Câu chuyện một tài xế được cứu khỏi xe đang bốc cháy trong vụ tai nạn liên hoàn trên cầu Phú Mỹ đã trở thành nội dung được quan tâm hàng đầu trên các trang mạng. Người cứu giúp người gặp nạn được tán dương như anh hùng. Và không chỉ là lời ca tụng, anh Mai Lê Duy Quang (người trực tiếp cứu tài xế kẹt trong ô tô) cũng được công ty nơi anh đang làm việc vinh danh và trao học bổng hỗ trợ con gái anh.
Những câu chuyện và tinh thần nghĩa hiệp như thế vẫn luôn tiềm ẩn trong cuộc sống. Cách đây vài tháng, một vụ cháy ở phường Trung Hòa (quận Cầu Giấy, Hà Nội), nhóm thanh niên không ngại hỏa hoạn, nhanh chóng đập tường, cửa kính để cứu nạn nhân kẹt bên trong. Hay vào năm 2021, anh Nguyễn Ngọc Mạnh (ngụ huyện Đông Anh, Hà Nội) nhanh chóng đỡ được em bé 3 tuổi rơi từ tầng 12 chung cư (quận Thanh Xuân, Hà Nội).
Người ta nức lòng trước những con người quả cảm xuất hiện trong tình huống nguy hiểm. Họ được trao bằng khen, vinh danh, hỗ trợ vật chất và ngôn ngữ thời thượng của mạng xã hội cũng gọi đó là anh hùng. Nhưng với họ, những anh hùng từ cuộc sống đời thường, thậm chí là lam lũ, lại là việc cần làm trước một tình huống cấp bách, và nỗ lực mỗi ngày của họ cũng chỉ mong cầu một cuộc sống vừa vặn, an vui chứ không phải sống trong chiếc áo “anh hùng”, hay tấm bằng vinh danh.
Xã hội hiện đại với lối sống vội vàng đã khiến không ít giá trị bị đảo lộn, bào mòn. Bài học vỡ lòng giúp người trong hoạn nạn, có lẽ ai cũng đã từng nằm lòng, nhưng với không ít lần chứng kiến hoặc gặp phải chuyện dàn cảnh để trộm cướp, hay giúp người nhưng chẳng được cảm ơn còn bị trách…, khiến niềm tin ít nhiều hao hụt, và người ta dần lo cho chính mình trước khi quyết định giúp ai.
Cuộc sống đặt ra những thử thách như vậy để người ta đong đếm lại chính lòng mình. Nền tảng mạng xã hội dung nạp hàng triệu nội dung mỗi ngày, không ít những nội dung độc hại, nhưng cũng còn đó những câu chuyện đẹp, tinh thần trượng nghĩa giữa đời thường. Điều tốt của nhịp sống hiện đại, đôi lúc chính là đặt ra thử thách, tình huống để câu chuyện bình thường trở nên phi thường và những con người bình dị, lam lũ, tỏa sáng giá trị nhân văn cao đẹp.
Chúng ta tự hào về một nền tảng văn hiến qua mấy ngàn năm, căn tính tốt đẹp muôn đời của dân tộc, như tinh thần nghĩa hiệp, vẫn là hằng số bất biến. Và chúng ta tin, những anh hùng như thế sẽ luôn xuất hiện đúng lúc và kịp thời, làm cuộc sống của chúng ta thêm đẹp, thêm ý nghĩa.