Nắn dòng kiều hối vào hạ tầng: TPHCM phát hành trái phiếu cho kiều bào sẽ thành công

Sau gần 3 tiếng tọa đàm diễn ra chất lượng, sôi nổi, TS Trần Du Lịch thay mặt Ban tổ chức tiếp thu các ý kiến. Theo đó, qua tọa đàm có thể thấy nhu cầu nguồn vốn xây dựng hạ tầng của TPHCM là cực kỳ lớn, nếu chỉ dựa vào ngân sách TPHCM là không thể làm được. TPHCM mong muốn huy động được nhiều nguồn.

Nghị quyết 98 cho phép huy động được nhiều nguồn, quan trọng là có thể hiện thực hóa, đưa Nghị quyết vào cuộc sống. Theo TS Trần Du Lịch, kiều hối là nguồn rất lớn, lâu nay tiếp nhận và ích nước lợi nhà rất lớn rồi, vấn đề đặt ra là thu hút được nhiều hơn và đưa vào đầu tư phát triển.

Tọa đàm đã bàn nhiều giải pháp, đầu tiên là tạo môi trường pháp lý, cơ chế an toàn để kiều bào an tâm. Hai là các định chế, đặc biệt là phát hành trái phiếu kiều hối, gồm hai dạng, phát hành bằng ngoại tệ (phải xin phép đề án Trung ương), hoặc bằng tiền Việt Nam đồng (không vướng về vấn đề ngoại hối, có thể làm được ngay). TPHCM phải chủ động, có định chế, phát huy cho được vai trò của Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TPHCM (HFIC) như một đầu đàn để thu hút, dẫn dắt được dòng vốn này.

Theo TS Trần Du Lịch, tọa đàm mở ra triển vọng, để cuối năm nay có được đề án chính thức, từ đó có những dự án cụ thể thu hút dòng vốn này, chứng minh được tính hiệu quả.

Ông đề nghị Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM, qua đề án, làm sao tăng được dòng kiều hối, tiếp đó là sử dụng hiệu quả nguồn lực này. Ông đề nghị bổ sung vào dự thảo đề án các ý kiến liên quan đến trái phiếu, các quỹ đầu tư.

Đồng thời nghiên cứu thêm, có nơi nào có dự án, công trình riêng lẻ cho đầu tư trái phiếu kiều hối hay không, là những “case study” để TPHCM tìm hiểu thêm để việc đề xuất thêm thuyết phục. Cố gắng năm tới có được 1-2 dự án công trình để làm thí điểm.

TS Nguyễn Trí Hiếu: 70% thành công nếu phát hành trái phiếu cho kiều bào

Hiện thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở Việt Nam đang trong tình trạng khủng hoảng về niềm tin sau hàng loạt những sự cố trên thị trường liên quan đến Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát, FLC… Do đó, nhà đầu tư, trong đó có cả kiều bào đang rất nghi ngờ về khả năng trả nợ của nhà phát hành. Trong bối cảnh đó, liệu việc phát hành trái phiếu cho kiều bào có thành công hay không?

TS Nguyễn Trí Hiếu nhấn mạnh các điểm then chốt để việc phát hành trái phiếu thành công đó là TPHCM phải đảm bảo và chứng minh tình hình tài chính của thành phố đủ khả năng để trả lãi suất và vốn gốc đúng hạn. Trong đó, phải minh bạch: trái phiếu sẽ tài trợ cho dự án đặc biệt nào chứ không thể nói chung chung là cho các dự án hạ tầng. Ví dụ xây dựng cầu đường thì thu phí ra sao, xây dựng các cơ sở giáo dục thì phải nói rõ nguồn trả nợ ở đâu?

Bên cạnh đó, thành phố phải minh bạch và công khai trung thực các yếu tố liên quan đến rủi ro của trái phiếu, rủi ro tín dụng của cơ quan phát hành, rủi ro thị trường và tất cả rủi ro liên quan đến việc mất khả năng trả nợ của nhà phát hành. Tại Mỹ, khi người dân mua trái phiếu, các ngân hàng nói rõ nguồn trả nợ từ đâu rất cụ thể. Chẳng hạn như ưu tiên nguồn trả nợ thứ nhất từ kinh doanh, sau đó là từ các tài sản đảm bảo, tiếp đến sẽ là một khoản bảo lãnh nào đó… Ở Việt Nam lại không nói cho nhà đầu tư về việc này nên không thuyết phục được nhà đầu tư mua trái phiếu.

“Thêm một kinh nghiệm để phát hành trái phiếu thành công đó là phải có xếp hạng tín nhiệm. Nhà đầu tư thường dựa vào xếp hạng tín nhiệm để mua trái phiếu vì họ cần bên thứ 3 nói cho họ biết là nhà phát hành có khả năng trả nợ hay không. Do đó, Việt Nam có thể sử dụng công ty xếp hạng tín nhiệm trong nước và quốc tế để xếp hạng tín nhiệm khi phát hành trái phiếu”, TS Hiếu đề xuất.

Ngoài việc phải xác định một mức lãi suất hợp lý và phù hợp với thị trường để thu hút các nhà đầu tư, phải phù hợp với khả năng trả nợ của tổ chức phát hành, đảm bảo chính quyền địa phương có khả năng chi trả lãi và gốc của trái phiếu. Việc này đòi hỏi phải đánh giá tình hình tài chính của thành phố, bao gồm cả nguồn thu và nguồn chi, nợ công và khả năng trả nợ. Kiểm tra và tuân thủ các quy định pháp lý cụ thể đối với việc phát hành và phân phối trái phiếu tại Việt Nam và các quốc gia sở tại. Các quy định này có thể bao gồm các quy định về mức độ nợ công được phép phát hành và việc công bố thông tin. Đánh giá các rủi ro đặc biệt mà thành phố có thể phải đối mặt như biến động trong nguồn thu thuế, sự phụ thuộc vào một số ngành công nghiệp, các biến động trong thị trường bất động sản, thị trường tài chính, biến động hối đoái và các rủi ro kinh tế, thương mại và chính trị nếu có.

Việc quản lý trái phiếu của thành phố đòi hỏi sự tuyệt đối cẩn trọng và chặt chẽ để đảm bảo quyền lợi của nhà đầu tư được bảo đảm và bảo vệ… nhằm tạo niềm tin cho kiều bào.

“Tôi dự đoán khả năng TPHCM phát hành trái phiếu cho kiều bào để tài trợ các dự án trọng điểm của thành phố sẽ thành công khoảng 70% cho đợt chào bán đầu tiên với số lượng chào bán 100 triệu USD, với điều kiện những kế hoạch mà tôi đề xuất được thực hiện”, TS Nguyễn Trí Hiếu cho hay.

