Chia sẻ lợi ích với người dân
Hợp tác xã (HTX) Dược liệu - Du lịch Ngọc Linh H80 (gọi tắt là HTX H80, xã Măng Ri, huyện Tu Mơ Rông, tỉnh Kon Tum) thành lập được 3 năm nay, hiện có hơn 150 xã viên. Xã viên gồm cán bộ, viên chức, công chức, người dân, doanh nghiệp và giám đốc các HTX khác.
Theo UBND huyện Tu Mơ Rông, trong chủ trương phát triển, kinh doanh, HTX xác định phương châm luôn đồng hành, hỗ trợ, chia sẻ lợi ích với người dân, đặc biệt là thành viên HTX. HTX xác định 4 mục tiêu kinh doanh chính là hỗ trợ, cung cấp các vật tư, thiết bị nông nghiệp, công nghệ cho người dân, thành viên HTX; hỗ trợ vốn để dân đầu tư phát triển; thu mua chế biến các sản phẩm dược liệu; hỗ trợ người dân phát triển vùng nguyên liệu ổn định gắn với hoạt động du lịch trải nghiệm. Thực tế cho thấy, người dân đã hưởng lợi nhờ tham gia liên kết, mua bán dược liệu với HTX.
Bà Nguyễn Thị Anh Nữ, Phó Giám đốc HTX H80, cho biết hiện tại đơn vị đang tập trung liên kết trồng, thu mua, chế biến các sản phẩm sâm dây; cung cấp giống, phân bón cho người dân sản xuất; phục vụ du lịch tham quan vườn sâm, bán dược liệu…
Người dân được HTX bao tiêu đầu ra sâm dây, hướng dẫn kỹ thuật trồng dược liệu. Người dân được HTX tạo công ăn việc làm, còn được HTX kết nối dẫn đoàn khách du lịch vào thăm vườn sâm, qua đó bà con có nguồn thu từ bán sâm và tiền tham quan vườn… Để phục vụ việc bao tiêu sản phẩm, đơn vị đã tập trung đầu tư máy móc, nhằm tập trung sơ chế, đa dạng hoá sản phẩm, nâng cao giá trị, mang lại lợi ích cho xã viên.
Ông Nguyễn Minh Trí, Phó Chủ tịch UBND xã Măng Ri, cho biết HTX H80 đóng chân trên địa bàn đã tham gia tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương, tiến hành thu mua sản phẩm của người dân với giá cao. Nhờ có HTX H80, mà đến mùa mưa bão, người dân trên địa bàn không lo sâm thu hoạch về bị thối rửa vì có HTX thu mua. Trên địa bàn, ước tính có khoảng 300 hộ dân hưởng lợi thông qua việc tham gia hợp tác xã và bán sản phẩm dược liệu cho HTX.
Xây dựng HTX H80 thành HTX kiểu mẫu
Theo ông Võ Trung Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Tu Mơ Rông, HTX H80 là HTX cộng đồng kiểu mới. Khi mới thành lập, vì nhiều lý do, HTX H80 hoạt động còn lúng túng, chưa đa dạng hoá được sản phẩm, chưa mang lại giá trị cao cho người tham gia.
Nhận ra những khuyết điểm, thời gian qua, bằng sự hỗ trợ, định hướng lãnh đạo của huyện và tỉnh, HTX đã tiến hành kiện toàn bộ máy lãnh đạo, đầu tư máy móc hiện đại để tăng cường chế biến sâu. Trong đó, HTX đã đầu tư được máy rửa sâm, máy sấy, máy làm trà túi lọc, phục vụ thu mua, tiêu thụ, chế biến dược liệu, đặc biệt là sâm dây, sâm Ngọc Linh.
Đối với vùng nguyên liệu sâm dây, hiện HTX H80 đang làm chỉ dẫn địa lý và mã vùng trồng trên 10ha tại xã Măng Ri; đồng thời mở rộng liên kết sang các xã và HTX khác. HTX H80 đã đẩy mạnh triển khai các hoạt động du lịch, qua đó ngoài việc giúp quảng bá danh lam thắng cảnh trên địa bàn, còn bán các sản phẩm dược liệu giá cao cho người dân…
Ông Võ Trung Mạnh cho biết nhờ áp dụng công nghệ, máy móc hiện đại trong sản xuất, chế biến, HTX H80 đã tăng cường chế biến sâu, xây dựng được nhiều sản phẩm từ dược liệu có giá trị, đã được giới thiệu ra thị trường, được người tiêu dùng đánh giá cao như sâm thái lát, mứt sâm, trà sâm túi lọc…. Các sản phẩm này đang làm hồ sơ hoàn thiện sản phẩm OCOP, để đầu tháng 12, huyện sẽ tổ chức đánh giá, xếp hạng trước khi trình UBND tỉnh công nhận. Việc áp dụng công nghệ hiện đại trong sản xuất là một trong các yếu tố, giúp hoạt động của HTX H80 dần tốt lên. Bước đầu, HTX làm ăn có hiệu quả, mang lại lợi ích cho thành viên HTX là người dân địa phương.
Cũng theo ông Võ Trung Mạnh, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh rất quan tâm đến hoạt động của các HTX, thường xuyên có những chỉ đạo để tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn nhằm xây dựng các HTX hoạt động hiệu quả, chuyên nghiệp.
Tại huyện Tu Mơ Rông, thực hiện theo chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh về việc tháo gỡ khó khăn cho các HTX nói chung và HTX H80 nói riêng, huyện thường tổ chức đối thoại để lắng nghe, qua đó tìm giải pháp hỗ trợ. Đặc biệt, huyện tranh thủ các nguồn vốn để hỗ trợ HTX H80 đầu tư kỹ thuật, cùng người dân thực hiện các chuỗi phát triển sản xuất trên địa bàn; kết nối các đoàn khách du lịch trên cả nước để HTX H80 làm du lịch.
Với những kết quả khả quan mang lại, có thể nhận định, HTX H80 hiện đang đi đúng hướng. Tuy nhiên, HTX H80 đang gặp khó khăn về tiếp cận nguồn vốn. Đây là rào cản khiến HTX H80 chưa thể mở rộng sản xuất, kinh doanh. Trong thời gian tới, huyện tiếp tục kiến nghị tỉnh có ý kiến để HTX có thể tiếp cận thêm về vốn vay ngân hàng. Bên cạnh đó, huyện tiếp tục kêu gọi doanh nghiệp lớn vào địa bàn cùng đồng hành với HTX để phát triển kinh tế, tạo ra mô hình liên kết bền vững giữa doanh nghiệp và HTX. Qua đó, hướng đến phát triển HTX H80 thành mô hình HTX kiểu mẫu, mang lại ích cho người dân, xã viên theo đúng theo kỳ vọng của lãnh đạo tỉnh và người dân địa phương.