Mỗi khi tết đến xuân về, tôi lại mong chờ được nếm món nem rán mẹ làm như những ngày còn thơ bé. Ngày nhỏ, tôi vẫn thấy nhiều người quê tôi còn gọi nó là món đa nem. Năm tháng trôi qua, nhiều thay đổi trong cuộc đời nhưng món nem ngày tết mẹ làm đã in sâu vào tâm khảm của tôi. Nhớ tết là nhớ món nem, nhớ bàn tay của mẹ tạo nên hương vị thơm ngon khó phai đó. Làm ăn ở phương xa nhiều lúc tôi lại nhớ về món nem mẹ làm, nhớ quê hương, nhớ gia đình…
Trên mâm cơm cúng Tết Nguyên đán người Việt xứ Bắc không thể thiếu món nem rán, một trong những món làm nên linh hồn ẩm thực những ngày xuân. Có thể mỗi nơi lại có những nguyên liệu, gia vị khác nhau để tạo nên món ăn này. Tuy cùng một món nhưng khi thưởng thức lại ít nhiều mang đến những cảm nhận vị giác phong phú, làm nên nét độc đáo của mỗi nơi mỗi vùng.
Món nem rán được tạo nên bởi bánh tráng (bánh đa) và nhân làm nem, cũng là hai điều cực kỳ quan trọng để tạo nên món ăn. Nhưng để làm nên hương vị chủ đạo cho món nem rán thì phần nhân (nguyên liệu) chính là phần quyết định vị thưởng thức của món ăn này.
Điều thú vị ở món nem mẹ tôi làm là bánh tráng có màu ngả nâu nhạt. Nhớ tết năm nào ở nhà xem mẹ làm nem, tôi hỏi: “Sao bây giờ người ta lại làm bánh tráng màu hơi nâu như thế này vậy mẹ?”. “Họ thay thêm củ đót chứ không dùng đơn thuần chỉ có gạo trắng tráng bánh nữa đó con à”, mẹ tôi giải thích. Quả thực bánh tráng khi có thêm củ đót thì không dễ vỡ như trước. Màu nem khi chiên lên cũng trông đẹp mắt hơn so với chỉ cuốn bánh tráng bằng gạo.
Một phần không thể không nói đến, thứ làm nên tinh tuý hương vị của món nem mẹ làm là nhân nem. Mẹ tôi thường kết hợp của nhiều nguyên liệu như thịt heo bằm, mộc nhĩ (nấm tai mèo), hành tây, giá (mầm) đỗ, trứng gà, các loại rau thơm… Tất cả được băm nhuyễn, trộn đều để làm nhân. “Nem tết năm nay mẹ có cho thêm cà rốt và một loại rau gia vị bí mật. Lát nữa cho mày thử xem có đoán được ra không?”, mẹ nói. Tôi thực sự cũng tò mò xem loại rau gia vị đó là gì và hương vị món nem ra sao…
Sau vài phút chiên với lửa liu riu, món nem rán ngả vàng hấp dẫn, mùi thơm lan toả khắp gian bếp. Mùi của ký ức chợt ùa về, những năm tháng được thưởng thức món nem của mẹ trong những dịp tết đến xuân về cứ mơn man đâu đây.
Nhưng quả thực mùi hương nem rán năm nay mẹ làm có gì đó hơi khác, làm cho món nem thêm dậy hương vị. Gắp một miếng nem rán đưa lên thưởng thức thấy mềm ngọt của thịt heo, trứng gà, giòn giòn của mộc nhĩ đến từng sợi miến, rồi tiếng giòn rụm của vỏ nem tan ra cùng chút mỡ beo béo.
Nhưng chợt thấy dậy lên hương vị một loại rau thơm quen thuộc và lần đầu mẹ tôi kết hợp với nem tạo nên cảm nhận thật khác. “Có thêm húng lủi phải không mẹ?”, tôi vừa nhắm mắt nghiền ngẫm vừa hỏi mẹ. “Sao? Thấy ngon hơn chứ hả?”, mẹ vừa nói vừa mỉm cười. Chỉ thêm một loại rau gia vị húng lủi đã khiến món nem mẹ làm mang đến cảm nhận vị giác mới mẻ. Vị thanh mát, thơm dịu của húng lủi khiến món nem thêm hấp dẫn, giảm cảm giác ngán ngấy.
Mỗi khi về nhà hay đến những ngày Tết Nguyên đán, tôi lại háo hứng mong chờ món nem mẹ làm. Mỗi năm khi có thêm các loại gia vị khác nhau, món nem lại trở nên hấp dẫn, mới lạ đối với tôi. Có những năm đi làm xa không về quê được, tôi lại bùi ngùi nhớ món nem của mẹ. Tôi mong còn nhiều cái tết sau nữa được thưởng thức vị nem của mẹ, tình mẹ với mỗi món ăn quê nhà. Mong mẹ có nhiều sức khoẻ, thêm niềm đam mê với ẩm thực và vui khoẻ với những sáng tạo nho nhỏ của mình tạo ra.
VƯƠNG LỘC
Địa chỉ: Thuỵ Khuê, Tây Hồ, Hà Nội
Email: locvan.khoahoc@gmail.com