Khởi nghiệp tăng tốc
Những ngày cuối năm 2024, Trung tâm Khởi nghiệp sáng tạo TPHCM (tại quận 3, TPHCM) đang gấp rút hoàn thiện những công đoạn cuối để sớm đi vào hoạt động. Đây là nơi kết nối các nguồn lực để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (KNĐMST).
Ở đầu cầu phía Bắc, Trung tâm ĐMST Quốc gia (NIC) đã hình thành hai cơ sở tại Hòa Lạc và Trung tâm Hà Nội, được coi là hệ sinh thái thu nhỏ hỗ trợ các startup kết nối quỹ đầu tư, sử dụng thiết bị dùng chung… Mục tiêu cuối cùng của những cuộc “thai nghén” này là tạo ra môi trường thuận lợi để hình thành và phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tạo ra những giá trị mới và vượt trội cho nền kinh tế - xã hội.
“Không gian KNĐMST không chỉ là nơi cung cấp các phương tiện, dịch vụ hay tổ chức các hoạt động kết nối các thành phần trong hệ sinh thái KNĐMST mà còn thúc đẩy, ươm tạo các doanh nghiệp khởi nghiệp tăng trưởng. Mô hình trung tâm khởi nghiệp sáng tạo hướng đến hình thành một đô thị KNĐMST tại TPHCM nhằm tạo ra động lực mới cho sự phát triển”, ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở KH-CN TPHCM, chia sẻ kỳ vọng.
Theo Chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu năm 2024 vừa được StartupBlink (Trung tâm Nghiên cứu và lập bản đồ hệ sinh thái khởi nghiệp toàn cầu) công bố, chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam đã lấy lại đà tăng trưởng tích cực hơn trong năm nay. Việt Nam vẫn duy trì vị trí thứ 5 trong khu vực Đông Nam Á, tiếp tục được đánh giá là rất tiềm năng. Năm 2024, Việt Nam xếp ở vị trí thứ 44/133 quốc gia, vùng lãnh thổ mạnh về KNĐMST. Nhưng đây chỉ mới là bước đầu trong hành trình biến tiềm năng thành cơ hội thực thụ.
Tính đến nay, cả nước có khoảng 3.800 startup, tập trung chủ yếu tại các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng và TPHCM. Trong đó, 11 startup được định giá hơn 100 triệu USD, 2 trong số đó đạt trạng thái kỳ lân với định giá trên 1 tỷ USD là Momo và Sky Mavis.
Bộ trưởng Bộ KH-CN Huỳnh Thành Đạt chia sẻ: “Từ hệ sinh thái khởi nghiệp kém năng động, Việt Nam đã vươn lên xếp hạng thứ 44 vào năm 2024. Cũng trong năm nay, thu hút vốn đầu tư mạo hiểm tăng trưởng mạnh mẽ với thương vụ đầu tư mạo hiểm tăng 27 bậc, xếp thứ 50/133 quốc gia. Số thương vụ nhận được vốn đầu tư mạo hiểm tăng 10 bậc, phản ánh sự cải thiện của môi trường đầu tư và chất lượng của các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Hệ sinh thái KNĐMST đang trên đà phát triển và biến tiềm năng trở thành cơ hội thực, bứt phá mạnh mẽ trong giai đoạn chuyển mình”. Và khi hệ sinh thái bên trong không ngừng hoàn thiện, nó không chỉ tạo lực đẩy cho doanh nghiệp khởi nghiệp nội địa mà còn trở thành sức hút đối với các doanh nghiệp ngoại.
Thúc đẩy chủ quyền cho AI Việt
Khi AI tạo sinh đang trở thành cuộc “chạy đua” giữa các đối thủ, các quốc gia thì Công ty Đầu tư mạo hiểm Thundermark Capital (trụ sở tại New York, Mỹ) công nhận Việt Nam và Singapore là hai đại diện của Đông Nam Á góp mặt trong tốp 30 thế giới về nghiên cứu AI. TS Trần Thế Trung, Phó Giám đốc Khối sản phẩm AI, FPT Smart Cloud, Viện trưởng Viện Nghiên cứu FPT, “định nghĩa”: AI, nhất là AI tạo sinh, là công nghệ cần năng lực hạ tầng tính toán lớn hơn rất nhiều so với AI truyền thống và đây là rào cản của các doanh nghiệp Việt Nam khi tiếp cận công nghệ này. Con số 14.000 tỷ USD là quy mô giá trị kỳ vọng mà AI tạo sinh có thể đóng góp vào nền kinh tế số Việt Nam vào năm 2030.
