học, vì yêu dân ca quê hương, Thanh Phong đã tập hợp một nhóm bạn có năng khiếu hát dân ca xứ Nghệ để cùng thực hiện những đêm nhạc miễn phí phục vụ khán giả. “Ban đầu chúng tôi chỉ hát vì đam mê, một phần cũng là vì nhớ nhà, khi hát có cảm giác như đang ở quê vậy. Không ngờ câu lạc bộ nhanh chóng nổi tiếng, diễn viên được mời biểu diễn khắp nơi”, Thanh Phong nhớ lại.

Thế là từ một nhóm nhỏ với 5-7 thành viên, câu lạc bộ đã thu hút được nhiều sinh viên thanh nhạc, ca sĩ chuyên nghiệp, trở thành một đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp với hơn 50 nghệ sĩ, diễn viên. Không chỉ biểu diễn trong nước, Đoàn nghệ thuật UNESCO Dân ca xứ Nghệ đã tham gia nhiều hoạt động giao lưu văn hóa tại các nước như Uzbekistan, Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp…

Thông qua nền tảng số

Chia sẻ cảm xúc khi được nhận Bộ VH-TT-DL ghi nhận có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh, nhân kỷ niệm 10 năm được UNESCO vinh danh, Thanh Phong bày tỏ rất xúc động và tự hào. Anh năng động, nhanh nhạy với công nghệ, chú trọng việc tiếp cận khán giả trẻ thông qua nền tảng số.

Ngay từ năm 2014, anh đã lập fanpage “Dân ca ví, giặm” với các nội dung về lịch sử hình thành, giới thiệu các làn điệu dân ca ví, giặm; các video ca nhạc dân ca xứ Nghệ và ca khúc âm hưởng ví, giặm; giới thiệu các gương mặt nghệ sĩ và nghệ nhân dân ca xứ Nghệ… Bên cạnh đó, kênh YouTube và TikTok về dân ca xứ Nghệ của anh cũng thu hút rất đông khán giả, trong đó phần lớn là người trẻ. Anh cũng là tác giả của nhiều bài dân ca mang làn điệu tân cổ như điệu Tứ hoa, được nhiều người ưa thích.

Thanh Phong cho biết thêm, niềm hạnh phúc lớn nhất của anh hiện nay là các bạn trẻ có xu hướng quay lại với văn hóa truyền thống. Điển hình như các chương trình văn nghệ ở trường, thay vì nhảy K-pop, hát hiện đại, nhiều bạn trẻ đã chọn biểu diễn nghệ thuật truyền thống. Trên các trang mạng xã hội cũng ngày càng nhiều các bạn trẻ biểu diễn các tiết mục nghệ thuật truyền thống.

“Các bạn biểu diễn rất truyền cảm, sáng tạo, nhất là lồng được cái mới, hiện đại vào dân ca, hay sử dụng chất liệu dân ca. Nhiều tác phẩm được lan tỏa mạnh mẽ, thu hút tương tác lớn. Đối với tôi, đó là một niềm hạnh phúc lớn lao khi văn hóa truyền thống của dân tộc có được sức sống mạnh mẽ trong đời sống hiện nay”, Thanh Phong chia sẻ.