Ngày 23 tháng 12: “Dân là con nước, nước là Mẹ chung”

Cách đây 86 năm, ngày 23-12-1923,

Cách đây 86 năm, ngày 23-12-1923, trên báo Ogniok xuất bản tại Nga đăng bài có nhan đề “Thăm một chiến sĩ Quốc tế Cộng sản - Nguyễn Ái Quốc” của nhà thơ xô viết Ôxip Manđenstam, thuật lại cuộc gặp gỡ giữa tác giả và Nguyễn Ái Quốc trong đó nhà cách mạng Việt Nam đã bày tỏ: “Thật thú vị là chính quyền Pháp đã dạy chúng tôi biết những từ “bônsêvich” và “Lênin”. Chúng lùng bắt những người cộng sản trong dân chúng, trong khi chẳng có người cộng sản nào, hoàn toàn không có ngay cả trong ý niệm; và như vậy chính chúng đã tuyên truyền cho chủ nghĩa Bôsêvich và Lênin”. Còn tác giả bài viết thì đưa ra nhận xét: “Từ Nguyễn Ái Quốc tỏa ra một thứ văn hóa, không phải văn hóa châu Âu, mà có lẽ là một nền văn hóa tương lai... Dân An Nam là một dân tộc giản dị và lịch thiệp. Qua phong thái thanh cao, trong giọng nói trầm ấm của Nguyễn Ái Quốc, chúng ta như nghe thấy ngày mai, như thấy sự yên tĩnh mênh mông của tình hữu ái toàn thế giới”.

Ngày 23-12-1929, từ Xiêm, Nguyễn Ái Quốc tới Hồng Kông. Trong lá thư đề ngày 10-4-1930, Nguyễn Ái Quốc thuật lại: “Tôi chuẩn bị đi Trung Quốc lần thứ 3 khi có một đồng chí ở Hồng Kông tới cho biết tình hình phân biệt của 2 nhóm Đông Dương và An Nam. Tôi đến Hồng Kông ngày 23-12...”. Đó là thời điểm khởi đầu cuộc hội nghị hợp nhất dẫn đến quyết định thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3-2).

Ngày 23-12-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh họp với các đảng phái bàn về việc thành lập chính phủ liên hiệp lâm thời trên tinh thần đại đoàn kết dân tộc cùng đưa ra “Văn kiện 14 điều thỏa thuận” trong đó nhất trí “Trong Chính phủ liên hiệp chính thức, Hồ Chí Minh tiên sinh làm Chủ tịch, Nguyễn Hải Thần tiên sinh làm Phó Chủ tịch...”.
 
Chiều 23-12-1946, Bác thảo văn kiện có nhan đề “Hỏi và trả lời” nhằm giải thích và tuyên truyền cho cuộc kháng chiến toàn quốc mới bùng nổ. Văn kiện viết: “Có người hỏi kháng chiến sẽ bao giờ thắng lợi. Tôi trả lời: Giồng khoai 3 tháng có củ, giồng lúa 4 tháng mới được ăn... Thử xem Trung Quốc kháng chiến 8 năm mới thắng lợi... Muốn trị lửa phải dùng nước. Địch muốn tốc chiến, tốc thắng. Ta lấy trường kỳ kháng chiến trị nó, thì địch nhất định thua, ta nhất định thắng...”. Trước nhiều câu hỏi như: “Toàn dân kháng chiến là thế nào?”, Bác trả lời rồi đưa ra câu thơ: “Dân ta phải giữ nước ta/ Dân là con nước, nước là Mẹ chung”. Trả lời câu hỏi “đồng bào hậu phương phải làm gì?”, Bác cũng có mấy vần thơ: “Tiền phương chiến sĩ hy sinh/ Đem xương máu mình giữ nước non ta/ Hậu phương sản xuất tăng gia/ Cũng là kháng chiến, cũng là vẻ vang”.

Ngày 23-12-1963, trong bài viết có nhan đề “Miền Nam tất thắng”, đăng trên báo Nhân Dân, bình luận về cuộc đảo chính lật đổ chế độ Ngô Đình Diệm, Bác nhận định “chúng sẽ đảo lẫn nhau và cuối cùng nhân dân sẽ đảo cả lũ chúng”.

Ngày 23-12-1964, báo Nhân Dân công bố trả lời của Bác với Hãng Thông tin Cơplây (Hồng Kông), trong đó khẳng định: “Nếu Mỹ tiến công Bắc Việt Nam, chúng tôi sẽ kiên quyết đánh lại!”. Để giải quyết vấn đề Việt Nam “chỉ có một cách là Mỹ phải tôn trọng Hiệp đình Giơnevơ..., phải chấm dứt ngay cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam Việt Nam..., chấm dứt những hoạt động chiến tranh đối với nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa”. 

D.T.Q và nhóm cộng sự

Tin cùng chuyên mục