Nét cổ kính giữa lòng thủ đô
Những ngày cuối tháng 8-2023, đoàn đại biểu TPHCM do đồng chí Nguyễn Thị Lệ, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TPHCM làm trưởng đoàn đã có chuyến công tác đến Cuba. Lần đầu đến với thủ đô La Habana, Cuba người ta không khỏi bất ngờ với nhịp sống nơi đây, yên bình và chậm rãi, không tấp nập, hối hả như những thành phố khác.
Những khu phố cổ kính pha chút nhịp sống hiện đại nhưng không ồn ào, giao thông trật tự, ít tiếng còi xe, bãi biển trong xanh, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và tình cảm đặc biệt dành cho nhân dân Việt Nam đã để lại ấn tượng khó quên trong lòng chúng tôi.
Các tuyến đường ở thủ đô La Habana thông thoáng, ít tiếng còi xe |
Bãi biển Malecon với con đường chính lớn nhất chạy dọc bờ biển Caribe kéo dài khoảng 8km, nối từ cảng chính, chạy men phần trung tâm phía Bắc thủ đô La Habana nối với khu đô thị và hành chính mới Vedado. Bờ biển trải dài với vỉa hè bê tông rộng rãi và nhiều quảng trường có diện tích lớn được sử dụng làm nơi biểu diễn, tổ chức các lễ hội ngoài trời sôi động. Những ngày cuối tuần, nơi đây trở thành nơi tụ họp và vui chơi thâu đêm của giới trẻ.
Là thành phố lớn nhất, thủ đô và một trong 14 tỉnh của Cuba, La Habana là trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của Cuba. Trải qua gần 500 năm lịch sử, La Habana vẫn giữ được những công trình kiến trúc cổ đẹp do thực dân Tây Ban Nha xây dựng như Pháo đài El Morro, Tòa thị chính, lâu đài Los Capitanes Generales… Những pháo đài và các ngôi nhà cổ xây theo kiểu Tây Ban Nha ở trung tâm La Habana được coi là di sản văn hóa của nhân loại.
Với vị trí của mình, Thành La Habana từng là một hải cảng sầm uất, giàu có, là trung tâm của vùng Caribê. Do bị thực dân xâm chiếm từ rất sớm, đến nay, La Habana còn bảo tồn được một quần thể kiến trúc thời thuộc địa được xếp vào loại cổ nhất châu Mỹ. Những ngôi nhà ở khu vực này đều có ban công bằng song sắt và các cửa ra vào lớn bằng gỗ quý nằm trên những con đường nhỏ hẹp lát đá.
Tận dụng những ưu thế này, La Habana tập trung phát triển du lịch với những dịch vụ “đặc sản” của Cuba mà hiếm nơi nào có được. Đặc biệt, khu phố cổ La Habana Vieja không chỉ nằm ở vị trí trung tâm thủ đô mà còn là một Di sản văn hóa được Unesco công nhận, nơi quá khứ được tái hiện với những chiếc xe cổ lướt trên đường phố là “đặc sản” của người dân Cuba.
Những chiếc xe cổ di chuyển trên đường phố thủ đô La Habana |
Ở đây, người dân sử dụng xe cổ để chở du khách tham quan các di sản văn hóa. Ngồi trên những chiếc Chevrolet, Ford và Cadillac từ những năm 1950 hay những chiếc xe Coco lướt trên các tuyến phố cổ, chiêm ngưỡng các pháo đài lịch sử, viện bảo tàng, nghe kể những câu chuyện đã hình thành nên thành phố vĩ đại này đem lại trải nghiệm vô cùng thú vị.
Tình cảm đặc biệt Việt Nam - Cuba
Cùng với vẻ đẹp kỳ vĩ của những công trình kiến trúc cổ, ấn tượng sâu đậm để lại trong lòng chúng tôi là tình cảm sâu đậm, sự chào đón nồng nhiệt mà người dân Cuba dành cho Việt Nam. Bởi khi tản bộ trên các con phố cổ hay những trung tâm thương mại nhộn nhịp, người dân nơi đây luôn đặt tay lên ngực và nói “I love Việt Nam” khi biết chúng tôi là người Việt Nam.
Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ giao lưu cùng người dân Cuba |
Hay tại buổi tiếp đoàn đến thăm, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư thứ Nhất Thành ủy La Habana Luis Antonio Torres Iribar thể hiện rõ niềm vui khi dành gần một giờ kể lại những kỷ niệm trong lần đến thăm Việt Nam, về tình cảm dành cho người dân Việt Nam. Đồng chí khẳng định, quan hệ hữu nghị hợp tác truyền thống đặc biệt Việt Nam – Cuba là biểu tượng của thời đại, lãnh đạo hai Đảng, hai nhà nước và nhân dân hai nước luôn dành cho nhau tình cảm đặc biệt. Nhắc lại câu nói bất hủ của Lãnh tụ Fidel Castro: “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”, Bí thư thứ Nhất Thành ủy La Habana khẳng định, tinh thần đó chưa bao giờ lắng xuống trong lòng người dân Cuba.