Ông Vũ Tiến Lộc, Ủy viên Ủy ban kinh tế Quốc hội, Chủ tịch Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam: Đề xuất thành lập quỹ “đồng bào”

Nhu cầu phát triển hạ tầng, kinh tế - xã hội của TP rất lớn nhưng ngân sách TPHCM chỉ đảm bảo được khoảng 1/3, 2/3 còn lại dựa vào nguồn lực xã hội… Trong xu hướng ODA đang trở nên đắt đỏ, FDI đang chững lại, vốn đầu tư công không còn dư địa lớn, bối cảnh hiện nay đang là thời của trái phiếu lên ngôi và hợp tác công tư chính là giải pháp bền vững.

Phân tích thêm, ông Vũ Tiến Lộc chỉ ra rằng, trong bối cảnh đầu tư sản xuất kinh doanh ngày càng khó khăn, doanh nghiệp suy giảm, đầu tư vào thị trường chứng khoán bấp bênh, vàng nhiều rủi ro, lãi suất ngân hàng đang ở mức rất thấp, kênh đầu tư khác đang trở nên khó khăn hơn, thì xu hướng chung là nhà đầu tư sẽ tìm kiếm kênh trú ẩn an toàn, ít mạo hiểm và trái phiếu được người dân cũng như các nhà đầu tư hướng đến. Thêm nữa, tiềm năng của kiều bào rất rõ, lượng kiều hối gửi về gia tăng, ngoài việc gửi về Việt Nam như khoản tiết kiệm, thì nguồn vốn đầu tư của người Việt ở nước ngoài vẫn còn lớn nếu chúng ta có cách thức huy động.

Do vậy, việc hoàn thiện thể chế để tiếp sức, khơi nguồn, khuyến khích huy động đầu tư… là rất quan trọng. Đặc biệt là đầu tư cho phát triển kinh tế xã hội. Thống kê có khoảng 50% kiều bào Việt Nam có mối quan hệ với TPHCM và đây là nguồn lực lớn. Tôi thấy rằng việc đầu tư của bà con trên cơ sở lợi ích, nhưng sự đóng góp của bà con trên cơ sở khơi gợi lòng yêu nước cũng rất quan trọng cho sự phát triển của TPHCM. Tuy vậy, trên hết vẫn chính là sự minh bạch, có sự giám sát của cộng đồng và tôi hy vọng quỹ phát triển cơ sở hạ tầng TPHCM cũng là dự án PPP, với sự tham gia của các nhà đầu tư, trong đó chính quyền chịu trách nhiệm chính nhằm nâng cao hiệu quả quản trị, tính minh bạch… Như phân tích của các đại biểu, khung pháp chế cho đầu tư PPP vẫn chưa hoàn thiện, đang trình Quốc hội xem xét, đề xuất sửa đổi Luật PPP để hoàn thiện chính sách.

"Tôi đề xuất quỹ mang tên “đồng bào” nhằm khơi dậy lòng yêu nước và đóng góp cho sự phát triển của quê hương. Việc thành lập quỹ đảm bảo an toàn pháp lý và Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam VIAC sẵn sàng tham gia cùng các cơ quan thành phố để đảm bảo an toàn pháp lý, vận hành hiệu quả…

“Mặc dù nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội của TP là rất lớn, nhưng TP cần chọn ra 5 dự án trọng điểm để thí điểm, khả năng đảm bảo thành công cao để nhân rộng ra”, ông Vũ Tiến Lộc gợi ý.

TS Huỳnh Thanh Điền, Trường Đại học Nguyễn Tất Thành: Nắn dòng kiều hối chảy vào hạ tầng là ý tưởng hay

Hiện nay dòng kiều hối chảy vào Việt Nam rất nhiều. Cái chính là do tình hình kinh tế, chính trị thế giới bất ổn, trong khi Việt Nam là một trong số những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, sức sinh lời cao. Theo đó, khả năng sắp tới dòng tiền chảy về nước sẽ nhiều hơn nữa. Từ trước đến giờ chưa có kênh kiều hối chảy vào hạ tầng, nên đây là ý tưởng hay.

Đầu tư có 2 kênh gồm gián tiếp và trực tiếp. Với gián tiếp thì phát hành trái phiếu, cổ phiếu…; còn trực tiếp như tạo dự án, đấu thầu chọn nhà đầu tư… Cụ thể, ở kênh gián tiếp, hạ tầng chia làm 2 loại, gồm hạ tầng chung (đô thị, phục vụ công trình chung…) nhà nước đứng ra làm, nhưng có thể huy động tiền tư nhân nên phát hành trái phiếu công trình. Đồng thời, song song đó lập ra những quỹ đầu tư kiều hối thông qua quỹ giúp người mua trái phiếu vì kiều bào có ít hay nhiều tiền đều có thể đầu tư được…

Đối với hạ tầng kinh doanh cần mở kênh đầu tư trực tiếp. Danh mục đền bù giải phóng mặt bằng đã có, còn lại là đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư có năng lực và thực tế có nhiều công ty lớn cũng hút tiền Việt kiều về đầu tư… Nhà nước nên tạo điều kiện cho các công ty có nguồn gốc từ vốn kiều bào cùng tham gia dự án. Sau khi mở kênh, cơ chế chính sách cần rõ ràng, minh bạch để các nhà đầu tư yên tâm rót tiền để tránh mất uy tín, ảnh hưởng đến huy động vốn.

TS Trần Du Lịch: Kiều hối không thể huy động đơn lẻ

Trao đổi tại tọa đàm, TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98 cho rằng không chỉ hạ tầng giao thông mới là vấn đề bức xúc nhất của TPHCM, mà hạ tầng xã hội cũng rất bức xúc. Do vậy Nghị quyết 98 cho phép TPHCM thu hút đầu tư theo hình thức PPP chính là để giải quyết bức xúc này.

TS Du Lịch chia sẻ thêm, TP đề xuất Nghị quyết 98 hướng đến việc tạo cơ chế để TPHCM có thể huy động được nguồn lực tài chính để phát triển kinh tế - xã hội, mà không “xin” Trung ương tăng tỷ lệ điều tiết ngân sách.

Theo đó, Nghị quyết 98 quy định 4 nguồn lực cho TPHCM: Một là tăng vay, từ 70 lên 120%, trong đó có trái phiếu, nhưng riêng trái phiếu quốc tế thì phải xin cơ chế, TPHCM chưa làm được ngay; trái phiếu trong nước thì làm được ngay.

