Tại Hà Tĩnh, bắt đầu từ các ngày Mùng 1 Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đến sau rằm được xem là ngày tốt, tùy thuộc vào quan niệm tuổi tác của từng chủ tàu, nhiều bà con ngư dân ở địa bàn xã Cẩm Nhượng, xã Cẩm Lĩnh… (huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã chọn làm lễ cúng thuyền, cúng xuất bến “mở biển” xuất hành lấy may mắn đầu xuân năm mới, với mong muốn cầu cho một năm sóng yên, biển lặng, mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy khoang.
“Mở biển” đầu xuân năm mới là nghi lễ truyền thống đã được hình thành từ hàng trăm năm nay và luôn được các thế hệ bà con ngư dân ven biển ở địa bàn huyện Cẩm Xuyên (tỉnh Hà Tĩnh) duy trì, phát triển, bảo vệ, bảo tồn.
Các tàu của bà con ngư dân ở vùng biển Cửa Nhượng (huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) làm lễ “mở biển” đầu năm mới |
Theo quan niệm của bà con ngư dân nơi đây, vùng biển huyện Cẩm Xuyên, nếu như cá ông che chở, bảo vệ cho ngư dân trên biển thì thần canh bến thường bảo vệ an toàn cho tàu thuyền khi neo đậu... Vì vậy, đây cũng là dịp để bà con ngư dân bày tỏ tấm lòng thành kính, cảm ơn các vị thần linh đã che chở, đồng thời cầu mong cho một năm mới mưa thuận gió hòa, sóng yên, gió lặng, những chuyến đi biển được bình an, may mắn, tôm cá đầy khoang, thắng lợi, bội thu.
Các lễ vật được chuẩn bị cho nghi lễ cúng thuyền, cúng xuất bến “mở biển” đầu xuân năm mới gồm có: hương vàng, muối, cau trầu, cỗ xôi gà, mâm ngũ quả… Sau khi hoàn thành các nghi thức truyền thống, một số ngư dân có thể chọn giờ đẹp để nhổ neo cho tàu xuất hành “mở biển” lấy may mắn đầu xuân năm mới, một số ngư dân thì tiếp tục cho tàu thuyền nằm bờ chờ thời điểm thích hợp để xuất bến.
Ngày khởi hành "mở biển" cũng tùy theo cách nghĩ, phong tục của mỗi vùng. Đối với bà con ngư dân ở vùng biển Cẩm Nhượng, Cẩm Lĩnh thường bắt đầu từ ngày mùng 1 Tết Nguyên đán trở đi đến sau rằm, tùy thuộc vào tuổi tác của chủ tàu, có thể lựa chọn bất kỳ ngày nào miễn sao thấy phù hợp sẽ nổ máy cho tàu thuyền ra khơi để đánh bắt hải sản...Trong chuyến biển đầu tiên của năm mới, bà con ngư dân chủ yếu đánh bắt trong ngày ở khu vực gần bờ từ 1 đến 3 hải lý và không quá câu nệ sản lượng. Tuy nhiên, nếu gặp may mắn đánh bắt được mẻ tôm, cá lớn thì đó là tín hiệu tốt báo hiệu cho mùa đánh bắt mới hứa hẹn sẽ gặp sóng yên, gió lặng, trúng nhiều mẻ cá, tôm, sức khỏe và bình an.