Chương trình có sự tham dự của đồng chí Phan Văn Mãi, Chủ tịch UBND TPHCM; cùng sự tham gia của khoảng 1.200 người, lãnh đạo các sở, ngành, doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp trẻ, doanh nghiệp sáng tạo, công dân trẻ tiêu biểu… trên địa bàn TPHCM.
Kinh tế tri thức – nền tảng để giới trẻ bước chân ra toàn cầu
Mở đầu buổi đối thoại, Giáo sư Klaus Schwab đã có hơn một giờ đồng hồ để chia sẻ bức tranh tổng quan về nền kinh tế tri thức (KTTT) gắn với cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và những thuận lợi, khó khăn của Việt Nam.
Phần giao lưu hỏi đáp giữa diễn giả với giới trẻ đã làm rõ vai trò, trách nhiệm của người trẻ trong nền KTTT, tầm quan trọng của thế hệ trẻ Việt Nam đóng góp vào sự phát triển của đất nước.
Thực tế cho thấy, thế giới đang thay đổi nhanh chóng, quá trình toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra ngày càng mạnh mẽ, đòi hỏi các quốc gia cũng như địa phương phải luôn không ngừng phát triển, hợp tác và tịnh tiến với xu thế toàn cầu. Trong đó có TPHCM - một thành phố năng động, đi đầu trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo, đã và đang tích cực chủ động chuyển đổi mô hình tăng trưởng sang nền kinh tế xanh, số và bền vững.
Do vậy, để thực hiện mục tiêu này, đòi hỏi mỗi công dân của thành phố phải trang bị những kiến thức, kỹ năng mới và phù hợp để sẵn sàng thích ứng với những thay đổi nhanh chóng của công nghệ - thông tin.
“Việc xây dựng và phát triển nền KTTT không chỉ là một xu hướng mà còn là một yêu cầu cấp thiết, cần tiến hành song song, gắn liền với quá trình chuyển đổi công nghiệp, nhằm trang bị cho người lao động những kiến thức, kỹ năng cần thiết để nắm bắt cơ hội và đối mặt với thách thức của thời đại", Giáo sư Klaus Schwab khẳng định.
Theo Giáo sư Klaus Schwab, việc dịch chuyển từ nền kinh tế truyền thống sang KTTT đòi hỏi một quá trình tái cơ cấu toàn diện nền kinh tế được triển khai không chỉ đồng thời mà còn phải hài hòa, hợp lý. Trong đó, trụ cột về nguồn lực con người sẽ là mục tiêu và là động lực chính để thúc đẩy quá trình phát triển nền KTTT.
Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng có những lợi thế không nhỏ để phát triển KTTT, như lực lượng lao động trẻ đông đảo, thích ứng nhanh với công nghệ và tư duy sáng tạo. Tuy nhiên, để biến tiềm năng thành hiện thực, chúng ta cần có những giải pháp đột phá trong giáo dục và đào tạo, gắn kết chặt chẽ với nhu cầu thực tiễn của nền kinh tế thành phố
- Giáo sư Klaus Schwab nhấn mạnh.
Cần hành động quyết liệt từ thế hệ trẻ
Nhìn nhận về tầm ảnh hưởng của Giáo sư Klaus Schwab, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi khẳng định, giáo sư là người tiên phong trong việc đưa ra những dự báo và phân tích sâu sắc về các xu hướng phát triển của thế giới.
Vì vậy, với việc truyền tải kiến thức và khơi dậy nguồn cảm hứng, đam mê về khám phá tri thức, nghiên cứu khoa học cho giới trẻ hôm nay là cơ hội để giới trẻ tiếp nhận xu hướng phát triển mới của thế giới.
Chúng ta cần một thế hệ trẻ không chỉ trang bị đầy đủ kiến thức chuyên môn mà còn được rèn luyện kỹ năng sáng tạo, tư duy phản biện và khả năng thích ứng nhanh chóng với công nghệ mới
- Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi thông tin.
Nói thêm về TPHCM, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi cho biết, thành phố đang trên đà thực hiện mục tiêu kép là chuyển đổi xanh, chuyển đổi số nhằm thúc đẩy đà tăng trưởng.
TPHCM là trung tâm hội tụ nhân tài cả nước, mảnh đất màu mỡ để nuôi dưỡng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Hàng năm, các cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật được tổ chức thu hút hàng ngàn ý tưởng, dự án từ học sinh các cấp đến sinh viên, nhà khoa học trẻ, trong đó có nhiều sáng kiến liên quan đến công nghệ, vật liệu mới, kỹ thuật môi trường…
Sự bùng nổ của phong trào sáng tạo khoa học kỹ thuật khẳng định giới trẻ TPHCM đủ năng lực, bản lĩnh, sức sáng tạo để xây dựng một nền KTTT - một yếu tố then chốt trong sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.