Hai là hướng tới huy động quỹ đất đô thị theo hướng giao thông công cộng TOD. Hiện TPHCM đang triển khai được một số dự án.

Ba là TPHCM sử dụng hiệu quả nhà cửa công sản dôi dư, là nguồn rất lớn.

Bốn là cho TPHCM cho một số loại thuế, phí đặc thù để tăng thu.

“Nhìn qua nhìn lại, đến nay tất cả nguồn này đều đang trên bàn tính toán, chưa lấy được. Riêng dòng kiều hối, tới nay chúng ta cũng mới ước lượng, muốn nắn dòng nhưng cũng chưa đo đếm được”, TS Trần Du Lịch nói.

Dù chưa đo đếm được hết, nhưng ông Trần Du Lịch cho rằng dù sao người nhận kiều hối cũng sử dụng vào mục đích có lợi nhất, ví von rằng “tư nhân, cá nhân biết xài tiền giỏi hơn nhà nước. Vấn đề là nắn dòng là nắn gì để người ta thấy lợi hơn, tốt hơn, an toàn hơn, thì người ta đưa tiền vào”, TS Du Lịch nêu ý kiến.

Với dòng kiều hối, vị chuyên gia này cho rằng có 2 kênh huy động: trái phiếu công trình và trái phiếu dự án.

Ông lấy hình ảnh thị trường bất động sản Việt Nam “méo mó” vì không phát triển các quỹ đầu tư để người dân bỏ tiền vào, mà nhà nhà người người đi kinh doanh bất động sản. Từ đó, dẫn đến câu chuyện phát triển hạ tầng, không thể lấy kiều hối từng gia đình, mà phải có định chế để đưa tiền vào.

“Như metro, có thể chọn 1 dự án để phát hành trái phiếu dự án đó, để người Việt, kiều bào có thể mua được trái phiếu dự án đó”, ông Lịch lấy dẫn chứng cụ thể.

Kênh thứ hai là phát hành trái phiếu đô thị. Loại trái phiếu này được bảo đảm bằng ngân sách TP, cũng rất an toàn, giống như trái phiếu Chính phủ. Nếu ngân hàng nhà nước cho phép loại trái phiếu này được lưu chuyển, giao dịch trên thị trường như trái phiếu Chính phủ thì người dân sẽ lựa chọn. Đây là một kênh cho kiều hối chảy vào.

Ngoài ra, theo ông Trần Du Lịch, với các dự án lớn thì Công ty đầu tư tài chính nhà nước TPHCM (HFIC) với chức năng công ty đầu tư tài chính nhà nước có thể lập quỹ đầu tư cho từng dự án với nhiều nguồn huy động, trong đó có nguồn kiều hối.

Điều đầu tiên mà nhà đầu tư kiều hối cần đảm bảo là hoàn toàn an toàn cho người đầu tư, tiếp đến mới là tỷ lệ sinh lời. Tiếp đó là tạo được thanh khoản có thể giao dịch, chuyển nhượng.

TS Trần Du Lịch nhấn mạnh: “Không thể huy động kiều hối một cách đơn lẻ mà phải qua các định chế, với vai trò khởi xướng của nhà nước, đảm bảo an toàn để thu hút kiều hối”.

Ông cũng đề nghị Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM, từ kết quả tọa đàm này, cố gắng đề xuất thí điểm một số định chế như trên, trong đó nhấn mạnh vai trò của HFIC phải là người mở đường, tiên phong. “Cố gắng để từ năm 2025 trở đi có được 1-2 dự án như vậy để tạo được nền tảng cho bước đường dài hơn cho thành phố sau này”.

Khuyến khích nguồn kinh phí huy động từ doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước để phát triển hạ tầng

Phát biểu tại tọa đàm, Phó Giám đốc Sở GTVT TPHCM Phan Công Bằng cho biết, nhu cầu vốn đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giai đoạn 2021-2025 là 533.529 tỷ đồng (trong đó vốn ngân sách thành phố 218.239 tỷ đồng và vốn khác TW, ODA, PPP… là 315.290 tỷ đồng); giai đoạn 2026-2030 là 437.125 tỷ đồng.

Tuy nhiên, theo Nghị quyết số 29/2021/QH15, kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của TP đã được Quốc hội thông qua là 142.557 tỷ đồng chỉ đáp ứng khoảng 20% nhu cầu nguồn vốn ngân sách để đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giao thông.

Theo ông Phan Công Bằng, nhóm giải pháp về chính sách quản lý bao gồm: Công bố các đề án; lập kế hoạch và xúc tiến đầu tư; quản lý danh mục dự án đầu tư; chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng; điều chỉnh quy hoạch; quy chế quản lý về nguồn vốn và quản lý dự án đầu tư. Nhóm giải pháp phát triển kết cấu hạ tầng giao thông giai đoạn 2021-2030 bao gồm: giải pháp phát triển; giải pháp huy động vốn và lộ trình thực hiện. Nhóm giải pháp về nguyên tắc đề xuất chủ trương đầu tư các dự án kết cấu hạ tầng giao thông giai đoạn 2021-2030. Nhóm giải pháp về nguyên tắc và tiêu chí lựa chọn danh mục dự án đầu tư giai đoạn 2021-2030.

Kinh phí thực hiện Đề án từ ngân sách Nhà nước dự kiến đầu tư các dự án chuyển tiếp thuộc Chương trình giảm ùn tắc giao thông, giảm tai nạn giao thông giai đoạn 2016 - 2020 và các dự án trọng điểm, cấp bách ngành giao thông vận tải. Các nguồn vốn khác (vốn đầu tư từ Trung ương, vốn vay ODA, đầu tư theo hình thức đối tác công tư, vốn doanh nghiệp,...) dự kiến đầu tư các dự án đường bộ gồm: Vành đai 3, 4, các dự án cao tốc, cầu Cát Lái, cầu Cần Giờ...; các dự án đường sắt đô thị, BRT; các cảng đường thủy nội địa và cảng cạn; cải tạo, mở rộng và xây mới các bến xe liên tỉnh, bến xe hàng và bến hàng hóa... Khuyến khích nguồn kinh phí huy động từ các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước; sử dụng nguồn kinh phí lồng ghép trong các chương trình, đề án liên quan đã được phê duyệt và các nguồn hợp pháp khác để thực hiện nhiệm vụ.