TS Lê Viết Quốc, người gắn liền với những dự án nổi tiếng của Google về AI như Google Translate, Google Search, công nhận: Chính phủ Việt Nam đang đưa ra nhiều chính sách khuyến khích khởi nghiệp và đầu tư vào công nghệ, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp AI phát triển và cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Thành quả cho quá trình Việt Nam tích cực tạo “bầu khí quyển” thuận lợi, an toàn cho doanh nghiệp công nghệ phát triển là những “cái bắt tay” mang tính bước ngoặt. Đó là khi Google “dời thủ phủ” khu vực châu Á từ Singapore sang Việt Nam và đầu tư mạnh mẽ vào việc đào tạo nguồn nhân lực cho tương lai với 40.000 suất học bổng Google Career Certificates, đào tạo 200 công ty khởi nghiệp Việt Nam. Là khi Tập đoàn “siêu chip” Nvidia lập trung tâm AI ở Việt Nam…
Hệ sinh thái thu hút những “ông lớn” giới công nghệ sẽ tạo ra sức mạnh tổng thể, không chỉ giúp xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao mà còn tạo ra nhiều cơ hội lớn cho các anh tài AI khởi nghiệp và những cuộc cạnh tranh không biên giới.
Bước vào sân chơi lớn với luật chung, các doanh nghiệp công nghệ Việt cũng tôi rèn bản lĩnh. Một tên tuổi của AI Việt Nam là VinBrain đã có những hợp đồng thương mại chinh phục thị trường Việt Nam, Hoa Kỳ, Ấn Độ, Myanmar, Australia. 5 năm qua, công ty này đã phối hợp với các bệnh viện xây dựng bộ dữ liệu khổng lồ lên tới 4,26 triệu ảnh, đa dạng từ các nước châu Á, Âu và Mỹ để huấn luyện AI. Đây không chỉ là nền tảng quan trọng giúp VinBrain tạo nên các sản phẩm, dịch vụ chất lượng với tiêu chuẩn quốc tế mà còn là sự khẳng định về AI của Việt Nam.
Hay FPT Smart Cloud vẫn không ngừng thực thi kế hoạch thúc đẩy AI có chủ quyền, bao gồm năm trụ cột lớn: Hạ tầng, dữ liệu, nền tảng công nghệ, nguồn nhân lực và hệ sinh thái doanh nghiệp. Thương vụ FPT đầu tư 200 triệu USD hợp tác cùng NVIDIA xây dựng AI Factory vào tháng 3-2024 cho thấy quyết tâm của tập đoàn trong việc tự lực về hạ tầng, làm chủ dữ liệu, đẩy mạnh nghiên cứu và phát triển AI. FPT cũng đã đầu tư Trung tâm Nghiên cứu về AI tạo sinh tại Quy Nhơn với quy mô hơn 5.000 nhân sự để thúc đẩy AI có chủ quyền…
Khi mà chúng ta không ngừng nỗ lực từ bên trong để tạo ra mảnh đất màu mỡ cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, từ nguồn nhân lực đến cơ chế chính sách, thị trường… thì cũng là lúc mà những vị khách phương xa chọn Việt Nam làm điểm đến, cùng nhau khai mở tiềm năng của miền đất lành công nghệ.
Năng lực cạnh tranh quốc gia hiện tại
không phải là con người, mà phải là con người kết hợp với AI. Chiến lược thúc đẩy AI có chủ quyền sẽ giúp Việt Nam tăng năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua tăng năng suất lao động và tự động hóa. AI có chủ quyền cũng giúp bảo vệ nguồn lực về dữ liệu và con người không bị phụ thuộc vào công nghệ của các nền kinh tế lớn, đảm bảo tính độc lập về chủ quyền số cho Việt Nam
Ông LÊ HỒNG VIỆT, CEO FPT Smart Cloud
