Gần như không còn dự phòng
Bộ Công thương vừa có báo cáo số 58 về tình hình thực hiện các dự án điện trong Quy hoạch điện VII điều chỉnh. Trong đó, cảnh báo tình hình có hàng loạt dự án chậm tiến độ nhiều năm, khiến miền Nam đối mặt nguy cơ thiếu điện kéo dài và có thể phải tăng nhập khẩu điện từ Trung Quốc.
Báo cáo do Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng ký, cho biết, theo Quy hoạch điện VII điều chỉnh giai đoạn 2016 - 2030, có tổng cộng 116 dự án điện (thủy điện, nhiệt điện, năng lượng tái tạo và gồm cả 2 dự án điện hạt nhân từng được đề xuất nhưng đã bị dừng) đưa vào vận hành (chưa bao gồm các nguồn năng lượng tái tạo chưa ghi rõ tên hoặc chưa lập dự án).
Tổng công suất các nguồn điện có khả năng đưa vào vận hành thực tế trong cả giai đoạn 2016 - 2030 có thể chỉ đạt khoảng 80.500MW, thấp hơn so với Quy hoạch điện VII điều chỉnh là hơn 15.200MW, chủ yếu thiếu hụt trong các năm từ năm 2018 - 2022. Nhiều dự án giai đoạn này bị chậm sang giai đoạn 2026 - 2030 và hầu hết là dự án nhiệt điện tại miền Nam.
Vì thế, tổng công suất nguồn điện của Việt Nam hiện nay gần như không còn dự phòng, cộng với tình trạng nhiều dự án chậm tiến độ kéo dài, nguy cơ thiếu điện trong các năm tới là khó tránh khỏi.
Xử lý sự cố điện cho khách hàng. Ảnh: VĂN PHÚC Theo Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng, nguyên nhân chính dẫn tới việc thiếu điện tại miền Nam tăng cao hơn so với tính toán trước đây là do tiến độ các dự án khí lô B, Cá Voi Xanh bị chậm so với kế hoạch từ 9 - 12 tháng; các dự án nhiệt điện Kiên Giang 1 và 2 không đáp ứng tiến độ hoàn thành trong giai đoạn 2021 - 2025, thậm chí lùi sau năm 2030; dự án Ô Môn 3 lùi tiến độ đến năm 2025.
Trường hợp dự án điện Long Phú 1 không đáp ứng tiến độ hoàn thành vào năm 2023, tình trạng thiếu điện tại miền Nam trong các năm 2024 - 2025 sẽ trầm trọng hơn.
Tuy nhiên, trước mắt, với các dự án nguồn điện đưa vào vận hành năm 2019 - 2020, hệ thống điện có thể đáp ứng được nhu cầu điện trên cả nước. Nhưng cần huy động thêm nguồn nhiệt điện chạy dầu với sản lượng tương ứng 1,7 tỷ kWh vào năm 2019 và 5,2 tỷ kWh vào năm 2020.
Nếu các tổ máy phát điện không đáp ứng yêu cầu về độ tin cậy vận hành hoặc không đảm bảo đủ nhiên liệu (than, khí) cho phát điện, Việt Nam có thể đối mặt nguy cơ thiếu điện ngay từ năm 2020.
Theo Bộ Công thương, các năm 2021 - 2025, dù sẽ huy động tối đa các nguồn điện chạy dầu nhưng hệ thống điện nhiều khả năng không đáp ứng nhu cầu phụ tải và xảy ra tình trạng thiếu điện tại miền Nam với mức thiếu hụt tăng từ 3,7 tỷ kWh (năm 2021) lên gần 10 tỷ kWh (năm 2022), mức thiếu hụt cao nhất vào năm 2023 khoảng 12 tỷ kWh, sau đó giảm dần xuống 7 tỷ kWh năm 2024 và 3,5 tỷ kWh năm 2025.
Đẩy nhanh các dự án điện chậm tiến độ
Báo cáo về tình hình cung ứng điện cho cả nước trong mùa khô hạn, nắng nóng 2019, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cũng vừa cho biết, trong 5 tháng đầu năm cơ bản đảm bảo ổn định, nhưng tháng 6 và 7 là cao điểm nắng nóng, có nguy cơ thiếu điện, tăng phụ tải.
Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng - thủy văn quốc gia, trong tháng 6 tại miền Bắc và miền Trung có khoảng 2-3 đợt nắng nóng diện rộng, khu vực Tây Bắc và vùng núi Trung bộ có nơi nắng nóng gay gắt.
Với nhận định tháng 6 là cao điểm mùa khô và nắng nóng, EVN dự kiến sản lượng điện bình quân toàn hệ thống ở mức 701 triệu kWh/ngày, công suất phụ tải lớn nhất khoảng 39.040MW.
Mục tiêu vận hành là đảm bảo an toàn lưới điện truyền tải, nhất là hệ thống 500kV Bắc - Nam trong điều kiện truyền tải cao cho miền Nam. Tiếp tục huy động cao các nguồn nhiệt điện than, tourbin khí, khai thác các hồ thủy điện theo nước về.
EVN đã yêu cầu các tổ máy nhiệt điện chuẩn bị đầy đủ nhiên liệu (than, dầu), vật tư, thiết bị, nhân lực sẵn sàng đáp ứng yêu cầu huy động của Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia.
Theo EVN, trong tháng 6, dự kiến có 30 nhà máy điện mặt trời đi vào vận hành, nâng tổng số hơn 80 nhà máy. Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia đã chuẩn bị các phương án thi công đấu nối và thử nghiệm các nhà máy điện mặt trời; chuẩn bị nguồn dự phòng riêng cho miền Trung và miền Nam tùy theo khả năng của các dự án năng lượng tái tạo, có chế độ vận hành phù hợp các đường dây 500kV, giám sát chất lượng điện năng... đảm bảo vận hành an toàn hệ thống.
Phó Tổng Giám đốc EVN Ngô Sơn Hải cho biết, để đảm bảo đủ điện cho cả nước, bài toán hiện nay là cần đẩy nhanh các dự án điện đang chậm tiến độ. Đồng thời cũng cần đẩy mạnh chương trình sử dụng tiết kiệm điện.
Trong tháng 6 cũng là thời điểm có nhiều đợt nắng nóng diện rộng và diễn ra kỳ thi trung học phổ thông quốc gia năm 2019. EVN đã yêu cầu các tổng công ty, công ty điện lực chuẩn bị đầy đủ nhân lực, phương tiện, tăng cường ứng trực 24/24 giờ để xử lý kịp thời các tình huống quá tải cục bộ, sự cố điện, tiếp tục đảm bảo cung cấp điện.