Sở GTVT căn cứ vào danh mục dự án theo thứ tự ưu tiên trong giai đoạn 2021- 2030 gồm: Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TPHCM; Xây dựng đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài; Xây dựng Cảng cạn Củ Chi; Đầu tư cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ. Ngoài ra, kêu gọi đầu tư 12 dự án gồm: Dự án Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến ranh tỉnh Bình Dương); Dự án Nâng cấp, mở rộng QL1 (đoạn từ đường Kinh Dương Vương đến ranh tỉnh Long An); Dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22 (từ nút giao An Sương đến đường Vành đai 3); Dự án Nâng cấp đường trục Bắc - Nam, đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức - Long Thành; Dự án Xây dựng cầu đường Bình Tiên (từ đường Phạm Văn Chí đến đường Nguyễn Văn Linh); Dự án nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu đến ranh tỉnh Bình Dương).

Chuyển thông tin từ loạt bài và toạ đàm của Báo SGGP đến kiều bào và hoàn thiện chính sách thu hút kiều hối

Bà Vũ Thị Huỳnh Mai, Chủ nhiệm Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM cho biết, TPHCM nhìn nhận tầm quan trọng của kiều hối đối với phát triển kinh tế - xã hội của thành phố nên đã có nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích người Việt Nam ở nước ngoài, người lao động ở nước ngoài chuyển tiền về nước. Cụ thể như: không đánh thuế thu nhập đối với các khoản ngoại tệ chuyển về từ kiều bào, chính sách cho phép người nhận giữ ngoại tệ hay gửi ngoại tệ tại các tổ chức tín dụng…

Bà Vũ Thị Huỳnh Mai cũng thông tin thêm về Đề án “Chính sách kiều hối trên địa bàn TPHCM giai đoạn 2023 – 2030” mà Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM đang chủ trì tham mưu xây dựng, hoàn thiện. Theo đó, một trong những mục tiêu chính của đề án là nắn dòng kiều hối vào hạ tầng, vào sản xuất, kinh doanh… để tạo sản phẩm cho xã hội, tạo công ăn việc làm. Cụ thể là khi đề án được triển khai, sẽ có ít nhất 5 dự án phát triển kinh tế - xã hội tại TPHCM có sự đóng góp từ nguồn lực kiều hối.Thu

Về đề xuất phát hành trái phiếu kiều bào như các đại biểu vừa đề cập, bà Vũ Thị Huỳnh Mai cho biết: Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM đã tiếp thu đưa vào đề án. Một trong những sản phẩm chính của đề án là trái phiếu kiều hối. Bên cạnh đó là 8 nhóm giải pháp để thực hiện chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối như: tăng cường thông tin tuyên truyền, hỗ trợ nâng cao tay nghề của người lao động khi ra nước ngoài làm việc…

“Qua trao đổi với cộng đồng trí thức, doanh nhân người Việt Nam ở nước ngoài, cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam ở các nước Mỹ, Nhật, Úc, Ấn Độ, Philippines, Hàn Quốc…, chúng tôi nhận thấy là nguồn lực kiều hối ở nước ta mang yếu tố giá trị tinh thần, giá trị nhân văn to lớn, thể hiện truyền thống yêu quê hương đất nước và tình cảm gia đình. Đây chính là yếu tố mang tính bền vững và lâu dài của nguồn lực kiều hối”, Chủ nhiệm Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM nhìn nhận.

Bà Huỳnh Mai bày tỏ trân trọng tâm huyết của Báo SGGP khi tổ chức loạt bài viết chất lượng và tọa đàm rất ý nghĩa, các thông tin trên đã được chuyển đến các kênh thông tin để kiều bào nắm rõ. Bà cho biết sẽ tiếp thu các ý kiến góp ý tại tọa đàm để bổ sung, hoàn thiện đề án trình lãnh đạo TPHCM phê duyệt.

TS Nguyễn Trí Hiếu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Thị trường Tài chính – Bất động sản Toàn Cầu: Huy động kiều bào đổ tiền vào TPHCM qua việc phát hành trái phiếu

Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 5,5 triệu người và phân bố không đồng đều tại hơn 130 nước và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới, 98% trong số đó tập trung ở 21 nước tại Bắc Mỹ, châu Âu, Đông Nam Á, Đông Bắc Á.

Mặc dù chỉ chiếm khoảng 5% dân số người Việt và người gốc Việt trên toàn thế giới nhưng kiều bào lại là lực lượng tài chính có đóng góp rất đáng kể vào sự phát triển của Việt Nam. Năm 2023, người Việt sinh sống và làm việc tại nước ngoài gửi về nước khoảng 16 tỷ USD, trong đó TPHCM tiếp nhận 9,5 tỷ USD, chiếm gần 60% lượng kiều hối của cả nước.

Tuy nhiên, kiều hối đổ về Việt Nam được sử dụng chủ yếu cho tiêu dùng trong nước và đầu tư vào các lãnh vực bất động sản, công nghiệp và nông nghiệp. Kiều hối không được sử dụng để tài trợ và phát triển hạ tầng cơ sở tại Việt Nam, trong khi hệ thống giao thông đường bộ, đường hàng không, đường sắt và các cơ sở hạ tầng khác ngày một xuống cấp, cần hiện đại hóa và cần được đầu tư mạnh mẽ, nhất là sự biến đổi khí hậu toàn cầu đang tác động rất xấu trên hệ thống hạ tầng cơ sở của cả nước.

TS Nguyễn Trí Hiếu ước tính, với khoảng 5,5 triệu kiều bào trên thế giới, thu nhập bình quân 20.000 USD/năm, số thu nhập này của kiều bào khoảng 100 tỷ USD, bằng ¼ GDP. Trong khi đó, trong năm 2023, kiều hối chuyển về Việt Nam chỉ khoảng 16 tỷ USD thì tiềm năng kiều hối còn lớn. Thời gian trước, kiều bào đổ tiền về nước thường gửi USD tại ngân hàng để lấy lãi suất. Tuy nhiên nhiều năm qua, ngân hàng trả lãi suất tiền gửi USD ở mức 0% nên kiều bào không còn mặn mà gửi về. Do đó, một kế hoạch phát hành trái phiếu cho kiều bào tại nhiều nước mà kiều bào có thu nhập cao và có khả năng đóng góp cho việc phát triển TPHCM cần được nghiên cứu và triển khai càng sớm càng tốt.

Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước TPHCM: Sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối là giải pháp bền vững

Ở góc độ quản lý kinh tế vĩ mô, nếu nguồn kiều hối được tập trung và sử dụng hiệu quả thì tác động thúc đẩy và hỗ trợ đối với tăng trưởng nền kinh tế sẽ lớn hơn nhiều. Kiều hối, số tiền ngoại tệ của kiều bào, của người lao động Việt Nam ở nước ngoài chuyển về là nguồn ngoại tệ từ thu nhập, tích lũy của người Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài gửi về cho, tặng thân nhân và gia đình ở trong nước. Vì vậy, việc sử dụng nguồn kiều hối này với các mục đích khác nhau như: tiêu dùng, đầu tư kinh doanh; hoặc đưa vào sản xuất trực tiếp… đều mang lại lợi ích và qua đó góp phần hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội.

Một hộ gia đình khi nhận kiều hối, ngoài chi tiêu, nâng cao đời sống, dùng nguồn tiền đó để sản xuất kinh doanh, mua trái phiếu địa phương… là những hiệu quả to lớn hơn, đột phá hơn.

Lần đầu tiên Báo SGGP có buổi toạ đàm về "Nắn dòng kiều hối vào hạ tầng" là rất có ý nghĩa và mang tính tham mưu rất cao. Với ý nghĩa như vậy, chỉ cần 30% của 6,9 tỷ USD chuyển TPHCM trong 5 năm qua đã đủ để Sở Xây dựng hoàn thành các dự án nhà ở xã hội.

Các giải pháp phát hành trái phiếu địa phương, xây dựng hạ tầng... không phải giải pháp mới mà để TP định hướng dòng kiều hối chảy vào xây dựng hạ tầng thì cần phải thông tin tuyên truyền để người dân có sự lựa chọn phù hợp, từ đó có thể nắn dòng kiều hối vào nơi mong muốn. Do đó, nội dung buổi toạ đàm này có ý nghĩa rất lớn. Có thể chưa ra được chính sách ngay nhưng là nền tảng để xây dựng chính sách nắn dòng kiều hối vào hạ tầng là rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay.

Tuy nhiên, nếu nhìn ở góc độ quản trị kinh doanh, kiều hối là nguồn vốn không phải tuân thủ các điều kiện vay, nguyên tắc hoàn trả như các nguồn vốn ngoại tệ khác như nguồn vốn vay trả nợ nước ngoài; nguồn vốn ODA; đầu tư trực tiếp nước ngoài… Do đó, ở góc độ quản lý kinh tế vĩ mô, nếu nguồn kiều hối này được tập trung và sử dụng hiệu quả thì tác động thúc đẩy và hỗ trợ đối với tăng trưởng nền kinh tế sẽ lớn hơn nhiều. Trong quá trình đó, sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối sẽ là giải pháp bền vững, tác động trở lại để thu hút nguồn kiều hối tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.

Đơn cử, với quy mô nguồn kiều hối chuyển về hàng năm, tính riêng trên địa bàn TPHCM bình quân 6,9 tỷ USD/năm trong 5 năm qua, thì đây nguồn lực vàng cho phát triển kinh tế - xã hội. Theo đó, nếu phân tích theo mục đích sử dụng, nguồn ngoại tệ này có thể được người dân, người thụ hưởng sử dụng để tiêu dùng, xây dựng, sửa chữa nhà ở, mua trang thiết bị sinh hoạt và tiêu dùng; hoặc đầu tư kinh doanh; gửi tiền tiết kiệm… Quá trình này đều mang lại ý nghĩa góp phần kích thích tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế, cũng như góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Tuy nhiên, nếu nguồn kiều hối được sử dụng tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh và đầu tư thì hiệu quả sẽ lớn hơn và mức độ tác động đến tăng trưởng kinh tế sẽ cao hơn nhiều.

Nếu đặt vấn đề về các giải pháp để tập trung nguồn kiều hối vào lĩnh vực đầu tư, lĩnh vực sản xuất kinh doanh thì các giải pháp khuyến khích và tác động, thông qua vận dụng công cụ chính sách và tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi. Qua đó, định hướng dòng kiều hối chuyển về hàng năm được sử dụng vào lĩnh vực mang lại hiệu quả tốt nhất. Trong đó, sự phát triển của thị trường hàng hóa, thị trường bất động sản; sự phát triển du lịch, dịch vụ tại khu vực đô thị và sự phát triển lĩnh vực nông nghiệp và nông thôn với các đề án cụ thể về phát triển nông nghiệp xanh, sạch; sản phẩm OCOP gắn với làng nghề truyền thống và du lịch tại vùng nông thôn… sẽ là môi trường thuận lợi để người dân và kiều bào tham gia, sử dụng hiệu quả nguồn vốn kiều hối để phát triển sản xuất kinh doanh, mang lại thu nhập cao hơn so với các hình thức sử dụng khác.

Bên cạnh đó, cần phát huy vai trò định hướng của chính sách, nhằm khuyến khích người dân, người nhận kiều hối, sử dụng kiều hối tích cực vào các hoạt động đầu tư kinh doanh và phát triển kinh tế để mang lại thu nhập cao hơn, thông qua việc tạo lập môi trường đầu tư, môi trường kinh doanh.

Ngoài ra, rất cần các giải pháp cụ thể và hình thức đầu tư cụ thể: tham gia góp vốn vào các HTX, doanh nghiệp; mua trái phiếu địa phương; mua nhà ở và đầu tư kinh doanh trên thị trường tài chính… Những hoạt động này không mới, song cần có định hướng, hướng dẫn và thông tin cụ thể. Đặc biệt, kết quả sản xuất kinh doanh và hiệu quả kinh tế mang lại từ sử dụng nguồn kiều hối, sẽ là yếu tố quan trọng để khuyến khích sử dụng nguồn lực kiều hối tập trung và hiệu quả, là giải pháp bền vững nhất thu hút nguồn kiều hối chuyển về tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.

Gắn kết với kiều bào để hướng kiều hối vào hạ tầng

Phó Ban Kinh tế Ngân sách HĐND TPHCM Huỳnh Thanh Hùng cho biết, theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025, Trung ương chỉ giao cho TPHCM 142.000 tỷ đồng. Với mức trần như vậy, TPHCM rất phải cân nhắc thứ tự ưu tiên bố trí các dự án.

Thời điểm đó, TPHCM có 583 dự án chưa được chuyển tiếp để bố trí cho giai đoạn mới. Thực tiễn đó đã làm cho TPHCM chựng lại trong việc triển khai các thủ tục đầu tư dự án. Sau khi Nghị quyết 98 ra đời, TPHCM đã bổ sung được nguồn vốn trung hạn 2021-2025 từ ngân sách địa phương hơn 78.000 tỷ đồng, từ nguồn dự kiến tăng thêm của TP.

