Mỗi tháng trả lãi 40 tỷ đồng
Liên quan đến việc thu phí ở trạm thu phí xa lộ Hà Nội (XLHN), ông Trần Chí Trung, Trưởng phòng Kế hoạch đầu tư, Sở GTVT TPHCM, cho biết, đến nay dự án nâng cấp mở rộng XLHN đã hoàn thành 100% trục đường chính - đoạn từ cầu Sài Gòn đến nút giao Đại học Quốc gia TPHCM; nâng cấp, rải nhựa toàn bộ đoạn TP Dĩ An (tỉnh Bình Dương); hoàn thành 93% trục đường song hành bên phải và 74% trục đường song hành bên trái. Hai đường song hành dù chưa hoàn thành 100% nhưng hiện tại nhiều đoạn được đưa vào sử dụng cho xe gắn máy, xe tải, xe thô sơ khá hiệu quả. Nguyên nhân chưa đạt 100% do vướng mặt bằng hoặc mặt bằng trùng lắp với các dự án khác.
Theo quy hoạch, mặt cắt ngang của toàn tuyến rộng từ 113,5-153,51m tùy đoạn; quy mô từ 14-20 làn xe. Dự án gồm 3 đoạn: đoạn 1 từ cầu Sài Gòn đến nút giao Bình Thái (6,2km); đoạn 2 từ nút giao Bình Thái đến nút giao Trạm 2 (5,3km); đoạn 3 từ nút giao Trạm 2 đến nút giao Tân Vạn (4,2km). Nâng cấp, mở rộng trục đường chính từ 23m lên 34m- 41m-48m (tùy từng đoạn đường). Xây mới 2 đường song hành dọc đường chính, mỗi đường rộng trung bình 12m. Xây dựng mới hệ thống thoát nước, chiếu sáng, cây xanh, vỉa hè 2 bên đường và các hạng mục khác như hệ thống đèn chiếu sáng, cây xanh trên dải phân cách và duy tu cầu đường trong thời gian chờ thu phí.
Cũng theo ông Trần Chí Trung, giai đoạn trước năm 2009, tuyến XLHN và QL1A (dài khoảng 15,7km) - từ chân cầu Sài Gòn phía quận 2, đến ngã ba Tân Vạn (phía chân cầu Đồng Nai và TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương) nhỏ hẹp (mỗi chiều chỉ có 2 làn xe), giao thông thường xuyên bị ùn tắc, trong khi đây là tuyến huyết mạch kết nối cửa ngõ phía Đông của TPHCM với Đồng Nai, Bình Dương và đi các tỉnh miền Trung, miền Bắc. Việc thường xuyên ùn tắc gây thiệt hại rất lớn cho doanh nghiệp, người dân và sự phát triển chung của TP. Trong khi, ngân sách TP khó khăn, vì vậy, TP nhiều lần kêu gọi các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia theo hình thức BOT nhưng rất ít nhà đầu tư hưởng ứng; vì lúc đó trạm thu phí XLHN đang thu phí hoàn vốn cho 2 dự án khác, nếu đầu tư thì phải chờ 10 năm sau mới được thu phí.
Sau nhiều lần xem xét và thực hiện chặt chẽ các yêu cầu luật định, tháng 7-2009, dự án BOT mở rộng XLHN đã được UBND TP giao cho Công ty CP Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP (CII) đầu tư, tổng vốn đầu tư 2.287 tỷ đồng (chưa bao gồm lãi vay, chi phí sử dụng vốn chủ sở hữu và chi phí duy tu trong thời gian chờ thu phí). Để kết nối đồng bộ toàn tuyến này, tháng 7-2018, UBND TP và CII tiếp tục ký phụ lục hợp đồng, bổ sung một số hạng mục cầu, đường mới trên tuyến. Trong đó, riêng chi phí đền bù giải tỏa đã là 1.410 tỷ đồng (giá đền bù duyệt năm 2009), nên tổng vốn đầu tư được điều chỉnh lên 4.905 tỷ đồng.
Theo báo cáo của nhà đầu tư, tính đến 31-12-2020, do phát sinh thêm chi phí xây dựng cơ bản, phí duy tu và chi phí vốn trong 2 năm 2019 và 2020, nên tổng chi phí thực tế đã đầu tư lên đến 4.085 tỷ. Nếu chậm đưa vào thu phí, mỗi tháng chủ đầu tư phải trả 40 tỷ đồng tiền lãi.
Giảm 50% phí ô tô của dân 2 bên đường
Bà Mai Thị Bảo Trâm, đại diện CII, cho biết, sau khi cân nhắc, xem xét tất cả các yếu tố pháp lý, tài chính, khả năng ảnh hưởng đến các thành phần kinh tế và lợi ích người dân, Thành ủy, UBND TPHCM đã thống nhất cho phép dự án được bắt đầu thu phí hoàn vốn từ ngày 1-4-2021. Trong đó, ngoài 11 thành phần được miễn phí theo quy định của Bộ GTVT, TP chấp thuận miễn phí các loại xe buýt có tuyến cố định và giảm 50% giá phí ô tô dưới 12 ghế của các hộ dân 2 bên đường.
Theo bà Trâm, hiện UBND 11 phường của TP Thủ Đức đang tích cực thống kê danh sách các chủ phương tiện thuộc diện được giảm 50% mức thu và sẽ phối hợp với doanh nghiệp dán thẻ ETC cho các chủ phương tiện. Nhằm hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt qua khó khăn do dịch Covid-19, giá phí đã được UBND TP điều chỉnh, năm đầu tiên giảm 10%.
“Để hạn chế khả năng ùn ứ tại văn phòng trạm do các chủ phương tiện mua vé tháng, từ hôm nay, doanh nghiệp vận tải có nhiều phương tiện có thể đăng ký để Công ty BOT đến tận nơi bán vé tháng, vé quý và dán thẻ ETC, các chủ phương tiện lẻ có thể đến văn phòng trạm thu phí XLHN để mua vé tháng, vé quý hoặc dán thẻ ETC, lưu thông theo làn thu phí tự động. Địa chỉ văn phòng trạm thu phí XLHN: 466/2 xa lộ Hà Nội, khu phố 3, phường Phước Long A, TP Thủ Đức”, bà Trâm cho biết.
