Học miễn phí nhưng chất lượng cao
Tại châu Âu, Phần Lan đã triển khai thành công hệ thống giáo dục miễn phí. Mức chi tiêu của chính phủ cho lĩnh vực giáo dục ở Phần Lan đạt 5,88% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) từ năm 2020, so với mức trung bình toàn cầu là 4,62%, dựa trên dữ liệu từ 150 quốc gia của Ngân hàng Thế giới (WB). Chương trình học miễn phí nhưng chất lượng học tập luôn được chú trọng đã giúp Phần Lan nhiều năm liền trở thành quốc gia có nền giáo dục hàng đầu thế giới.
Một lớp học tại Phần Lan |
Tại Pháp, tất cả các cấp từ mẫu giáo đến hết trung học đều được miễn học phí, trừ trường tư. Sách giáo khoa tại lớp đều được mượn và cuối năm trả lại. Pháp là nước có học phí đại học rẻ hơn nhiều so với một số quốc gia. Đây là cách để Pháp tìm kiếm người tài trong mọi lĩnh vực, cũng như lan tỏa văn hóa Pháp. Học sinh tốt nghiệp phổ thông đều có thể vào đại học với chính sách hỗ trợ cho vay của ngân hàng với lãi suất rất thấp, chỉ 2%/ năm, để trả học phí.
Ở Đức, các trường công lập từ tiểu học đến THPT đều được miễn học phí. Chính phủ tài trợ các chi phí liên quan, bao gồm lương giáo viên, cơ sở vật chất và tài liệu giáo dục. Phân nửa số trường đại học ở Đức là trường công lập và miễn học phí cho sinh viên. Từ năm 2014, Đức miễn học phí cho hầu hết sinh viên theo học chương trình cử nhân và thạc sĩ, không phân biệt quốc gia.
Theo dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác phát triển kinh tế (OECD), với chính sách giáo dục thoáng và chất lượng, Đức đã trở thành điểm đến thứ ba của sinh viên quốc tế, sau Mỹ và Anh. Còn tại Thụy Điển, Chính phủ chi trả các chi phí liên quan đến việc vận hành trường học, bao gồm lương giáo viên, cơ sở vật chất và tài liệu giáo dục. Học sinh không phải trả học phí khi theo học tại các trường công lập, từ mầm non đến THPT. Chính sách này đảm bảo rằng tất cả đều có thể tiếp cận giáo dục, bất kể xuất thân.
Mở rộng chương trình
Tại châu Á, Trung Quốc là một trong những quốc gia triển khai thành công chương trình giáo dục miễn phí. Chính sách giáo dục bắt buộc 9 năm tại Trung Quốc do chính phủ tài trợ, cho phép học sinh trên 6 tuổi được học miễn phí ở cả trường tiểu học và THCS. Mới đây, Cơ quan giáo dục ở TP Thâm Quyến thông báo, kế hoạch từ năm 2025 cung cấp giáo dục miễn phí trong 12 năm học.
Nếu thực hiện được mục tiêu trên, Thâm Quyến sẽ trở thành thành phố lớn nhất ở Trung Quốc cung cấp 12 năm giáo dục miễn phí. Trong năm 2019 và 2020, Thâm Quyến đã đầu tư hơn 10 tỷ NDT (1,3 tỷ USD) trợ cấp giáo dục mầm non và trung học. Hiện tại, hơn 80% trẻ em trong độ tuổi mầm non trong thành phố đang theo học tại các trường mẫu giáo công lập chi phí thấp hoặc mẫu giáo tư thục.
Hàn Quốc hiện đang sở hữu một trong những lực lượng lao động có trình độ và tay nghề cao nhất trên thế giới, kết quả của việc đề cao giáo dục, trong đó có việc thúc đẩy chương trình giáo dục miễn phí. Từ năm 2021, Bộ Giáo dục Hàn Quốc đã công bố “Các hạng mục cải thiện chính sách chủ chốt của Bộ Giáo dục”, trong đó, từ tiểu học tới THCS, THPT sẽ được miễn phí. Ngoài ra, đơn giá hỗ trợ giáo dục cho trẻ em từ 3-5 tuổi là 80.000 won (74 USD)/tháng) ở các trường mầm non công lập và 260.000 won (240 USD)/tháng) với nhà trẻ và trường mầm non tư thục sẽ được tăng thêm 20.000 won (18 USD).
Cũng từ năm 2021, hơn 1,2 triệu học sinh cấp 3 tại Hàn Quốc được hỗ trợ gần 1.500 USD/năm tiền học phí, sách giáo khoa và phí vận hành trường học. Để giảm nhẹ gánh nặng học đại học, Chính phủ hạ 0,15% lãi suất cho vay học phí; đồng thời mở rộng xét học bổng sinh viên ưu tú cho các khối nhân văn và nghệ thuật, thể thao. Theo thống kê, 2/3 người Hàn Quốc trong độ tuổi từ 25-34 có bằng đại học, tỷ lệ cao nhất trong số các nước thành viên OECD.
Ở Malaysia, học sinh các trường tiểu học và trung học công lập được miễn học phí hoàn toàn từ năm 2012. Trước đó, học sinh các trường tiểu học cũng chỉ đóng 24,5 ringgit/năm (7,35 USD, theo mệnh giá tại thời điểm) còn học sinh các trường trung học đóng 33,5 ringgit/năm (11,16 USD). Đối với khu vực giáo dục tư nhân, Malaysia cũng có những khuyến khích đáng kể như giảm thuế thu nhập 70% cho các trường hoặc chiết khấu thuế đầu tư 100% trong thời gian 5 năm, miễn thuế nhập khẩu và bán thiết bị giáo dục.
Tương tự, nhằm khuyến học, một số quốc gia khác như Argentina, Brazil, Cuba, Lebanon, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ, Sri Lanka và Uruguay đều có chương trình miễn học phí ở tất cả các cấp.