Với sự bổ sung này, TPHCM có hơn 221.000 tỷ đồng cho giai đoạn 2021-2025. Theo ông Huỳnh Thanh Hùng, với Nghị quyết 98, HĐND TP đã lên được danh mục 5 dự án BOT giao thông, cuối năm 2023 đã ban hành được 41 dự án y tế, giáo dục văn hóa thể thao để kêu gọi PPP. Đây là nỗ lực rất lớn của TP trong thu hút đầu tư các dự án. Tuy nhiên, việc triển khai dự án PPP trong điều kiện pháp lý hiện nay cũng rất khó khăn.

“Với thực trạng này, hiện nay làm sao huy động, gắn kết được với kiều bào để hướng kiều hối vào hạ tầng, tôi cho rằng nên tăng cường công tác tuyên truyền, nhất là qua kênh của Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM, để kiều bào nắm được các dự án đang cần vốn, để kiều bào có được thông tin, cơ hội đầu tư hiệu quả…”, ông Huỳnh Thanh Hùng đề xuất giải pháp.

Ông cũng cho rằng thời gian tới, TPHCM nên lập các tổ nghiên cứu, đề xuất các mô hình huy động vốn cho đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế xã hội, trên cơ sở phù hợp quy định của pháp luật và sự cho phép của Nghị quyết 98.

Về môi trường đầu tư kinh doanh, ông Huỳnh Thanh Hùng cho rằng cần quan tâm đến vướng mắc lớn nhất hiện nay là công tác quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch. Khi HĐND TPHCM thẩm định dự án thấy rằng bị vướng quy hoạch nhiều, nên mất nhiều thời gian điều chỉnh, từ đó chậm trễ trong quyết định chủ trương đầu tư.

Ngoài ra, liên quan đến công tác kêu gọi đầu tư, vừa qua TPHCM rất quan tâm triển khai thủ tục hành chính, pháp lý nhanh nhất. Với các dự án đầu tư công, cần sự thúc đẩy để từ đó dẫn dắt, khơi dòng vốn xã hội hóa. “Chúng ta cần đẩy nhanh đầu tư công, khi đó hạ tầng hoàn chỉnh hơn, có nền tảng tốt hơn thì kêu gọi PPP cũng sẽ thuận lợi hơn”, ông Huỳnh Thanh Hùng nhấn mạnh.

Ngân sách TP chỉ bố trí được khoảng 10% tổng kinh phí xây dựng nhà ở xã hội

Nhằm làm rõ hơn nhu cầu vốn đầu tư hạ tầng của TPHCM, ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM cho biết, Sở đang phụ trách các chương trình về nhà ở xã hội; cải tạo chung cư, di dời nhà ở trên và ven kênh rạch, hạ tầng đô thị.

Về nhà ở xã hội, theo ông Huỳnh Thanh Khiết, trải qua dịch Covid-19 đã cho thấy nhu cầu nhà ở cho người yếu thế, thu nhập thấp ở TPHCM là rất nhiều. Thời điểm đó, có 1,4 triệu người lao động đang sống trong nhà trọ và các khu vực nhà ở không đủ tiêu chuẩn, tương đương 600.000 phòng trọ. Chương trình nhà ở xã hội được TP thông qua giai đoạn 2021-2025 xây dựng 35.000 căn. Giai đoạn 2026-2030 khoảng 58.000 căn.

Song song đó, Trung ương giao TPHCM chỉ tiêu xây dựng 26.000 căn 2021-2025, nằm trong chương trình xây dựng 1 triệu căn nhà ở xã hội.

Theo tính toán, tổng kinh phí cho giai đoạn 2021-2025 cần 37.700 tỷ cho 35.000 căn. Giai đoạn 2026-2030 cần 86.400 tỷ đồng đầu tư cho 58.000 căn.

Tuy nhiên, thực tế ngân sách TPHCM chỉ bố trí được khoảng 10%. Số còn lại bắt buộc phải huy động từ nguồn lực xã hội. “Trong đó, với nhà ở xã hội, quan trọng nhất là khuyến khích được các thành phần kinh tế tham gia, được hưởng các ưu đãi khi đầu tư. Nguồn lực này sẽ đáp ứng 90% nhu cầu vốn đầu tư”, ông Huỳnh Thanh Khiết cho biết.

Ông cũng thông tin thêm, hiện TPHCM đang triển khai 7 dự án nhà ở xã hội, khi hoàn thành vào năm 2025 sẽ có hơn 12.000 căn.

Về chương trình xây dựng và cải tạo chung cư cũ, hiện TPHCM có 474 chung cư được xây dựng trước năm 1975, trong đó 16 chung cư cấp D – tức là không còn khả năng sử dụng, buộc phải tháo dỡ. Hiện mới di dời 6 chung cư hoàn toàn.

Với các chung cư cấp B, cấp C, thì mới chỉ sửa chữa, nâng cấp được khoảng 50%, còn lại chưa có kinh phí thực hiện.

Với 474 chung cư, riêng kiểm định, sửa chữa cần khoảng 300 tỷ đồng đến năm 2025, còn đến năm 2030 là 500 tỷ đồng. Còn xây dựng mới thì kinh phí tùy dự án, có thể trên 1.000 tỷ đồng/dự án.

“Bắt buộc phải kêu gọi đầu tư chứ ngân sách TPHCM không thể nào đáp ứng nổi nhu cầu vốn này”, ông Khiết nhấn mạnh.

Với chương trình di dời nhà ở ven và trên kênh rạch, Sở Xây dựng tính toán còn hơn 20.000 căn, chủ yếu ở quận 4, quận 8, trong đó nhiều nhất là quận 8 hơn 10.000 căn, chiếm hơn 50%.

Đến nay, TPHCM mới chỉ di dời được khoảng 2.400 căn, còn lại chưa có kinh phí, chưa có ngân sách bố trí. Cái khó là nhà trên và ven kênh không đủ điều kiện bồi thường bố trí tái định cư, buộc ngân sách phải hỗ trợ, bố trí, dùng quỹ nhà của nhà nước để hỗ trợ, còn kinh phí bồi thường không đủ để người dân tạo lập nơi ở mới, thậm chí là chi phí đi thuê nhà.

Với chương trình hạ tầng đô thị, Sở Xây dựng đã đề nghị bổ sung thêm kinh phí cho giai đoạn đầu tư trung hạn 2021-2025. Trong đó lĩnh vực thoát nước cần bổ sung vốn trung hạn gần 30.000 tỷ, lĩnh vực cây xanh cần bổ sung 15.6000 tỷ, cần ít vốn nhất là lĩnh vực chiếu sáng cũng cần bổ sung 600 tỷ đồng.

