Vụ cả vạt núi khổng lồ đổ ụp xuống vùi lấp hoàn toàn chiếc xe bán tải chở 3 người vừa xảy ra ở quốc lộ 279, đoạn qua địa bàn thôn Pom Khén, xã Minh Lương (tỉnh Lào Cai) khiến nhiều người vẫn còn ám ảnh. Đến khoảng 2 giờ ngày 3-10, lực lượng chức năng đã đưa được thi thể 2 nạn nhân ra khỏi xe là anh Hoàng Văn Đ. và anh Hoàng Đức G., trong khi nạn nhân thứ 3 là anh Phùng Văn T. vẫn chưa được tìm thấy.
Hiện nay, hầu hết các cung đường lớn như quốc lộ 6 (qua các tỉnh Phú Thọ, Sơn La, Điện Biên), quốc lộ 2 (qua tỉnh Tuyên Quang), quốc lộ 4D nối Lào Cai - Lai Châu, quốc lộ 32 qua đèo Khau Phạ - Mù Cang Chải (tỉnh Lào Cai) cùng hàng loạt tuyến đường lớn nhỏ trên địa bàn các tỉnh Cao Bằng và Thái Nguyên… đều có nguy cơ xảy ra sạt lở. Trong khi đây là các tuyến giao thông huyết mạch, có lưu lượng xe cộ lưu thông rất lớn, nhất là xe đầu kéo container chở hàng hóa xuất nhập khẩu và xe chở khách du lịch.
Theo ghi nhận, đoạn quốc lộ 4D nối Sa Pa (Lào Cai) và Lai Châu thời gian gần đây liên tục sạt lở tại khu vực xã Bình Lư (tỉnh Lai Châu) và xã Cốc San (tỉnh Lào Cai) - nằm hai bên đèo Ô Quý Hồ. Mỗi lần có bão hoặc đợt mưa lớn, CSGT hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai đều phải cắt cử nhân lực túc trực để điều tiết phương tiện, đặt biển cảnh báo. Mặc dù các đơn vị bảo trì đường bộ đã nỗ lực khắc phục nhưng mỗi lần có mưa lớn, tình trạng sạt lở lại tái diễn. Nhiều thời điểm, hàng trăm đoàn khách du lịch bị kẹt lại ở Sa Pa hoặc Lai Châu do đường 4D sạt lở.
Anh Nguyễn Văn Út, tài xế của một hãng lữ hành tại Hà Nội, cho biết, tháng nào anh cũng rong ruổi chở khách trên các cung đường miền núi phía Bắc như Sa Pa, Mù Cang Chải, cao nguyên đá Đồng Văn - Mèo Vạc… nên chứng kiến hàng trăm điểm (trận) sạt lở. Có những đợt sạt lở tại khu vực đèo Khau Phạ (tỉnh Lào Cai) anh phải nằm lại 2-3 ngày chờ thông đường hoặc đi vòng cung đường xa gấp đôi để về Hà Nội.
Trao đổi với phóng viên Báo SGGP, TS Trần Tân Văn, nguyên Viện trưởng Viện Địa chất - khoáng sản, cho biết, thời gian gần đây, các vụ sạt lở ven đường giao thông và khu dân cư xảy ra với tần suất ngày càng nghiêm trọng. Nguyên nhân do thời tiết ngày càng cực đoan, sau mỗi đợt nắng nóng kéo dài thường mưa lớn tập trung, làm mất liên kết đất đá. Nhưng nguyên nhân sâu xa là do tình trạng suy kiệt rừng nguyên sinh. Nhiều nơi phát triển rừng trồng quá mức mà không chú trọng bảo vệ thảm thực bì để giữ nguồn nước, bảo vệ kết cấu đất.
Theo ông Phạm Đức Luận, Cục trưởng Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), đơn vị này vừa xây dựng và phát hành cẩm nang hướng dẫn kỹ năng ứng phó sạt lở, trong đó có riêng cẩm nang dành cho du khách đi lại trong mùa mưa bão. Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai đề nghị người dân nên hạn chế đi lại trong những ngày có mưa lũ lớn, cần tự trang bị kỹ năng sống và chủ động phòng tránh những rủi ro, tai nạn không mong muốn, không thể dự báo trước.
Do tác động của hoàn lưu bão số 10, UBND xã Mèo Vạc (tỉnh Tuyên Quang) mới đây đã chỉ đạo tạm dừng toàn bộ hoạt động du thuyền trên sông Nho Quế và ngắm cảnh dọc cung đường Hạnh Phúc, đèo Mã Pì Lèng. Tại tỉnh Lào Cai, Sở VH-TT-DL đã chỉ đạo Hiệp hội Du lịch tỉnh cùng các doanh nghiệp bảo đảm an toàn cho du khách tại khu du lịch Sa Pa và khu vực Mù Cang Chải (nơi đang vào mùa lúa chín).
