Ngày 15-7, Ủy ban tình báo của Hạ viện Mỹ đã công bố một tài liệu từng được xếp vào hàng tuyệt mật về vụ tấn công khủng bố ngày 11-9-2001 nhằm vào tòa tháp đôi ở thành phố New York, trong đó đưa ra một số chi tiết cụ thể song chưa được kiểm chứng về mối quan hệ giữa Chính phủ Saudi Arabia và một số nghi phạm khủng bố.
Tòa tháp đôi ở thành phố New York bốc cháy trong vụ khủng bố ngày 11-9-2001
Tài liệu dài 28 trang này, nằm trong bản báo cáo điều tra dài 838 trang của Quốc hội về các cuộc tấn công được công bố hồi năm 2002, mô tả chi tiết những cáo buộc về mối liên hệ giữa một số tên không tặc trong vụ 11-9 và những công dân Saudia Arabia đang ở Mỹ vào thời điểm đó. Tài liệu nêu rõ "trong khi đang ở Mỹ, một số không tặc đã liên lạc và nhận được sự hỗ trợ từ các cá nhân có thể có liên quan đến Chính phủ Saudi Arabia ".
Một số chi tiết về sự khả năng có sự can dự của Riyadh trong vụ tấn công kinh hoàng này được tài liệu trên nêu ra gồm những ghi nhận về các mối liên hệ giữa những người Saudi Arabia ở California (Mỹ); một khoản tiền có thể được chuyển từ một gia đình hoàng gia của vương quốc này đến các không tặc; và thậm chí một tuyên bố về một quan chức thuộc Bộ Nội vụ Saudi Arabia từng ở cùng một khách sạn tại Virginia với một tên không tặc vào tháng 9-2001.
Một đoạn của tài liệu cũng cho thấy đối tượng Omar al-Bayoumi được cho là một quan chức tình báo của Riyadh, đã gặp hai tên không tặc tại một địa điểm công cộng sau khi chúng đến San Diego (Mỹ) và đã cung cấp "sự hỗ trợ đáng kể" cho hai tên này.
Tuy nhiên, bản tài liệu, vốn bị giữ kín suốt hơn một thập kỷ qua này, lại không nêu bật được "bằng chứng hiển nhiên" khẳng định sự can dự của Saudi Arabia trong vụ tấn công khủng bố khiến gần 3.000 người thiệt mạng bởi các thông tin trên vốn chưa được kiểm chứng độc lập khi được biên soạn. Do đó, giới quan sát nhận định tài liệu mật này là một bản tổng hợp các thông tin để phục vụ cho công tác điều tra sau này thay vì một sự kết luận đã được xác nhận.
Trước khi tài liệu trên được công bố, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest đã khẳng định văn bản này xác nhận không có bất kỳ bằng chứng nào chứng tỏ sự liên quan giữa Chính phủ Saudi Arabia với nhóm không tặc trong vụ tấn công thảm khốc ngày 11-9. Trong khi đó, Ngoại trưởng Saudi Arabia Adel al-Jubeir đã lên tiếng hoan nghênh việc công bố tài liệu trên, đồng thời bày tỏ hy vọng kết quả điều tra trên sẽ giúp chấm dứt mọi nghi ngờ nhằm vào Saudi Arabia trong suốt 14 năm qua.
Trong vụ tấn công khủng bố nhằm vào hai tòa tháp của Trung tâm Thương mại thế giới tại New York, 15 trong số 19 tên không tặc là công dân Saudi Arabia. Hồi năm 2002, Saudi Arabia đã kêu gọi công khai báo cáo tuyệt mật này để đáp trả những cáo buộc rằng Riyadh đồng lõa, hỗ trợ cho những kẻ khủng bố. Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ thời đó George Bush đã đưa những thông tin trên vào hồ sơ mật để bảo vệ nguồn tin và các biện pháp tình báo, cũng như không muốn ảnh hưởng đến mối quan hệ với Saudi Arabia. Sau đó, dưới áp lực của gia đình các nạn nhân vụ khủng bố 11-9, Tổng thống Mỹ hiện nay Barack Obama đã yêu cầu minh bạch hồ sơ này và Washington đã chuyển tài liệu này cho Quốc hội để công bố vào sáng 15-7.
S.Nguyên