Tình cảm đặc biệt mà lãnh đạo và người dân Cuba dành cho Việt Nam được thể hiện rõ nét hơn ở Làng Bến Tre tại tỉnh Artemisa. Làng Bến Tre được chính lãnh tụ Cách mạng Cuba Fidel Castro thành lập và đặt tên vào năm 1969 để tôn vinh phong trào Đồng khởi và là tỉnh đầu tiên được giải phóng tại miền Nam Việt Nam. Tại đây còn có ngôi Nhà Việt Nam - một không gian tái tạo lại lịch sử đấu tranh của nhân dân Việt Nam, cũng như lịch sử của Cuba. Và những người dân ở Làng Bến Tre dù lớn tuổi hay còn là học sinh cũng có thể say sưa kể những câu chuyện về Bác Hồ, về tình hữu nghị hợp tác truyền thống Việt Nam – Cuba.
Các em học sinh Làng Bến Tre chào đón đoàn đại biểu TPHCM đến thăm |
Đến thăm Làng Bến Tre, Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ xúc động trước những tình cảm mà lãnh đạo và nhân dân nơi đây dành cho Việt Nam. Đáp lại tình cảm của người dân Cuba, tại tỉnh Bến Tre, Việt Nam cũng có ngôi làng Moncada được thành lập từ năm 1984. Việt Nam cũng đang có ý định đầu tư xây dựng Nhà lưu niệm Làng Moncada nhằm trưng bày những tư liệu lịch sử, tạo sự liên kết giữa hai làng Moncada và làng Bến Tre bền chặt. Thể hiện tiếp nối truyền thống cách mạng vẻ vang, có trách nhiệm giữ gìn, phát huy, nâng niu tình hữu nghị, đoàn kết giữa hai dân tộc của các thế hệ sau.
Thắt chặt mối quan hệ đặc biệt
Trong chuyến công tác vừa qua, đồng chí Nguyễn Thị Lệ thay mặt Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM gửi tặng Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba hơn 1.000 tấn gạo. Món quà nhằm chia sẻ với những khó khăn mà Cuba đang đối mặt. Đồng thời, thể hiện tình cảm, tấm lòng của TPHCM luôn dành cho Cuba.
Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ trao tặng món quà của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM đến Đảng, Nhà nước và nhân dân Cuba |
Bên cạnh đó, đồng chí Nguyễn Thị Lệ khẳng định, TPHCM sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển kinh tế - xã hội với Cuba, nhất là về phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nuôi trồng thủy sản… Qua đó góp phần đồng hành cùng Cuba trong quá trình chuyển đổi, cải cách kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đáp lại tình cảm của TPHCM, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư thứ Nhất Thành ủy La Habana Luis Antonio Torres Iribar gửi lời cảm ơn đến Đảng bộ, chính quyền và người dân TPHCM đã giúp đỡ Cuba cả về vật chất lẫn tinh thần trong lúc Cuba gặp khó khăn. Đồng chí cũng khẳng định, Cuba sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế, nghiên cứu, sản xuất vaccine, thuốc chữa bệnh, công nghệ sinh học với TPHCM. Ngoài ra, hai bên còn nhiều tiềm năng hợp tác kết nối các trường Đại học với nhau để nghiên cứu, triển khai các chương trình trao đổi sinh viên, trao đổi giáo viên, góp phần xây dựng mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt Việt Nam – Cuba nói chung, TPHCM và Cuba nói riêng ngày càng phát triển.
Hoạt động thăm và làm việc giữa TPHCM và Cuba 5 năm gần đây:
Đoàn Cuba thăm TPHCM:
- Tháng 1-2018: Đồng chí Carlos Marsán, Phó Ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Cuba.
- Tháng 4-2018: Đồng chí Fernando Gonzalez Llort, Chủ tịch viện Cuba Hữu nghị với các dân tộc “ICAP”.
- Tháng 5-2018: Đồng chí Susely Morfa Gonzalez, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba.
- Tháng 11-2018: Đồng chí Diaz Canel, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.
- Tháng 10-2019: Đồng chí Victor Gaute Lopez, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tư tưởng Trung ương Đảng Cộng sản Cuba.
- Tháng 8-2022: Đồng chí Gerardo Penalver Portal, Thứ trưởng Thứ nhất Bộ Ngoại giao.