Chủ tịch UBND TPHCM cũng gửi gắm thông điệp, mong muốn giới trẻ cùng chung tay xây dựng và phát triển thành phố.
Nền KTTT chính là tương lai, những hành động quyết liệt từ thế hệ trẻ sẽ là yếu tố quyết định thành công của quốc gia, địa phương đó.
Cùng tham dự đối thoại, PGS-TS Võ Thị Ngọc Thúy, Hiệu trưởng Trường Đại học Hoa Sen thông tin thêm, KTTT đòi hỏi ở các bạn trẻ không chỉ tri thức chuyên môn mà còn sự nhiệt huyết, tư duy đột phá và tinh thần dấn thân.
Bà nói: "Hơn ai hết, thế hệ trẻ là lực lượng nòng cốt, có vai trò quyết định trong việc hình thành và phát triển nền KTTT tại Việt Nam. Mỗi bước đi của các bạn trẻ, mỗi ý tưởng khởi nghiệp, mỗi sáng kiến cải tiến đều góp phần vào sự thịnh vượng chung".
Giáo sư Klaus Schwab là nhà kinh tế, kỹ sư nổi tiếng toàn cầu và là người sáng lập kiêm Chủ tịch tổ chức WEF. Giáo sư đã khởi xướng nhiều sáng kiến và dự án quan trọng, như: Quỹ Schwab về doanh nhân xã hội, cộng đồng Global Shapers, mạng lưới Lãnh đạo toàn cầu trẻ và các sáng kiến về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Dưới sự lãnh đạo của Giáo sư Klaus Schwab, WEF đã trở thành một nền tảng có ảnh hưởng lớn trong việc thúc đẩy đối thoại và hợp tác giữa các Chính phủ, tổ chức quốc tế và doanh nghiệp trên toàn thế giới, góp phần vào các cuộc thảo luận và quyết định quan trọng của toàn cầu.
Giáo sư không chỉ góp phần thúc đẩy đối thoại và hợp tác toàn cầu thông qua Diễn đàn Kinh tế Thế giới, mà còn thúc đẩy các sáng kiến đổi mới sáng tạo, dự báo và lan tỏa tri thức đến toàn thế giới thông qua các bài nghiên cứu chính sách, các cuốn sách về Cách mạng công nghiệp 4.0 và báo cáo năng lực toàn cầu của mình.
Cũng tại buổi đối thoại, Giáo sư Klaus Schwab cho rằng, quy mô nền kinh tế Việt Nam có thể đạt giá trị 2.000 tỷ USD vào năm 2050. Điều này dựa vào các yếu tố thực tế là quy mô thị trường lớn với hơn 100 triệu dân, GDP năm 2024 dự kiến đạt 430 tỷ USD, tốc độ tăng trưởng GDP dao động từ 6% đến 7% và độ tuổi trung vị của dân số chỉ hơn 30 tuổi.
AI và thương mại điện tử đóng góp mạnh cho tăng trưởng kinh tế
"Dưới góc nhìn chung của toàn cầu, Việt Nam là một quốc gia trẻ với tiềm năng lớn. Nếu hiện tại, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam chủ yếu phụ thuộc vào các ngành công nghiệp và xuất khẩu, thì điều này sẽ sớm được tính toán lại khi công nghiệp chuyển sang thời đại mà tôi gọi là “Kỷ nguyên Trí tuệ”, Giáo sư Klaus Schwab nói.
Giáo sư Klaus Schwab tham quan biểu tượng Hữu nghị quốc tế TPHCM. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Lý giải thêm, giáo sư đã chỉ ra 4 lĩnh vực chính mà công nghệ đang tái định hình bối cảnh của Việt Nam. Cụ thể, thứ nhất là AI và tự động hóa trong sản xuất. Ngành sản xuất của Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực điện tử, dệt may và ô tô, là động lực chính đằng sau sự phát triển kinh tế của nước ta.
Kỷ nguyên Trí tuệ, với đặc trưng là AI và tự động hóa, sẽ làm nên cuộc cách mạng các quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả và giảm chi phí. Tuy nhiên, điều này cũng mang đến thách thức mất việc làm, đặc biệt là đối với lao động tay nghề thấp.
Chính phủ Việt Nam đã nhận ra thách thức này và đang ưu tiên phát triển lực lượng lao động. Thông qua các sáng kiến như Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia, quan hệ đối tác với khu vực tư nhân và các chương trình như mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn của Bộ KD-ĐT đến năm 2030, Việt Nam đang tập trung nâng cao và tái đào tạo lực lượng lao động, để đảm bảo nguồn nhân sự sẵn sàng cho các công việc mới, đòi hỏi kỹ năng vận dụng công nghệ cao.
