Chỉ đạo cấp dưới giao đất cho Vũ “nhôm”
Cáo trạng cho hay, trong thời gian từ 2006-2014, ông Trần Văn Minh (Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011) và ông Văn Hữu Chiến (Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2011-2014), là những người đứng đầu, có trách nhiệm trong chỉ đạo, quản lý sử dụng tài sản nhà nước, quản lý đất đai trên địa bàn TP Đà Nẵng.
Tuy nhiên 2 bị can trên đã có hành vi cố ý làm trái các quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, các quy định về quản lý đất đai, như: Đồng ý chủ trương, ký ban hành nhiều văn bản và chỉ đạo cấp dưới thực hiện giao đất, thu hồi, cho thuê, chuyển quyền sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất và chuyển nhượng nhà, đất công sản; giảm giá, giảm hệ số sinh lợi, chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất trái quy định với nhiều nhà, đất công sản và các dự án đầu tư xây dựng để tạo điều kiện thuận lợi cho Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”) trục lợi cá nhân trong việc mua bán, chuyển nhượng các nhà đất công sản.
Dự kiến, 2 cựu Chủ tịch TP Đà Nẵng hầu tòa vào sáng ngày 2-1 Cáo trạng cũng xác định, ông Trần Văn Minh và đồng phạm đã tạo điều kiện cho Vũ “nhôm” trực tiếp được nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà, đất công sản và 6/7 dự án đất. Hậu quả thiệt hại cho nhà nước tại các vụ án này, tính từ khi Vũ “nhôm” cùng các công ty của Vũ và một số cá nhân, tổ chức khác nhau làm các thủ tục để nhận chuyển giao tài sản đến khi hành vi phạm tội bị phát hiện và ngăn chặn, số tiền nhà nước bị thiệt hại tại 22 nhà, đất công sản là hơn 2.400 tỷ đồng và tại 7 dự án đất là hơn 19.600 tỷ đồng; tổng số tiền nhà nước bị thiệt hại trong vụ án là hơn 22.000 tỷ đồng (trong đó riêng dự án 29ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước, nhà nước bị thiệt hại là hơn 11.200 tỷ đồng).
Để dẫn đến thiệt hại, ông Minh và các đồng phạm đã cố ý làm trái các quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước, các quy định pháp luật về đất đai trong việc giao tài sản, cho phép chuyển quyền sử dụng đất. Do vậy, ngoài 4 bất động sản trị giá gần 900 tỷ đồng đã được Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội tuyên thu hồi tài sản cho nhà nước vào tháng 6-2019 thì toàn bộ 42 tài sản là bất động sản liên quan tới hành vi phạm tội hoặc sở hữu của Vũ “nhôm” đã được kê biên gồm: Dự án 29ha và Dự án Phú Gia Compound.
Cựu Chủ tịch Đà Nẵng hô biến tài sản công cho Vũ “nhôm” ra sao?
Theo cơ quan tố tụng, Trần Văn Minh mặc dù là người giữ cương vị cao nhất tại UBND TP Đà Nẵng, với chức trách nhiệm vụ được giao, bị can này đã trực tiếp tổ chức thực hiện và ký 6 văn bản pháp lý chỉ đạo chủ trương quản lý, sử dụng tài sản nhà nước về đất đai. Các văn bản này với nội dung cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất, cho phép chuyển đổi tên người nhận quyền sử dụng đất trái với quy định của Chính phủ.
Tại 7 dự án đất công sản (Dự án 29 ha Khu đô thị Quốc tế Đa Phước, Dự án Công viên An Đồn, Dự án Habour Ville, Dự án Khu dân cư An Cư 2 mở rộng, Dự án 3,7ha đường Trường Sa, Dự án 1,5ha đường Trường Sa và Dự án Phú Gia) trước khi được chuyển nhượng cho Vũ “nhôm”, ông Minh đã cùng các đồng phạm thực hiện các hành vi trái quy định pháp luật, trong đó tạo điều kiện cho Vũ được giao quyền sử dụng đất tại 6/7 dự án không qua đấu giá.
Tại 18 nhà, đất công sản khác mặc dù không thuộc diện được mua chỉ định, nhưng Vũ “nhôm” đã lợi dụng các văn bản pháp lý để bàn bạc với giám đốc một số công ty (là các đơn vị được mua chỉ định) đứng tên xin mua nhà công sản, xin giảm hệ số sinh lợi. Sau đó, trước khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, các công ty này lại có văn bản đề nghị thay đổi tên người nhận quyền sử dụng đất sang cho Vũ “nhôm” với lý do “Vũ là người nộp tiền mua nhà”. Việc này được ông Minh và các đồng phạm thực hiện hành vi làm trái quy định nhà nước về quản lý tài sản, tạo điều kiện để Vũ “nhôm” mua được 15/18 nhà, đất công sản trái pháp luật. Tại cơ quan điều tra, Trần Văn Minh có thái độ khai báo thành khẩn.
