Hẻm nhánh 490 Lê Văn Sỹ - nơi đang triển khai di dời kiến trúc theo kế hoạch mở rộng hẻm
Nên lấy tim đường để cắt sân nhà
Ông Cao Cửu Long (ngụ 490/3 Lê Văn Sỹ) cho biết: “Tôi cư ngụ tại đây hơn 40 năm. Con hẻm này rất an ninh, trật tự, cư dân sống với nhau nghĩa tình. Chúng tôi rất vui mừng với chủ trương của chính quyền địa phương về việc mở rộng hẻm và sẵn sàng ủng hộ. Tuy nhiên, việc xử lý của chính quyền địa phương đã gây bất ngờ và bức xúc với các hộ dân chúng tôi. Ngày 31-5, UBND phường 14 tổ chức cuộc họp công bố triển khai kế hoạch mở rộng hẻm 490 Lê Văn Sỹ (đoạn từ số nhà 490/30 đến số nhà 518/1). Tại cuộc họp, ông Mai Ngọc Anh, Phó chủ tịch UBND phường 14, công bố quyết định nhưng không hề quan tâm lắng nghe những ý kiến chưa đồng thuận của người dân. Cuộc họp vẫn kết thúc với kết luận sẽ tiến hành tháo dỡ sân rào và vật kiến trúc nhằm phục vụ cho việc mở rộng hẻm 490 Lê Văn Sỹ vào ngày 8-6”.
Thực tế, đoạn hẻm mở rộng là hẻm nhánh, nối liền 2 hẻm 490 và 518 Lê Văn Sỹ. Đoạn hẻm có chiều ngang chưa đến 2m, dự kiến mở rộng khoảng 4 đến 4,5m. Hầu hết các nhà tại đây đều xây dựng mới, chừa khoảng 1,5 đến 2m để làm sân, có hàng rào. Thực tế cho thấy, chính quyền mở rộng hẻm bằng việc cắt sân, lùi vào đến ranh nhà hiện hữu thì sẽ rất phù hợp; tuy nhiên, các hộ dân dù ở cùng một đoạn hẻm, nhưng một bên thuộc địa giới phường 14 (quận 3), còn một bên thuộc địa giới phường 11 (quận Phú Nhuận). Việc cắt sân để mở rộng hẻm chỉ tiến hành với các nhà nằm bên địa phận quận 3; còn các nhà đối diện nằm bên địa phận quận Phú Nhuận thì không bị cắt sân.
Bà T.T. bức xúc: “Tôi thấy việc mở rộng hẻm, cắt lùi vào phải được tính từ tim đường. Vậy mà ở đoạn hẻm này, chính quyền lại không tính như vậy mà chỉ cắt lùi khoảng sân của các nhà bên phía quận 3, như vậy là không công bằng, và không đúng nguyên tắc. Khi chúng tôi hỏi sao không cắt sân các nhà đối diện thì ông Mai Ngọc Anh cho biết bên quận Phú Nhuận đã thực hiện cắt lùi sân các nhà để mở rộng hẻm rồi. Thật vô lý, vì tôi sống ở đây gần 50 năm, chưa bao giờ thấy hẻm được mở rộng và cắt sân, lùi nhà nào. Mở rộng hẻm, một bên bị cắt, bên không cắt lùi là không công bằng!”.
Nên công khai nguyên tắc giải tỏa
2 ngày trước khi tổ chức cuộc họp, ngày 29-5, UBND phường 14 có tổ chức phát đến từng hộ dân bị cắt sân “Phiếu lấy ý kiến nhân dân” về việc thực hiện tháo dỡ sân rào và vật kiến trúc phục vụ cho công tác mở rộng hẻm 490 Lê Văn Sỹ. Tuy nhiên không lấy ý kiến về việc cư dân bức xúc, mà chỉ đề nghị người dân cho biết sẽ tự tháo dỡ di dời hay nhờ phường hỗ trợ. Việc này càng làm cho người dân bức xúc.
Ông Long cho biết thêm: “Cách nay hơn 18 tháng, UBND phường 14 đã tổ chức lấy ý kiến về việc mở rộng hẻm này. Đại đa số người dân đều phấn khởi, các hộ dân ở đoạn hẻm chuẩn bị mở rộng đều đồng tình và có hộ đã ký đơn tình nguyện hiến đất. Nhưng khi cán bộ xuống đo vẽ tim hẻm, chúng tôi mới tá hỏa vì tim đường không nằm giữa hẻm mà lại chệch sang phía các nhà bên quận 3. Diện tích sân mỗi nhà phía quận 3 bị cắt vào từ 1,5 đến 2m. Thấy cách thực hiện không hợp tình, không hợp lý, và có phần vội vã của chính quyền địa phương, một số hộ đã hủy đơn xin hiến đất”.
Quyết định 88/2007-QĐ-UBND của UBND TPHCM về lộ giới và quản lý đường hẻm trong các khu dân cư hiện hữu thuộc địa bàn TPHCM ban hành ngày 4-7-2007, tại khoản 2 Điều 4 đã quy định đối với hẻm nhánh nối hai đầu với hẻm chính có chiều dài từ 50m trở xuống, có lưu lượng giao thông không đáng kể và hiện trạng có các căn nhà ở đầu hẻm xây dựng kiên cố, đã có giấy phép nằm dọc theo đường hẻm thì cho phép xác định lộ giới như lối đi chung (rộng tối thiểu 2m) với ý kiến đồng thuận của các hộ dân. Hẻm nhánh 490 thỏa mãn các quy định nêu trên. Mặt khác, tại khoản 4 Điều 10 quyết định này cũng nêu nguyên tắc chung cho việc xác định lộ giới hẻm là lấy tim đường hiện hữu mở rộng đều ra 2 bên và tùy theo hiện trạng sẽ nghiên cứu, xác định lựa chọn tim đường hẻm hợp lý nhất để quản lý.
Thiết nghĩ trong trường hợp cần mở rộng hẻm này, chính quyền quận 3 nên công bố bản đồ quy hoạch, công khai nguyên tắc giải tỏa, và phối hợp với chính quyền quận Phú Nhuận để cùng giải tỏa mở rộng hẻm đúng nguyên tắc, hợp lý, hợp tình, bảo đảm công bằng và giữ đoàn kết người dân hai quận ngụ chung một hẻm.