Từ ngày thống nhất đất nước, Thành phố Hồ Chí Minh là nơi tiên phong “đi trước - về sau” với những sáng kiến, ý tưởng đổi mới táo bạo, tạo điều kiện thực tiễn để Đảng ta tổng kết thành lý luận và tư duy cho công cuộc Đổi mới; là đầu tàu phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế của cả nước. Người Sài Gòn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh nỗ lực miệt mài, không chỉ là truyền thống hơn 3 thế kỷ mà còn là tâm nguyện, khát vọng và niềm tự hào của thành phố mang tên Bác.
Những công dân trẻ tiêu biểu TPHCM năm 2021 tại Lễ tuyên dương ngày 1-1-2022. Ảnh: VIỆT DŨNG Tháng 6-2021, nhìn Bến Nhà Rồng vắng lặng, chúng tôi - những người con đang sống, chiến đấu cùng thành phố, chợt nghẹn lòng, trào dâng nước mắt còn bởi sự vắng lặng đến tê người của mảnh đất vốn chưa từng một phút ngưng ồn ào, tấp nập trong hàng trăm năm dựng xây và phát triển. Luôn sôi động, luôn dạt dào sức sống, lúc này hẳn thành phố đau lắm. Cả nước xót xa lắm. Thành đồng chống giặc ngoại xâm, của sự phát triển kinh tế - xã hội, của năng động đổi mới nay lại là Thành đồng chống chọi thách thức an ninh phi truyền thống, chống cơn đại dịch Covid-19 đang càn quét cả thế giới này. Đã có những hy sinh, những thiệt hại không thể đo đếm. Đã có những nỗi đau giằng xé, nghẹn thắt những trái tim. Đã có nhiều đêm trắng nghe tiếng còi cấp cứu xé ngang phố khuya. Đồng đội, đồng chí gặp nhau, chỉ biết tỏ bày tình cảm và sự quyết tâm qua ánh mắt.
Trải qua 3 thế kỷ, Sài Gòn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh đối mặt với không ít thách thức và luôn chiến thắng, song thách thức lần này là chưa từng có. Không chỉ ở mức độ, phương thức, hậu quả, mà còn ở khía cạnh xói mòn nội lực thành phố và nhất là chạm đến sự tự tin, tự trọng và tự ái của người thành phố.
Những gì xảy ra trong năm đầu thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XI khiến những mục tiêu đầy khát vọng của trung tâm kinh tế hàng đầu cả nước trở nên khó khăn gấp nhiều lần. Trắc trở ngay trong bước chạy đà của hành trình 5 năm, 10 năm, 25 năm khiến cho những bước sau vất vả hơn, đòi hỏi phải nỗ lực tối đa để bù đắp lại thời gian đã mất. Nhưng Sài Gòn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí Minh, trong hành trình hơn 300 năm, đã nhiều lần chứng tỏ khả năng biến thách thức thành cơ hội. Lần này, bên cạnh những mất mát không thể bù đắp, cũng để lại cơ hội quý giá, cơ hội một lần nữa “đi trước - về sau”.
Đó là bản lĩnh của một thành phố dám đương đầu, đã đi qua hy sinh và mất mát, được trui rèn và trưởng thành hơn trong gian khó.
Đó là một đội ngũ được thử lửa, được thử thách trong sinh tử thực sự. Qua hai cuộc kháng chiến, qua những năm tháng gian khó thời hậu chiến, qua những năm đổi mới, hội nhập, và qua thời đại dịch Covid-19, thực tiễn là phép thử rõ ràng nhất, chân xác nhất đối với bản lĩnh, tư tưởng, năng lực mỗi cán bộ, đảng viên.
Đó là cơ hội để thấy rõ, chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, những vấn đề trầm kha mà thường ngày rất khó chạm tới, rất khó giải quyết, biết mà khó sửa. Đơn cử như vấn đề nhà ở xã hội mà người đứng đầu Đảng bộ thành phố phát hiện và đau đáu phải làm, làm tới nơi tới chốn, không chỉ vì sức chống chịu tốt hơn đối với những thách thức an ninh phi truyền thống trong tương lai, mà còn vì những giá trị nhân văn của mảnh đất dung nạp bốn phương.
Là cơ hội để người dân, doanh nghiệp thành phố thỏa sức sáng tạo, đổi mới, phát huy hơn lúc nào hết tính năng động để khẳng định sức sống, mạch nguồn trăm năm của xứ thông thương, của đất hội tụ.
Đó cũng là cơ hội để thành phố cảm nhận sự ủng hộ, tình cảm của cả nước. Những lúc cam go nhất, thành phố vẫn vững tin mà sống, chiến đấu với tinh thần “Tiền tuyến thành đồng và hậu phương lũy thép - Theo tiếng Người giục bước tới thắng lợi vẻ vang”.
Nước mắt, mồ hôi và cả máu của bao người, chắc chắn sẽ không bị lãng quên, sẽ được chắt chiu bởi những người ở lại. Để hành trình từ Bến Nhà Rồng 110 năm về trước, sẽ tiếp tục đến 120 năm và 135 năm và xa hơn nữa, vì hạnh phúc của Nhân dân và Nhân loại.
Đêm 30-9-2021 thực sự như một đêm giao thừa. Ngày 1-10-2021, Thành phố bước vào chặng đường mới, vẫn đầy thách thức khó lường, nhưng căng tràn hy vọng. Chúng tôi ngồi trên tầng thượng khách sạn Rex - nơi đóng quân suốt mấy tháng qua, lắng nghe thành phố chuyển mình. Dưới đường Nguyễn Huệ, đã loang loáng ánh đèn xe như biểu tượng của sức sống hồi sinh. Vài tốp cán bộ y tế chi viện cho thành phố, dường như mai sẽ về, tranh thủ dạo bước, chụp ảnh kỷ niệm lưu lại những tháng ngày không thể nào quên này. Và họ hát, hát bằng sức trẻ, hát bằng cả những trái tim khát khao sống và cống hiến, hát vang những phố phường không ngủ.
Chương trình giao lưu toàn quốc các điển hình tiêu biểu học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh năm 2021 với tên gọi “Hồ Chí Minh - Hành trình khát vọng 2021” được bắt đầu bằng lời ca hào hùng mà tha thiết “Từ thành phố này Người đã ra đi/ Bao năm ước mong đón Bác trở về” (*). Như một lời tri ân cho những nỗ lực vô bờ bến của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố, như lời nhắc nhớ những người đang sống về trách nhiệm đối với Tổ quốc, đối với những người đã ra đi. Từ Mùa Xuân này, hãy vững tin vào những Mùa Xuân 2025, 2030, 2045… rằng “Thành phố Hồ Chí Minh, ngời ngời rực sáng tương lai” (*).