TPHCM cũng đã đề nghị kêu gọi đầu tư PPP với hệ thống thu gom và xử lý nước thải, ưu tiên ở 7 khu vực.

Theo ông Huỳnh Thanh Khiết, việc quy hoạch, xác định vị trí, quy mô dự án, TP đã xây dựng danh mục rất cụ thể, vấn đề còn lại là làm sao có kinh phí bố trí để thực hiện. Qua thực tế, có 2 vấn đề.

Về mặt pháp luật, thể chế pháp lý đã dần được khắc phục. Còn về mặt thu hút vốn đầu tư, hiện nay hầu như ngân sách phải tính toán và đáp ứng là chủ yếu. Còn việc kêu gọi PPP hay đầu tư tư nhân rất khó khăn, trong khi ngân sách TPHCM thực sự chưa kham nổi.

“Qua tọa đàm này, rất mong muốn sẽ có những đề xuất lên cấp cao hơn, tạo điều kiện thông thoáng hơn để các thành phần kinh tế được tham gia vào đầu tư xây dựng các công trình, dự án như vậy. Hiện nay PPP rất khó để thực hiện, hầu như chưa triển khai nhiều trong lĩnh vực mà Sở Xây dựng quản lý”, Phó Giám đốc Sở Xây dựng nói.

Lượng kiều hối về TPHCM năm 2023 là 9,46 tỷ USD, cao gấp gần 3 lần FDI

Phát biểu đề dẫn tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND Bùi Xuân Cường tái khẳng định: TPHCM là một siêu đô thị với trên 10 triệu dân, nhu cầu về hạ tầng, từ hạ tầng giao thông, đến trường học, bệnh viện, nhà ở, công viên… là rất lớn và không ngừng tăng lên. Làm thế nào để đáp ứng tốt nhu cầu, nâng cao chất lượng môi trường đời sống người dân là trách nhiệm mà TPHCM phải giải quyết.

Để thực hiện được bài toán này, đòi hỏi phải huy động được nguồn lực tổng hợp đủ lớn. Việc này không hề dễ dàng, cũng là niềm trăn trở rất lớn không chỉ của lãnh đạo thành phố, mà cả Trung ương. Bởi vì TPHCM luôn vì cả nước, cùng cả nước, muốn thành phố phát triển để đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển chung của cả nước thì cần sự đầu tư tương xứng.

Trong các nguồn lực phát triển, thành phố luôn xác định ngân sách là nguồn lực đầu tiên, mang tính dẫn dắt, là dòng vốn mồi để từ đó thu hút nguồn lực đầu tư từ xã hội. Giai đoạn 2021-2025, nguồn vốn ngân sách Trung ương giao cho TPHCM hơn 33.000 tỷ đồng, nguồn vốn ngân sách thành phố là 142.500 tỷ đồng. Trong đó, năm 2024, TPHCM được giao vốn đầu tư công 79.000 tỷ đồng. Con số này xét về nhiệm vụ giải ngân là rất lớn, kỷ lục trong công tác đầu tư công. Nhưng nếu so với nhu cầu đầu tư thực tế thì cũng chưa đáp ứng hết được. Đơn cử, theo Đề án phát triển kết cấu hạ tầng giao thông trên địa bàn giai đoạn 2020-2030, thành phố đã tính toán cần kinh phí khoảng 970.000 tỷ đồng để đầu tư các dự án. Trong đó, vốn ngân sách khoảng 400.000 tỷ đồng, các nguồn vốn khác như ODA, PPP là hơn 570.000 tỷ. Giai đoạn 2022-2025, tổng kinh phí cho dự án đầu tư trọng điểm phát triển cơ sở hạ tầng tại TPHCM dự kiến là 243.000 tỷ đồng; trong đó, dự án đầu tư xây dựng metro ước 103.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 43%. Trong khi đó, ngân sách được phê duyệt hàng năm cho các dự án hạ tầng nội đô chỉ khoảng 30.000 tỷ đồng.

Nhìn thẳng vào thực tế như vậy để thấy rằng nguồn lực phát triển là bài toán rất lớn cho thành phố. Chính vì vậy, TPHCM đã tích cực đề xuất và được Quốc hội thông qua Nghị quyết 98, từ đó mở ra cho TPHCM nhiều cơ chế vượt trội nhằm huy động được nhiều nguồn lực hơn cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Đó là cơ chế về quản lý đầu tư, về tài chính ngân sách, thu hút nhà đầu tư chiến lược, thu hút đầu tư trong lĩnh vực đối tác công tư… Đặc biệt trong đó có việc thí điểm phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD), các tuyến metro sẽ là hạt nhân trong mô hình này.

Bên cạnh tất cả các nguồn lực này, thành phố nhận thấy một nguồn lực rất lớn, rất ý nghĩa những năm qua luôn đổ về thành phố một cách bền bỉ, đó là kiều hối. Các thống kê chính thức cho thấy lượng kiều hối về thành phố cao hơn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, như năm 2023 là 9,46 tỷ USD, gấp gần 3 lần FDI.

Theo Phó Chủ tịch UBND TP, điều đáng trân trọng là trong quá trình gặp gỡ, làm việc với lãnh đạo thành phố, nhiều người Việt Nam ở nước ngoài luôn bày tỏ mong muốn được đầu tư nhiều hơn nữa cho quê hương, đặc biệt là cho TPHCM. Đầu năm 2023, UBND TPHCM đã giao Ủy ban người Việt Nam ở nước ngoài TPHCM xây dựng Đề án “Chính sách thu hút và phát huy hiệu quả nguồn lực kiều hối trên địa bàn thành phố”. Qua nhiều lần dự thảo, lấy ý kiến rộng rãi từ các chuyên gia, các cơ quan đơn vị liên quan, đến nay Đề án đang được tiếp tục hoàn thiện để sớm được thông qua và thực hiện.

Lãnh đạo Thành phố rất hoan nghênh Báo SGGP đã tổ chức tọa đàm rất ý nghĩa, với sự tham gia của nhiều chuyên gia và các bên liên quan, đóng góp nhiều ý kiến, gợi mở cho thành phố nhiều giải pháp cụ thể, khả thi để có thể huy động thêm một nguồn lực lớn cho sự phát triển của thành phố. Nếu có thể phát huy tốt nguồn lực kiều hối, nắn dòng kiều hối vào hạ tầng giao thông, giáo dục, y tế, an sinh xã hội… chắc chắn sẽ tạo ra bước chuyển mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế xã hội của TPHCM.

