Không khoan nhượng
Tuyên bố trên được Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên Twitter. Ngay sau đó, trong bài phát biểu trước các phóng viên tại Nhà Trắng, ông Donald Trump cho biết, vẫn có thể áp dụng mức thuế lên tới 25%, hoặc cao hơn. Cụ thể, ông phát biểu “Mức thuế có thể được nâng lên theo từng giai đoạn, vì vậy chúng tôi bắt đầu ở mức 10% và có thể được nâng lên vượt quá 25%”. Nhưng ông Donald Trump thêm rằng, Chính phủ Mỹ “không mong muốn làm điều đó”.
Các mức thuế mới có thể làm ảnh hưởng đến người tiêu dùng Mỹ vì giá cả các mặt hàng nhập từ Trung Quốc sẽ cao hơn trước, trong đó có cả hàng hóa của Mỹ nhưng được sản xuất ở Trung Quốc như iPhone và các thiết bị điện tử tiêu dùng, giày thể thao và đồ chơi. Năm 2018, ông Donald Trump đã áp thuế đối với khoảng 250 tỷ USD hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc, nhắm vào các vật liệu và linh kiện công nghiệp. Tổng thống Mỹ đã nhiều lần tuyên bố trước đây rằng, thuế quan đã khiến Trung Quốc phải trả giá hơn là người tiêu dùng Mỹ, đồng thời khẳng định, các công ty hiện đang rời khỏi Trung Quốc để tránh thuế quan.
Theo CNN, ông Donald Trump đưa ra tuyên bố về áp thuế mới với Trung Quốc sau cuộc họp vào sáng 1-8 tại phòng Bầu dục với nhóm nội các thương mại sau khi họ cập nhật tiến trình các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung Quốc diễn ra trong tuần này tại Thượng Hải. Ông Donald Trump không hài lòng khi Trung Quốc đã không đưa ra những lời hứa cụ thể để mua các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ trong các cuộc đàm phán, điều mà dường như đã đạt được khi ông Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 6 tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm G20 tại Nhật Bản.
Nguy cơ ngừng đàm phán
Quan hệ thương mại Mỹ - Trung Quốc lao dốc và gần như sụp đổ vào tháng 5, sau đó được hồi sinh trong cuộc gặp tại Nhật Bản giữa ông Donald Trump và ông Tập Cận Bình. Khi đó, hai nhà lãnh đạo đã tuyên bố đình chiến, nhưng giờ đây, với việc Tổng thống Mỹ tuyên bố mức thuế mới, xem ra cuộc chiến đã trở lại và kéo theo nguy cơ sụp đổ đàm phán thương mại. “Động lực cốt lõi ở các cuộc đàm phán là nhằm gây sức ép của Mỹ lên Trung Quốc”, ông Derek Scissors, chuyên gia về quan hệ kinh tế Mỹ - Trung tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, nhận xét. “Tất nhiên, Bắc Kinh có thể phản ứng tiêu cực và các cuộc đàm phán thương mại có thể chấm dứt hoàn toàn”.
Theo Bloomberg, sau tuyên bố áp thuế mới nhất của Tổng thống Mỹ, Bắc Kinh khẳng định sẽ đáp trả. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngày 2-8 tuyên bố: “Nếu Mỹ thực hiện các mức thuế bổ sung, Trung Quốc sẽ phải thực hiện các biện pháp đối phó cần thiết”. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có phản ứng chính thức đầu tiên khi đang tham dự Hội nghị ASEAN tại Thái Lan. Phát biểu với truyền hình Trung Quốc, ông này nói “áp đặt một mức thuế mới hoàn toàn không phải là giải pháp cho những căng thẳng thương mại”. Đảng Dân chủ tại Quốc hội Mỹ và các hiệp hội kinh doanh nhận định, các biện đánh thuế trừng phạt Trung Quốc đang đánh vào người tiêu dùng thông thường và làm cho hàng hóa gia dụng trở nên đắt đỏ hơn.
Sau tuyên bố áp thuế mới của Tổng thống Donald Trump, thị trường chứng khoán Mỹ rợp sắc đỏ, với các nhà bán lẻ bị ảnh hưởng nặng nề. Chỉ số công nghiệp trung bình Dow Jones trong phiên đóng cửa ngày 1-8 giảm hơn 1%. Mặc dù vậy, theo AP, Tổng thống Donald Trump vẫn lạc quan. Các chỉ số chứng khoán tại thị trường châu Á, châu Âu cũng giảm. Các nhà kinh tế cho rằng, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc đã ngày càng làm suy yếu lĩnh vực sản xuất toàn cầu và làm ảnh hưởng tâm lý kinh doanh, đe dọa nền kinh tế thế giới vào thời điểm đang suy yếu dần.