Ngân hàng ngưng gia hạn và cơ cấu nợ

Từ đầu năm đến nay, tín dụng toàn nền kinh tế đã tăng 8,2%, cao gấp đôi so với cùng kỳ năm trước (4,8%). Đặc biệt, tại TPHCM, tín dụng trong 6 tháng đầu năm đã tăng đến 9,3% - mức tăng cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Dư nợ cho vay tăng nhanh cho thấy tín hiệu tích cực trong mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh, phục hồi sau đại dịch Covid-19 của các doanh nghiệp. Trong bối cảnh này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết định ngưng cho phép tổ chức tín dụng gia hạn và cơ cấu lại nợ cũng như không nới hạn mức (room) tín dụng.

Doanh nghiệp dần hồi phục 

NHNN sẽ ngưng gia hạn Thông tư 14/2021 về việc cho phép các tổ chức tín dụng cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi Covid-19 khi thông tư này hết hiệu lực vào ngày 30-6 tới. Có nghĩa là, từ ngày 1-7, nhiều doanh nghiệp sẽ không thể tiếp tục được vay vốn tín dụng của ngân hàng nếu không thể trả nợ. Động thái này có thể hiểu là ngành ngân hàng sẽ quyết liệt với các khoản vay triển vọng xấu. 

Ông Nguyễn Đăng Phi, Phó Chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng thuộc NHNN, cho biết, hiện dịch Covid-19 cơ bản được kiểm soát, doanh nghiệp và người dân đã trở lại trạng thái hoạt động sản xuất, kinh doanh bình thường, nên việc kéo dài Thông tư 14/2021 là không cần thiết. Tuy nhiên, sau khi dừng thực hiện Thông tư 14/2021, NHNN vẫn tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến dịch bệnh cũng như vướng mắc của doanh nghiệp để có các giải pháp hỗ trợ, tháo gỡ kịp thời. 

Lãnh đạo NHNN chi nhánh TPHCM cũng cho biết, tính đến đầu tháng 6-2022, các khoản dư nợ bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 được các ngân hàng trên địa bàn TPHCM cơ cấu lại thời hạn trả nợ, đã giảm gần 28% so với tháng 10-2021 (thời điểm thực hiện Thông tư 14/2021). Việc này cho thấy, doanh nghiệp đang khôi phục sản xuất kinh doanh, có thu nhập và có dòng tiền trở lại để trả nợ vay ngân hàng. 

Về phía các ngân hàng thương mại, lãnh đạo Agribank cho rằng, việc dừng cơ cấu, giãn, hoãn nợ là hợp lý, bởi lẽ trong năm qua, doanh nghiệp nào “khỏe” thì đã có thể vực dậy sản xuất kinh doanh, làm ăn và trả nợ cho ngân hàng; những doanh nghiệp còn lại không có khả năng chống đỡ, nếu tiếp tục được cơ cấu, giãn, hoãn nợ để cho vay thì nguy cơ xuất hiện nợ xấu trong tương lai là rất lớn.

“Sau khi dừng thực hiện Thông tư 14/2021, chúng tôi sẽ đánh giá lại khách hàng, dựa vào khả năng phục hồi của từng doanh nghiệp để có thể hỗ trợ tín dụng mà không cần giãn, hoãn nợ”, một lãnh đạo Agribank cho hay. 

Còn theo đại diện Hiệp hội Ngân hàng, 2 năm qua, nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Quy định cho phép cơ cấu nợ khiến những khoản nợ dưới chuẩn được cơ cấu để khách hàng được vay tiếp tăng lên. Theo thống kê, nợ cơ cấu chỉ rơi vào khoảng 300.000 tỷ đồng. Nhưng theo các chuyên gia tài chính, thực tế nguy cơ nợ xấu của các ngân hàng cao hơn nhiều so với số liệu trên sổ sách kế toán nên việc dừng thực hiện Thông tư 14/2021 sẽ giúp các ngân hàng nhận diện rõ hơn nợ xấu, qua đó có hướng xử lý hiệu quả.

Còn nhiều chương trình ưu đãi

Trong bối cảnh nhiều NHTM đang hết dần hạn mức tín dụng và NHNN có chủ trương không gia hạn Thông tư 14/2021 thì tuần qua, một số NHTM vẫn đưa ra nhiều gói lãi suất ưu đãi dành cho cá nhân cũng như doanh nghiệp có nhu cầu vốn sản xuất kinh doanh với lãi suất hấp dẫn.

Chẳng hạn như MSB vừa có gói tín dụng vay kinh doanh thế chấp 2.500 tỷ đồng với lãi suất chỉ từ 4,99%, cố định trong toàn thời gian vay. Thậm chí, khách hàng cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh gia đình, chủ doanh nghiệp tư nhân có nhu cầu vay vốn dài hạn để đầu tư xây dựng nhà xưởng, máy móc thiết bị còn được MSB cung cấp hạn mức lên tới 20 tỷ đồng, thời hạn vay tới 10 năm để doanh nghiệp an tâm phát triển hoạt động kinh doanh. 

Vietbank cũng vừa triển khai nguồn vốn ưu đãi 8.000 tỷ đồng dành cho khách hàng cá nhân vay để phục vụ nhu cầu đời sống và hoạt động kinh doanh với lãi suất chỉ từ 6%/năm và miễn phí trả nợ trước hạn… Những ngân hàng đưa ra được các gói ưu đãi vào lúc này, hầu hết đều là những NHTM có quy mô hoạt động không lớn và còn room tín dụng. Thế nhưng, khi nhu cầu vay vốn tăng cao, những NHTM đã gần hết room tín dụng cũng đã có nhiều giải pháp để thu hút khách hàng. 

Lãnh đạo Eximbank cho biết, mặc dù dư địa tín dụng hiện không còn nhiều nhưng ngân hàng vẫn cân đối được. Lý do, room tín dụng “kín rồi sẽ hở” theo chu kỳ trả nợ của doanh nghiệp nên ngân hàng sẽ tùy biến nguồn vốn cũng như cơ cấu lại danh mục cho vay để có thể tiếp tục cung cấp vốn cho khách hàng.  Theo một lãnh đạo Eximbank, vẫn có thể thu xếp vốn để thực hiện cho vay gói ưu đãi lãi suất 2% từ ngân sách nhà nước vì sẽ có một số doanh nghiệp tranh thủ trả nợ đúng hạn để có thể vay gói hỗ trợ này. 

Ngoài ra, để ứng phó với hạn mức tín dụng eo hẹp, một số NHTM đã “tranh thủ” nguồn vốn từ các định chế tài chính nước ngoài nhằm gia tăng nguồn vốn cho vay trong nước. Cụ thể, SeaBank vừa được Tập đoàn Tài chính Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (DFC) cấp khoản vay lên tới 200 triệu USD nhằm hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, doanh nghiệp vừa và nhỏ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.

Mới đây, Techcombank cũng huy động thành công khoản vay hợp vốn trên thị trường quốc tế trị giá lên tới 1 tỷ USD để bổ sung nguồn vốn kinh doanh cho đơn vị, giúp Techcombank đáp ứng tốt hơn nhu cầu vay vốn trung dài hạn của khách hàng khi nền kinh tế Việt Nam đang phục hồi tốt sau đại dịch Covid-19.