Lĩnh vực thứ 2 là thương mại điện tử và dịch vụ số. Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy phát triển mạnh mẽ nền kinh tế số của Việt Nam. Kế hoạch tổng thể phát triển thương mại điện tử quốc gia của Việt Nam giai đoạn 2021 - 2025 đã đề ra các mục tiêu đầy tham vọng, hướng tới việc có 55% dân số tham gia mua sắm trực tuyến vào năm 2025.
Điều này mang lại cơ hội to lớn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME), giúp họ tiếp cận thị trường mới và có thể cạnh tranh trên quy mô toàn cầu.
Thách thức hiện nay là đảm bảo hạ tầng số của Việt Nam bắt kịp với sự phát triển, mở rộng phạm vi phủ sóng 5G và tăng cường khả năng tiếp cận internet tin cậy, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn.
Giáo sư Klaus Schwab tham quan Công viên Bến Bạch Đằng TPHCM. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Hạ tầng thông minh - nền tảng để thúc đẩy kinh tế tăng tốc
Một yếu tố khác nhưng cũng rất quan trọng là hạ tầng số và đô thị thông minh. Hiện Chính phủ Việt Nam đang đầu tư đáng kể vào việc xây dựng đô thị thông minh trên khắp cả nước, trong đó tập trung mạnh vào TP Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng, nhằm cải thiện quản lý đô thị thông qua sử dụng Internet vạn vật (IoT), AI và phân tích dữ liệu.
Kế hoạch quốc gia về phát triển đô thị thông minh đến năm 2025 của Chính phủ hướng tới xây dựng các thành phố không chỉ hoạt động hiệu quả và bền vững, mà còn được kết nối thông qua số hóa. Đây là một bước quan trọng để nâng cao chất lượng cuộc sống cho công dân Việt Nam, nhưng cũng đòi hỏi đầu tư liên tục vào hạ tầng số, đặc biệt ở các khu vực nông thôn và vùng sâu vùng xa.
Cuối cùng là lĩnh vực phát triển bền vững và công nghệ xanh. Hiện Kỷ nguyên Trí tuệ mang lại cho Việt Nam cơ hội dẫn đầu trong phát triển bền vững.
Việt Nam đã có những cam kết mạnh mẽ trong Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, công nghệ số có thể giúp Việt Nam đạt được các mục tiêu về phát triển bền vững.
Đổi mới trong năng lượng tái tạo, nông nghiệp thông minh và phương tiện giao thông điện sẽ đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế phát thải carbon thấp của Việt Nam.
Bằng cách đón nhận công nghệ xanh, Việt Nam không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn định vị mình là một quốc gia tiên phong trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu về biến đổi khí hậu.
Giáo sư Klaus Schwab đối thoại cùng giới trẻ TPHCM. Ảnh: DŨNG PHƯƠNG
Nhìn nhận về năng lực thích ứng xu thế hội nhập của Việt Nam, Giáo sư Klaus Schwab cho rằng, Việt Nam đã chủ động chuẩn bị cho tương lai số. Chương trình Chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ Việt Nam, với mục tiêu đưa Việt Nam vào top 50 quốc gia về Chính phủ số và kinh tế số vào năm 2025, là một nền tảng quan trọng trong quá trình chuyển đổi.
Tuy nhiên, cùng với những cơ hội trên thì Việt Nam sẽ phải đối diện với nhiều thách thức, nhất là nguy cơ làm gia tăng bất bình đẳng trong xã hội, tỷ lệ người nghèo và thất nghiệp sẽ gia tăng… và cần có những chính sách quản lý phù hợp để giảm thiểu nguy cơ này.
Trong khuôn khổ sự kiện, Giáo sư Klaus Schwab đã tham quan biểu tượng Hữu nghị quốc tế TPHCM - vòng tròn Mobius đặt tại Công viên Bến Bạch Đằng, quận 1, TPHCM.
Tại đây, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan chia sẻ ý nghĩa của biểu tượng trên. Theo đó, vòng tròn Mobius có ý nghĩa là sự vô hạn, tượng trưng cho sự phát triển liên tục, bền vững và không có điểm dừng.
Ý tưởng của biểu tượng này xuất phát từ mong muốn bạn bè quốc tế cảm nhận được sự gần gũi, trân trọng và tự hào khi đặt chân đến TPHCM.
Biểu tượng cũng thể hiện sống động tinh thần hữu nghị, đoàn kết và hợp tác lâu dài giữa TPHCM và 58 địa phương trên toàn thế giới. Đây là cánh cửa kết nối giữa TPHCM với thế giới, và thế giới với TPHCM.