"Lãnh đạo thành phố cam kết sẽ tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, nghiên cứu triển khai nhiều kênh đầu tư phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi nhất để bà con kiều bào và thân nhân an tâm đầu tư cho sự phát triển chung của thành phố và đất nước", Phó Chủ tịch UBND TPHCM Bùi Xuân Cường khẳng định.

Huy động tổng lực nguồn lực ngoài ngân sách để đầu tư phát triển hạ tầng

Phát biểu khai mạc tọa đàm, nhà báo Tăng Hữu Phong, Tổng Biên tập Báo SGGP nhấn mạnh, TPHCM là đầu tàu kinh tế của cả nước. Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân thành phố đã nỗ lực hết mình và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ. Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển TPHCM đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã xác định mục tiêu đến năm 2030 TPHCM trở thành TP văn minh, hiện đại, nghĩa tình, có vị thế nổi trội trong khu vực Đông Nam Á; mục tiêu đến năm 2045 TPHCM phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới, trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á.

Khát vọng phát triển thành phố là rất lớn. Dù vậy, có những nút thắt đang cản trở sự phát triển của thành phố, một trong những điểm nghẽn lớn nhất chính là hạ tầng. Tình trạng ùn tắc giao thông làm cho việc đi lại khó khăn, lãng phí nguồn lực xã hội, tăng chi phí của doanh nghiệp. Bên cạnh đó là tình trạng thiếu trường lớp; bệnh viện quá tải, xuống cấp. Các chương trình chỉnh trang đô thị như: di dời nhà trên và ven kênh rạch, cải tạo xây mới chung cư cũ, xây dựng công viên mảng xanh… dù đã có nhiều nỗ lực nhưng kết quả đạt được chưa như mong muốn. Nguyên nhân chính của những lực cản trên là thiếu nguồn lực. Trong khi ngân sách còn hạn chế thì chúng ta chưa có cơ chế, chính sách đầy đủ để huy động tổng lực nguồn lực ngoài ngân sách để đầu tư cho phát triển hạ tầng.

Trong khi đó, những năm gần đây, kiều hối trở thành nguồn lực vàng, rất lớn, rất ổn định, tăng dần theo thống kê hàng năm. Ước tính hiện có hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có khoảng 2,3 triệu người có liên hệ với thành phố. Chính những người Việt Nam xa xứ này đã đem lại nguồn lực khá lớn cho đất nước.

Cụ thể, lượng kiều hối chuyển về TPHCM năm 2023 đạt 9,46 tỷ USD, tăng 43,3% so với năm 2022; quý 1 năm 2024 kiều hối về TPHCM tiếp tục lập kỷ lục mới, đạt gần 2,9 tỷ USD, tăng 35,4% so với cùng kỳ. Càng có ý nghĩa hơn khi so sánh như sau: năm 2023 lượng kiều hối gửi về cao gấp 3 lần so với nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào TPHCM.

So với các nguồn vốn khác, kiều hối luôn có giá trị lớn và có tính ổn định cao hơn. Đặc biệt, kiều hối là dòng tiền đơn phương, trách nhiệm, nghĩa tình, nhờ đó góp phần đầu tư, tích lũy tài sản, góp phần tăng cường nội lực của quốc gia.

“Là cơ quan của Đảng bộ Đảng Cộng sản Việt Nam TPHCM, tiếng nói của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân TPHCM, Báo SGGP luôn trăn trở tìm kiếm giải pháp, hiến kế để đóng góp cho thành phố phát triển nhanh và bền vững... xứng tầm với sự kỳ vọng của nhân dân, góp phần thực hiện thắng lợi các Nghị quyết đã đề ra”, Nhà báo Tăng Hữu Phong nhấn mạnh, đồng thời chia sẻ, tọa đàm “Nắn dòng kiều hối vào hạ tầng” hôm nay cũng nằm trong dòng chảy như vậy.

Thông qua tọa đàm, Ban tổ chức mong muốn nhận được những ý kiến đóng góp tâm huyết của các đại biểu, nhằm góp phần tìm ra những giải pháp cụ thể, khả thi nhất. Từ đó đóng góp vào cơ chế chính sách để tạo cơ sở pháp lý huy động hiệu quả nguồn lực vàng kiều hối vào sự phát triển hạ tầng của thành phố.

---------------------------

Hiện có hơn 5,3 triệu người Việt Nam ở nước ngoài, trong đó có khoảng 2,3 triệu người có liên hệ với TPHCM. Chính những đồng bào ở xa quê hương đã và đang góp phần đem lại thêm nguồn lực cho đất nước, cho thành phố.

Đó là lượng kiều hối chuyển về TPHCM năm 2023 đạt 9,46 tỷ USD, tăng 43,3% so với năm 2022 - cao gấp 3 lần so với nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào TPHCM. Trong quý 1 năm nay, kiều hối về TPHCM tiếp tục lập kỷ lục mới, đạt gần 2,9 tỷ USD, tăng 35,4% so với cùng kỳ. So với các nguồn vốn khác, kiều hối luôn có giá trị lớn và có tính ổn định cao hơn.

Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, hạ tầng của TPHCM đang là điểm nghẽn trong phát triển kinh tế - xã hội, nguyên nhân chính là thiếu vốn. Trong bối cảnh đó, kiều hối là tiền của người dân nên việc sử dụng như thế nào là quyền của người dân nhưng dưới góc nhìn vĩ mô, việc Nhà nước cần có chính sách để phát huy nguồn lực này là hết sức cần thiết.

Về vấn đề này, Báo SGGP đã tổ chức loạt bài Nắn dòng kiều hối vào hạ tầng, đăng từ ngày 15 đến ngày 18-4, thu hút sự quan tâm của bạn đọc.

Tiếp nối vệt thông tin, Báo SGGP tiến hành tổ chức tọa đàm “Nắn dòng kiều hối vào hạ tầng”.

Buổi tọa đàm mong muốn tiếp tục ghi nhận rộng rãi những ý kiến đóng góp tâm huyết của Ngân hàng Nhà nước, các sở ngành, chuyên gia, kiều bào, doanh nghiệp… góp phần tìm ra những giải pháp khả thi để hiến kế xây dựng cơ chế chính sách, tạo hành lang pháp lý huy động hiệu quả “nguồn lực vàng” kiều hối vào sự phát triển hạ tầng của thành phố nói riêng và kinh tế của cả nước nói chung. Qua đó, góp phần thúc đẩy TPHCM cùng cả nước phát triển nhanh và bền vững.