Anh Đinh Văn Trúc (cán bộ văn phòng UBND xã Sơn Bua, huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi) nhớ như in sạt lở núi vùi lấp cả làng Mang Rin, thôn Mang He (xã Sơn Bua) vào ngày 27-10-2020. Đêm trước ngày xảy ra sạt lở núi, anh Trúc ở lại với người dân thôn Mang Rin, vận động người dân di dời đến Trường Mầm non Tu Kpan.
Sáng 27-10-2020, khi mưa bắt đầu trút xuống, nước lũ bao vây Trường Mầm non Tu Kpan, anh Trúc lại chạy đi tìm nơi tránh trú mới, dẫn theo 15 hộ, 40 nhân khẩu đến ngọn núi phía Đông. Vừa tới nơi thì ngọn núi phía Tây hướng về làng Mang Rin bỗng chốc đổ ầm xuống, cuốn trôi cả một ngôi làng. May mắn, quyết định di dời dân làng của anh Trúc đã kịp thời cứu sống tất cả các hộ dân làng Mang Rin.
Sau vụ sạt lở núi, người dân làng Mang Rin đã đến nơi ở mới và được bố trí tái định cư. Tại ngôi làng Mang Rin cũ giờ đây chỉ còn cây cỏ mọc lên, không còn ai đến hay canh tác đề phòng sạt lở núi có thể xảy ra lần nữa. UBND xã Sơn Bua đã cảnh báo điểm sạt lở nguy hiểm.
Người dân làng Mang Rin đã ổn định cuộc sống mới, không còn nỗi lo sạt lở nhưng trên địa bàn xã Sơn Bua vẫn còn điểm có nguy cơ sạt lở khiến người dân rất lo lắng.
Ông Cao Văn Chung, Chủ tịch UBND xã Sơn Bua, cho biết: “Hiện tại, các ngọn núi quanh khu dân cư Nước Toa, thôn Mang Tà Bể, nằm trong điểm nguy cơ sạt lở cao của địa phương trong mùa mưa lũ năm nay. Những ngọn núi này cao 300-500m và đã từng xảy ra sạt lở vào năm 2019 và năm 2006".
Theo ông Chung, khu vực này có khoảng 58 hộ dân sinh sống, trong đó có 25 hộ nguy cơ cao nhất. Mỗi lần có thông tin mưa bão, địa phương đều thực hiện di dời các hộ dân đến vùng an toàn như trường học, UBND xã. Tuy nhiên, về lâu dài, cần có phương án kè và tái định cư cho người dân để đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản trong mùa mưa bão.
Ông Đinh Trường Giang, Phó Chủ tịch UBND huyện Sơn Tây, cho biết: “Sau cơn bão số 3, ngay trong ngày 9-9, huyện tổ chức tổng kết phòng chống thiên tai - tìm kiếm cứu nạn, trong đó, nhấn mạnh rà soát lần nữa tất cả các điểm sạt lở đã thống kê trước đó cho chặt chẽ theo phương án huyện kiểm tra xã, xã kiểm tra thôn, rà soát điểm sạt lở cũ, điểm nguy cơ mới và điểm nghi ngờ nguy cơ sạt lở. Phân công bố trí lực lượng túc trực, thực hiện tốt phương châm "4 tại chỗ", đặc biệt tích trữ lương thực, nhu yếu phẩm, chọn địa điểm như trường học có nhà bán trú, nhà ở kiên cố để thực hiện di dời, xen ghép”.
Theo phương án UBND huyện Sơn Tây, toàn huyện có 6 điểm nguy cơ sạt lở ở cấp độ 1 với 53 hộ/189 khẩu (phương án bố trí xen ghép); có 32 điểm nguy cơ sạt lở cấp độ 2 với 233 hộ/896 khẩu (phương án di dời xen ghép và tập trung) và 2 điểm có nguy cơ sạt lở cấp độ 3 với 28 hộ/105 khẩu (phương án di dời xen ghép và tập trung).
Khảo sát của các cơ quan chức năng, tỉnh Quảng Ngãi có 137 điểm có nguy cơ cao sạt lở núi, lũ quét và 157 điểm sạt lở bờ sông, bờ biển với tổng chiều dài 217.229m. Nhiều điểm trong số đó có nguy cơ sạt lở nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng, tài sản và hạ tầng thiết yếu của người dân.
