Người thu nhập thấp gặp khó
Thời gian gần đây, giá heo thịt trên thị trường tăng ít nhất 2 lần so với bình thường, thậm chí có loại còn tăng trên 2,5 lần. Hôm nào đi chợ về, vợ tôi cũng than thịt heo tăng giá chóng mặt. Người đi chợ chuyển sang mua cá, thịt gà, rau củ quả, nên giá các thực phẩm này cũng nhân đó tăng theo.
Chi phí tiền chợ của từng gia đình tăng lên một khoản đáng kể, lại thêm với quy luật giá cả thị trường cận tết lần lượt tăng, nên các gia đình lao động thu nhập thấp đã lao đao, tiết kiệm chi. Giá thịt heo tăng nên những người bán hàng ăn sáng, ăn trưa cũng phải tăng giá 20% - 30% để có thể trụ lại, nhưng tăng giá thì vắng khách hẳn, không có lời bao nhiêu.
Cảnh khó đó là hậu quả khó tránh của nạn dịch tả heo châu Phi, nhiều heo đã phải tiêu hủy, các trại chăn nuôi và nông dân phải tạm ngưng nuôi heo, nên nay nguồn cung thịt heo ra thị trường giảm mạnh.
Tình trạng này xảy ra trong mùa kinh doanh tết nên khó bình ổn giá sớm, sẽ còn ảnh hưởng nhiều đến thu nhập, chất lượng bữa ăn và việc buôn bán kiếm sống của người dân. Thiết nghĩ, về mặt quản lý thị trường, nên có sự điều tiết hạn chế tối đa việc bán thịt heo sang nước láng giềng, và có kế hoạch nhập khẩu thịt heo từ các nước để bình ổn thị trường, có nguồn thịt heo cung ứng thị trường tết.
NGUYỄN NAM, quận Gò Vấp, TPHCM
Cần có chính sách trợ giá phù hợp
Cuối tuần, tôi vào siêu thị BigC Miền Đông trên đường Tô Hiến Thành (quận 10, TPHCM) để mua một ít thực phẩm tươi sống. Tại quầy, vẫn thấy thịt heo bày bán nhiều và thưa vắng khách hàng, tôi nghĩ vậy là sau dịch tả heo châu Phi cũng không phải lo thiếu thịt heo, nhất là dịp cuối năm, lễ tết. Thế nhưng nhiều khách hàng nhìn bảng giá xong rồi rời đi ngay.
Mặc dù tại quầy có dòng chữ “Thịt heo bình ổn giá thị trường” nhưng giá vẫn bằng giá bán ngoài chợ, thậm chí sườn non có giá cao hơn ngoài chợ. Đứng cạnh tôi, tần ngần một lúc mà không quyết định mua, một khách hàng lớn tuổi than: “Giá thịt heo hiện nay đắt quá, gia đình cô 7 người, mua thịt không nổi”.
Đã có các khuyến cáo, hướng dẫn người tiêu dùng tạm chuyển sang dùng các loại thực phẩm khác để thay thế (như thịt bò, thịt gà, cá…) trong bữa cơm gia đình. Thế nhưng, giá các thực phẩm này cũng đang đua theo tăng; với lại thịt heo vẫn là nguồn thực phẩm thiết yếu, có thể chế biến đa dạng trong các món ăn Việt Nam, do đó các thực phẩm khác vẫn rất khó có thể thay thế được thịt heo.
Trước thực trạng giá thịt heo tăng cao, các bộ ngành, cơ quan chức năng liên quan đã cam kết sẽ không để thiếu thịt heo và sẽ bình ổn giá thịt heo trên thị trường, trong một số cửa hàng, hệ thống các siêu thị cả nước. Để đảm bảo nguồn cung thịt heo, cần có chính sách trợ giá để giá bán thịt heo không tiếp tục tăng cao trong dịp tết, đồng thời cần ngăn chặn các hành vi làm giá, lũng đoạn thị trường thịt heo.
NGUYỄN ĐƯỚC, quận 5, TPHCM
Chủ động trong việc đảm bảo nguồn cung
Trong khoảng 2 tháng nay, người nuôi heo ở các địa phương đang tích cực tái đàn, do đó giá heo giống cũng tăng mạnh. Khi giá heo hơi tăng cao thì giá heo giống cũng tăng gần như tỷ lệ thuận. Do đó, ngay lúc chuẩn bị giống để tái đàn thì chi phí đã tăng cao, trong khi các chi phí về vệ sinh chuồng trại, thuốc ngừa… cũng có xu hướng tăng lên. Tính chung, chi phí đầu vào để tái đàn đã tăng, thực sự là một rủi ro không nhỏ, do đến thời điểm xuất chuồng không ai chắc là giá bán heo hơi còn được như hiện nay hay không, hoặc trong quá trình nuôi liệu có dịch bệnh gì hay không.
Theo Bộ Công thương, dự kiến trong quý 4-2019, tổng nhu cầu khoảng hơn 600.000 tấn thịt heo. Với mức cung căn cứ trên tổng đàn tháng 10 và mức nhập khẩu như hiện nay, thì tổng cung thịt heo sẽ là hơn 400.000 tấn, thiếu hụt hơn 200.000 tấn.
Riêng trong dịp tết sẽ thiếu 70.000 - 90.000 tấn thịt heo hơi. Do đó, nhiều khả năng sẽ phải nhập khẩu thêm để đảm bảo nguồn cung. Trong bối cảnh hiện nay, cần có nhiều chính sách và giải pháp phù hợp, như đẩy mạnh bình ổn giá thị trường, có biện pháp hỗ trợ thích hợp đối với các doanh nghiệp thực hiện bình ổn, nhất là trong việc cho vay vốn với lãi suất ưu đãi để doanh nghiệp có điều kiện trả trước cho người chăn nuôi heo.
Đồng thời, phải xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, tăng giá bất thường để trục lợi. Với các doanh nghiệp nhập khẩu thịt heo, nên quản lý chặt số lượng, tránh nhập ồ ạt, dẫn đến dư thừa, làm giá thịt trong nước giảm mạnh, gây thiệt hại cho người chăn nuôi vốn đã đầu tư với chi phí cao. Nên chú ý quản lý chặt nguồn heo giống, tránh nuôi heo giống kém chất lượng hoặc không rõ nguồn gốc, có thể dẫn đến năng suất thấp hoặc tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh.
TRÚC GIANG, quận 3, TPHCM