Sáng 18-2, Bộ NN-PTNT phối hợp cùng UBND tỉnh An Giang tổ chức hội nghị đánh giá kết quả sản xuất, xuất khẩu cá tra năm 2018, triển khai kế hoạch phát triển ngành hàng cá tra năm 2019. Lãnh đạo Bộ NN-PTNT, các bộ ngành liên quan, các hiệp hội, lãnh đạo các tỉnh ĐBSCL, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản… cùng tham dự.
Theo ông Như Văn Cẩn, Vụ trưởng Vụ Nuôi trồng thủy sản, Tổng cục Thủy sản (Bộ NN-PTNT), trong năm 2018 mặc dù gặp không ít khó khăn từ nhiều phía, nhưng với sự nỗ lực của ngành chức năng, các tỉnh ĐBSCL, doanh nghiệp… đưa ngành hàng cá tra tăng trưởng vượt bậc.
Cụ thể, toàn vùng ĐBSCL thả nuôi khoảng 5.400ha cá tra thương phẩm (tăng 3,25% so cùng kỳ), trong đó diện tích nuôi cá tra đạt chứng nhận GAP khoảng 3.834ha; sản lượng thu hoạch hơn 1,42 triệu tấn (tăng 13,6%). Năm 2018, giá cá tra thương phẩm dao động khoảng 29.000 đồng/kg, cao hơn bình quân của năm 2017 là 4.000 đồng/kg; riêng thời điểm tháng 10- 2018 giá cá tra lên đỉnh điểm với 35.000- 36.000 đồng/kg. Nhờ giá duy trì mức cao đã đưa kim ngạch xuất khẩu cá tra trong năm 2018 đạt 2,26 tỷ USD, tăng 26,5%, một con số rất ấn tượng.
Với những thuận lợi trên, Bộ NN-PTNT đề ra mục tiêu phát triển ngành hàng cá tra năm 2019, cố gắng đạt sản lượng 1,51 triệu tấn (tăng 6,6%), kim ngạch xuất khẩu khoảng 2,4 tỷ USD (tăng 12%). Để đạt mục tiêu trên, Bộ NN-PTNT đề nghị các địa phương tiếp tục phát huy tiềm năng, lợi thế, sản xuất cá tra thích ứng với biến đổi khí hậu. Tập trung đầu tư phát triển cá tra đi vào chiều sâu để nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững. Đẩy mạnh việc mở rộng thị trường tiêu thụ, trong đó doanh nghiệp đóng vai trò chủ đạo…
Giá cá tra duy trì mức cao đảm bảo người nuôi có lãi
Ông Trần Anh Thư, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết: “Giá thành nuôi cá tra ở ĐBSCL hiện nay dao động khoảng 22.000 đồng - 23.000 đồng/kg, trong khi giá bán từ 29.000 đồng - 30.000 đồng/kg, lợi nhuận như vậy là khá tốt, đảm bảo cho người nuôi, doanh nghiệp chế biến và nhà nhập khẩu cùng có lợi. Tuy nhiên, để cá tra phát triển bền vững cần nhanh chóng đầu tư con giống đang thiếu hụt hiện nay. Bên cạnh đó, cần có cơ chế kiểm soát những nơi không có quy hoạch phát triển cá tra trước đây, nhưng nay đầu tư nuôi cá tràn lan sẽ dễ dẫn tới nguy cơ thừa nguyên liệu, rớt giá… như bài học của các năm trước. Về thị trường cần đa dạng hóa, tiếp tục mở rộng…”.
Các tỉnh ĐBSCL đề nghị kiểm soát chặt vùng nuôi cá tra, không mở rộng ào ạt tránh thừa nguyên liệu, dẫn tới rớt giá
Ông Doãn Tới, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Nam Việt nhìn nhận: “Sau thời gian khủng hoảng thì cá tra đã trở lại một cách mạnh mẽ. Có thời điểm giá xuất khẩu cá tra phi lê sang Mỹ lên tới 5,6 USD - 7 USD/kg có nằm mơ cũng không thể ngờ tới. Với chiều hướng này, nhiều khả năng trong năm 2019 cá tra tiếp tục duy trì mức giá cao, có lợi cho người nuôi và doanh nghiệp xuất khẩu. Song, để phát triển bền vững thì không nên mở rộng diện tích, sản lượng quá nhiều, tránh xảy ra “cung vượt cầu”. Vấn đề lúc này là tập trung đầu tư nâng cao chất lượng; tiếp tục mở rộng thị trường, chú ý khôi phục thị trường EU hơn nửa và phát triển thị trường Ấn Độ…”.
Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường đánh giá, ngành hàng cá tra đang phát triển tốt, không xảy ra dịch bệnh; trong khi việc kinh doanh từ đầu vào đến đầu ra sản phẩm đều hiệu quả. Thời gian qua, việc quản lý cá tra khá đồng bộ trên các mặt. Đặc biệt, từ người nuôi đến doanh nghiệp sản xuất thức ăn, doanh nghiệp xuất khẩu… ai tham gia vào ngành hàng cá tra “đều cùng cười”. Có thể nói, ngành cá tra đã thể hiện sự trưởng thành vượt bậc trên nhiều mặt, tính liên kết tăng cao; sản phẩm ngày càng được đa dạng với hơn 80 mặt hàng, trong đó có những sản phẩm giá trị cao. Hiện tại các doanh nghiệp đã vượt qua được những tiêu chuẩn mà các thị trường khó tính đặt ra. Nhiều doanh nghiệp nhận định rất rõ thời cơ và thách thức để ứng phó phù hợp; tích cực đầu tư lâu dài vào cá tra từ con giống tốt, vùng nuôi tiêu chuẩn… Thành công hôm nay của ngành cá tra là cả một quá trình kiên trì phát triển hơn 20 năm qua của ngành này, với nhiều bài học, những kinh nghiệm rút ra từ một số thất bại…
Lãnh đạo Bộ NN-PTNT và lãnh đạo tỉnh An Giang thăm vùng nuôi cá tra chất lượng cao của Công ty CP Nam Việt
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường lưu ý: Kết quả rất mỹ mãn nhưng chúng ta không ngủ quên trong chiến thắng, bởi sau 3 năm tăng trưởng của cá tra, thì nguy cơ bùng nỗ diện tích, dịch bệnh trên cá tra là rất lớn, cần đề phòng ngay từ bây giờ. Giải pháp lúc này là không nuôi tự phát tràn lan; cần đẩy mạnh liên kết để siết chặt kiểm soát, quản lý… Tập trung ứng dụng những công nghệ mới nhất vào ngành hàng cá tra trên các mặt; trong đó giống là khâu then chốt của chuỗi cá tra, cần đầu tư mạnh hơn và chủ động con giống. Tiến tới xây dựng ngành hàng cá tra theo hướng tập trung, chất lượng, hiệu quả, bền vững…