Đối với cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến, cáo trạng xác định thực hiện chỉ đạo của Trần Văn Minh, ông Chiến đã ký ban hành các quyết định cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá chuyển nhượng các nhà, đất công sản và dự án bất động sản trái quy định, xác định ông Chiến là đồng phạm giúp sức cho Trần Văn Minh.
Bên cạnh đó, ông Chiến còn ký các văn bản đồng ý với chủ trương của Trần Văn Minh để chỉ đạo cấp dưới hoàn thành các thủ tục cho phép chuyển nhượng và phê duyệt giá đối với 22 nhà, đất công sản không đúng quy trình, trái luật để tạo điều kiện cho Vũ “nhôm” mua 15/22 nhà, đất công sản. Ông Chiến trong giai đoạn là Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng có liên quan trực tiếp tới 19 nhà, đất công sản; trong giai đoạn ông là Chủ tịch có liên quan tới 2 nhà, đất công sản. Ông Chiến cùng với Trần Văn Minh và các đồng phạm khác gây thiệt hại cho nhà nước tại thời điểm bị phát hiện, khởi tố là hơn 2.400 tỷ đồng.
Vũ “nhôm” không thừa nhận hành vi
Đối với ông Phan Văn Anh Vũ trong vụ án này, tại cơ quan điều tra đã không hợp tác để khai báo, không thừa nhận hành vi phạm tội, nhưng căn cứ kết quả điều tra cơ quan điều tra có đủ cơ sở xác định Vũ “nhôm” đã lợi dụng chủ trương pháp luật tại các văn bản pháp lý của UBND TP Đà Nẵng ban hành, với động cơ thâu tóm thị trường bất động sản trên địa bàn để trục lợi.
Cơ quan tố tụng cho rằng, kết quả điều tra chưa chứng minh làm rõ được việc chia lợi ích của Vũ “nhôm” với ông Trần Văn Minh và các đồng phạm khác, nhưng tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ xác định: Từ năm 2002-2010, Vũ đã thành lập 5 công ty để sử dụng tư cách pháp nhân, các công ty này thực hiện hành vi mua nhà, đất công sản và nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn TP Đà Nẵng. Mặc dù biết rõ điều này, nhưng cựu Chủ tịch Trần Văn Minh vẫn đồng ý và chỉ đạo cấp dưới hoàn thành thủ tục cho phép chuyển nhượng các nhà, đất công sản và các dự án đất không qua đấu giá hoặc áp dụng đơn giá chuyển quyền sử dụng đất thấp hơn quy định cho Vũ.
Các bị can trong vụ án này cũng biết chủ trương của ông Minh trong việc làm các thủ tục để bán nhà, đất công sản và chuyển quyền sử dụng đất cho Vũ “nhôm” là không đúng quy định. Tuy nhiên, liên tục trong thời gian dài, Vũ đã tác động thông qua hành vi ký các tờ trình, nộp tiền đặt cọc trước khi có quyết định cho phép bán nhà, chuyển quyền sử dụng đất để hoàn thành hồ sơ pháp lý.
Trong vụ án này, Cơ quan Cảnh sát điều tra và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã kê biên 42 tài sản, bất động sản, trong đó có 10 tài sản, bất động sản liên quan trực tiếp đến hành vi phạm tội của Vũ “nhôm”; 32 tài sản khác đứng tên của Vũ “nhôm” và vợ là Nguyễn Thị Thu Hiền được kê biên qua xác minh để đảm bảo thi hành án. Tổng giá trị 42 tài sản, bất động sản có giá trị là hơn 3.500 tỷ đồng.
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao truy tố ông Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng); Phan Văn Anh Vũ (cựu Chủ tịch Công ty cổ phần Xây dựng 79, Công ty cổ phần Bắc Nam 79, Công ty TNHH I.V.C, Công ty cổ phần đầu tư Nhất Gia Phúc); Nguyễn Ngọc Tuấn (cựu Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng); Phan Xuân Ít (cựu Phó Chánh Văn phòng UBND TP Đà Nẵng); Nguyễn Quang Thành (cựu Giám đốc Công ty TNHH Minh Hưng Phát) và Phan Minh Cương (cựu Giám đốc Công ty TNHH I.V.C, cựu Tổng giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng 79) về các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.
Truy tố ông Nguyễn Thanh Sang và bà Nguyễn Thị Thu Hà (cựu Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Đà Nẵng); ông Nguyễn Công Lang (cựu Giám đốc Công ty quản lý nhà Đà Nẵng); ông Huỳnh Tấn Lộc (cựu Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ phẩm Đà Nẵng); ông Phan Ngọc Thạch (cựu Giám đốc Công ty cổ phần Du lịch Đà Nẵng); ông Trần Phi (cựu Tổng giám đốc Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu Đà Nẵng); ông Lê Anh Tuấn (cựu Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Cung ứng tàu biển Đà Nẵng) về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”; và 7 bị cáo khác liên quan tới tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.