- Tháng 9-2022: Đồng chí Rodrigo Malmierca Diaz, Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Cuba.
- Tháng 10-2022: Đồng chí Manuel Marrero Cruz, Thủ tướng Cuba (01/10/2022).
- Tháng 11-2022: Đồng chí Fernando Gonzalez LLort, Chủ tịch Viện Cuba Hữu nghị với các dân tộc (ICAP).
- Tháng 5-2023: Đồng chí Roberto Morales Ojeda, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Đảng Cộng sản Cuba.
- Tháng 5-2023: Đồng chí Maury Hechavarria Bermudez, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp Cuba.
- Tháng 6-2023: Đồng chí Luis Antonio Torres Iribar, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bí thư Thứ Nhất Thành uỷ La Habana.
- THáng 6-2023: Đồng chí Ulises Guilarte de Nacimiento, Uỷ viên Bộ Chính trị, Uỷ viên Hội đồng Nhà nước, Đại biểu Quốc hội, Tổng Thư ký Trung tâm Những người Lao động Cuba.
Đoàn TPHCM thăm Cuba:
- Tháng 3-2018: Đồng chí Thân Thị Thư, Uỷ viên Ban Thường vụ Thành uỷ, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy TPHCM.
- Tháng 6-2018: Đồng chí Nguyễn Thành Phong, Phó Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch UBND TPHCM.
- Tháng 4-2019: Đồng chí Võ Thị Dung, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM.
- Tháng 8-2023: Đồng chí Nguyễn Thị Lệ, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TPHCM.
Thông tin hợp tác TPHCM - Cuba
- Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa TPHCM và Cuba năm 2022 đạt xấp xỉ 43,8 triệu USD.
- Hiện đang có 1 văn phòng đại diện có quốc tịch Cuba được cấp phép hoạt động tại TPHCM là Công ty Corporation Cimex S.A (chuyên về các mặt hàng gia dụng, đồ may mặc, sản phẩm bánh kẹo, cà phê, bột giặt).
- Tháng 11-2019, cửa hàng chuyên đặc sản Cuba – Habanos đã khai trương cửa hàng đầu tiên tại TPHCM
- Từ năm 2022, ITPC đã phối hợp với Tổng lãnh sứ quán Cuba tổ chức các hội thảo, diễn đàn xúc tiến đầu tư vào Cuba, tạo cơ hội cho doanh nghiệp hai bên tìm hiểu thị trường và tiếp xúc lẫn nhau: Hội thảo “Xúc tiến đầu tư vào Đặc khu Mariel” (ngày 19-4-2022); Diễn đàn Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Việt Nam – Cuba 2023 (12-5-2023).
- Sở Y tế TPHCM đang phối hợp chặt chẽ với Tổng lãnh sứ quán Cuba để triển khai đón 2 chuyên gia y tế Cuba đến chia sẻ kinh nghiệm tại thành phố, dự kiến tháng 10-2023.
- Ngày 16-4-2021, Đại học Y Phạm Ngọc Thạch và Đại học Y khoa Cienfuegos đã ký Biên bản ghi nhớ về trao đổi thông tin khoa học kỹ thuật, trao đổi các dự án nghiên cứu khoa học, trao đổi đội ngũ giảng viên, y bác sĩ, nhà nghiên cứu và sinh viên.
- Tháng 6-2019, UBND TPHCM, Bộ Khoa học - Công nghệ và Môi trường Cuba ký kết Bản Ghi nhớ về phát triển và quản lý các khu công nghệ cao, khu công nghiệp.
- Tháng 12-2019, Cuba đã cử đoàn 100 kĩ sư IT đến TPHCM tìm hiểu kinh nghiệm tại FPT.
- Tháng 10-2020, Tổng Lãnh sự quán Cuba phối hợp với Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba và Thư viện Khoa học Xã hội TPHCM thành lập góc Cuba tại Thư viện Khoa học Xã hội TPHCM.
- Ngày 18-5-2022, lễ khánh thành tranh cổ động tình hữu nghị Việt Nam – Cuba do Tổng lãnh sự Cuba, Sở Ngoại vụ TPHCM, Hội Liên hiệp các Tổ chức Hữu nghị, Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba TPHCM và Đại học Mỹ thuật TPHCM phối hợp tổ chức.
- Ngày 20-4-2023, TPHCM trao hỗ trợ Cuba 250.000 USD để khắc phục hậu quả hỏa hoạn tại bể chứa dầu thô ở tỉnh Matanzas.
- Tháng 7-2023, Thành đoàn TPHCM đến thăm và làm việc tại Cuba và ký bản ghi nhớ với Đoàn Thanh niên TP La Habana về việc tổ chức hoạt động giao lưu thanh niên thường niên.