Hội thảo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm góp phần tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW (ngày 9-10-2014) của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Công tác lý luận và định hướng nghiên cứu đến năm 2030”; đánh giá những kết quả đạt được, rút ra những bài học kinh nghiệm. Trên cơ sở đó, đề ra những định hướng nghiên cứu quan trọng phục vụ cho việc hoạch định và triển khai những quyết sách chiến lược, mang tính cách mạng; nâng tầm công tác lý luận của Đảng, đáp ứng yêu cầu xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Đồng chí Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, chủ trì và phát biểu chỉ đạo hội thảo. Đồng chủ trì hội thảo có các đồng chí: Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; Hoàng Trung Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương.
Phát biểu chỉ đạo hội thảo, đồng chí Trần Cẩm Tú đánh giá cao ý nghĩa, tầm quan trọng của hội thảo, nhất là trong bối cảnh toàn Đảng, toàn hệ thống chính trị và nhân dân cả nước phấn khởi thi đua thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội năm 2025, phấn đấu hoàn thành thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, chuẩn bị đại hội đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đặc biệt, chuẩn bị tâm thế, khát vọng để bước vào kỷ nguyên mới, phát triển giàu mạnh và thịnh vượng của dân tộc.
Đồng chí Trần Cẩm Tú nhấn mạnh, yêu cầu không ngừng đổi mới, tiếp tục nâng tầm tư duy, trí tuệ, bản lĩnh của Đảng; có cách làm mới, đột phá trong nhận thức lý luận, không ngừng phát triển và hoàn thiện hệ thống lý luận, để xây dựng các quyết sách chiến lược, khơi dậy, phát huy mạnh mẽ sức mạnh, tinh thần và ý chí con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam; bứt tốc, bứt phá trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước nhanh và bền vững.
Đồng chí Trần Cẩm Tú bày tỏ mong muốn các nhà khoa học, các chuyên gia dự hội thảo với tinh thần trách nhiệm cao, tâm huyết, tập trung thảo luận, trao đổi, đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề lý luận đặt ra trong bối cảnh mới; làm cơ sở chắt lọc, xây dựng và tham mưu các luận cứ khoa học, phục vụ công tác xây dựng, hoạch định các chủ trương của Đảng, góp phần bổ sung, làm rõ trong quá trình xây dựng các văn kiện trình Đại hội Đảng lần thứ XIV.
Phát biểu đề dẫn hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, nhìn lại 40 năm tiến hành công cuộc đổi mới, trong đó có hơn 20 năm thực hiện Nghị quyết số 01-NQ/TW năm 1992 của Bộ Chính trị khóa VII và nhất là sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW năm 2014 của Bộ Chính trị khóa XI, công tác lý luận của Đảng đã phát huy trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, xây dựng nên một nền lý luận đặc sắc, làm cơ sở cho những chủ trương, quyết sách hết sức quan trọng của Đảng trong tiến trình đổi mới, hội nhập và phát triển đất nước.
Công tác lý luận của Đảng đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật, góp phần bổ sung, hoàn thiện cơ bản hệ thống lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam trong thời kỳ mới, thể hiện rõ trong mô hình xã hội chủ nghĩa Việt Nam; những phương hướng cơ bản xây dựng chủ nghĩa xã hội Việt Nam, các trụ cột và các mối quan hệ lớn phản ánh những vấn đề mang tính quy luật biện chứng trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa…
Tổng kết những thành tựu và hạn chế sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 37-NQ/TW, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh 3 bài học kinh nghiệm: Thứ nhất là nắm chắc mục tiêu, nhiệm vụ của công tác lý luận là cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định, triển khai các chủ trương, đường lối, quyết sách chiến lược của Đảng, phục vụ công cuộc đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc.
Thứ hai là xử lý hài hòa mối quan hệ giữa kiên định và đổi mới; giữa kế thừa và phát triển; kết hợp nhuần nhuyễn giữa nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn với hoạch định, triển khai đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước.
Thứ ba là tạo môi trường nghiên cứu dân chủ, khuyến khích đổi mới sáng tạo, phát huy trí tuệ của đội ngũ các nhà nghiên cứu lý luận, các nhà hoạch định chính sách; mở rộng hợp tác quốc tế, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa tri thức nhân loại phục vụ lợi ích quốc gia, dân tộc.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nêu rõ, trong giai đoạn mới, cùng những kết quả đã được, cần tập trung tổng kết thực tiễn để tiếp tục bổ sung, phát triển nền “lý luận cách mạng Việt Nam”, cung cấp luận cứ cho việc hoạch định, triển khai những quyết sách chiến lược, mang tính cách mạng của Đảng. Trong đó có việc nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn nhằm xác lập “mô hình phát triển Việt Nam” có bản sắc riêng, với những đặc trưng nổi bật: phát triển nhanh, bao trùm và bền vững, lấy con người làm trung tâm, vận hành trên nguyên tắc “phát triển để ổn định, ổn định để phát triển”, phát huy sức mạnh của nhân dân và khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện của Đảng.
Bên cạnh đó là tiếp tục nghiên cứu, tổng kết những vấn đề lý luận, thực tiễn mới về văn hóa, con người Việt Nam, phát huy tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tin, ý chí tự chủ, tự lực, tự cường, cùng khát vọng sáng tạo và cống hiến của mỗi người dân Việt Nam.
“Hình thành lý luận toàn diện về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị Việt Nam, khẳng định vai trò đặc biệt quan trọng của xây dựng Đảng là “đạo đức, văn minh”, không ngừng tự đổi mới; tiếp tục hoàn thiện mô hình Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa kết hợp những giá trị phổ quát của thế giới và những giá trị đặc thù của Việt Nam; chuyển từ tư duy quản lý sang quản trị, kiến tạo phát triển, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Bổ sung, hoàn thiện hệ lý luận về bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ an ninh quốc gia và đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế trong tình hình mới”, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh.
