Chiến sĩ không cầu vai
Về thăm làng quê yên bình Đức Liễn (xã Hồng Thái, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang), tôi không khỏi xúc động khi được nghe câu chuyện về anh Mạnh, người đã góp công lớn thành lập Tổ tự quản Tiếng kẻng an ninh thôn Đức Liễn, trấn áp tội phạm trộm chó mèo, xe máy sau đại dịch Covid-19. Thấy tôi về đến đầu làng, anh Mạnh đã biết và ra đón. Anh thường xuyên theo dõi hệ thống camera an ninh trong thôn suốt mấy năm qua.
Nhìn anh Mạnh, chẳng ai dám tin rằng anh vẫn thường tham gia tổ tuần tra hàng đêm cùng anh em, vì anh chỉ bé như một đứa trẻ 3 tuổi, nằm gọn ghẽ trên chiếc xe lăn điện, chân tay cong quắp. Cô Trần Thị Xa, mẹ của anh Mạnh, cho biết: “Mạnh sinh ra bình thường, da dẻ hồng hào trông rất khỏe mạnh nên ông nội bảo đặt tên cháu là Mạnh. Được 3 tháng, tôi đưa cháu đi khám mới biết cháu bị bệnh xương thủy tinh. Cháu nằm ở giường mà va chạm vào thành giường cũng bị gãy xương và rất đau đớn. Gia đình chạy chữa khắp nơi, cả đông y và tây y nhưng không hiệu quả. Mỗi lần đi Hà Nội chữa trị, tôi phải bế Mạnh trên tay, không lúc nào đặt xuống và phải hết sức nhẹ nhàng sợ làm đau con. Tôi không nhớ được Mạnh đã gãy xương bao lần, những lúc đó Mạnh khóc, mẹ cũng chỉ biết chạy vào ôm con cùng khóc”.
Anh Mạnh nhận giải thưởng Thanh niên sống đẹp 2023 của Hội Liên hiệp Thanh niên tỉnh Bắc Giang. Ảnh: Nhân vật cung cấp |
Tuổi thơ của Mạnh kéo dài mãi đến năm 22 tuổi, khi Mạnh lần đầu tiên tự đi ra khỏi nhà bằng xe lăn điện. 22 năm Mạnh chỉ nằm trên giường, buồn quá thì được bố mẹ trải chiếu ra cho nằm ở cổng, ngắm người đi qua đi lại làm vui. Tuy không được đến lớp như bạn bè đồng trang lứa nhưng Mạnh đã tự học được chữ trên điện thoại. Được đi khám phá khắp thôn, Mạnh thấy cuộc sống thật muôn màu và tươi đẹp. Tuy nhiên, sau đại dịch Covid-19, cộng với thôn Đức Liễn nằm gần khu công nghiệp nên xuất hiện tình trạng trộm chó mèo, mất xe máy, cạy cửa... khiến nhân dân rất bất an.
“Nhà tôi lắp 4 camera và quan sát được đường làng, tôi thường soi camera và phát hiện các đối tượng trộm chó vào ban đêm. Trước tình hình đó, tôi đã gặp trưởng thôn và đề xuất thành lập một tổ tự quản an ninh. Được sự ủng hộ của trưởng thôn, tôi đi vận động anh em trong xóm và đã vận động được một số người”, anh Mạnh chia sẻ. Tuy nhiên, khi anh Mạnh đi vận động người dân tham gia tổ, có người trêu rằng: “Thằng Mạnh thế kia gặp trộm nó bế ném xuống ao rồi cướp luôn xe lăn ấy chứ!”.
Anh Mạnh mặc kệ, vẫn quyết tâm vận động từng người. Kết quả, tháng 8-2021, UBND xã Hồng Thái đã ra quyết định thành lập Tổ tự quản Tiếng kẻng an ninh thôn Đức Liễn, do anh Thân Quang Cường làm tổ trưởng và có 18 thành viên, hoạt động dưới sự hướng dẫn, phối hợp của Công an xã Hồng Thái. Ngay sau khi thành lập, tổ đã lập được chiến công đầu tiên và tạo được sự tin tưởng trong quần chúng nhân dân. Mạnh kể, lúc đó khoảng 2 giờ sáng, tổ được chia làm 3 đội nhỏ trực chốt barie các lối ra vào thôn. Hai đối tượng trộm chó đã bị Mạnh theo dõi vài đêm.
Sau khi chúng đi vào thôn, Mạnh ra hiệu các đội đóng chốt chặn. Sau đó, anh em quật ngã xe đối tượng, lợi dụng đêm tối, 2 đối tượng nhảy xuống ao sen ẩn nấp, anh em quyết tâm truy lùng đến sáng mới bắt được. Khi bắt được đối tượng, Mạnh dặn mọi người tuyệt đối không được đánh đập cho hả tức mà phải giao lại cho công an xã. Cô Xa ngước nhìn những tấm bằng khen của Mạnh mà không khỏi nghẹn ngào, xúc động. Cô có 2 con trai thì cả Mạnh và Chiến (sinh năm 2000) đều bị xương thủy tinh bẩm sinh. Bố Mạnh cũng đã qua đời vì ung thư, giờ cô là chỗ dựa chính cho 2 con. Mỗi lần Mạnh đi trực đêm đến 1-2 giờ sáng chưa về, cô Xa rất lo, sợ con gặp nguy hiểm...
Thiếu tá Nguyễn Văn Tấn, Trưởng Công an xã Hồng Thái, cho biết: “Anh Mạnh là người khuyết tật nặng, tuy nhiên anh rất tích cực và là hạt nhân trong mô hình Tổ tự quản Tiếng kẻng an ninh thôn Đức Liễn. Anh còn tích cực vận động bà con nhân dân tham gia chấp hành tốt chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước. Lực lượng công an xã đã báo cáo với lãnh đạo cấp trên nhân rộng mô hình tổ tự quản thôn Đức Liễn và được công an tỉnh và Bộ Công an đánh giá cao. Đến nay, tổ đã trang bị được bộ đàm, đèn pin, barie, kẻng báo động, lắp đặt 18 camera an ninh và duy trì trực 24/24 giờ trên địa bàn thôn”.
Hoa hướng dương ngược nắng
Mạnh khoe với tôi bức ảnh em Hồ Thị Minh Phương ở xã Thái Sơn (huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) đến trường trên chiếc xe điện do Mạnh quyên góp và vận động vào tháng 7-2023. Mạnh bảo, cho đi yêu thương là nhận lại yêu thương. Từ nhỏ, Mạnh được rất nhiều mạnh thường quân quan tâm, giúp đỡ, giờ Mạnh muốn giúp đỡ lại những người cùng cảnh ngộ, lan tỏa lối sống tích cực. “Mình không thể cứ nằm mãi trong nhà được, vì cũng chẳng biết ngày mai mình còn sống mà đi giúp đỡ mọi người được nữa hay không, bệnh của em sống được ngày nào là hạnh phúc ngày ấy”, Mạnh tâm sự.
Trước đó, ít người biết rằng, trong đại dịch Covid-19, chàng trai bé nhỏ đã đi vận động được rất nhiều nhu yếu phẩm, vật tư y tế trị giá hơn 20 triệu đồng để hỗ trợ lực lượng chống dịch, khu cách ly tại địa phương. Thấy ông Thân Ngọc Vui cùng thôn có hoàn cảnh khó khăn, ở trong ngôi nhà xuống cấp, Mạnh đã vận động được gần 100 triệu đồng, đứng ra thiết kế, đôn đốc thi công để xây tặng ông Vui căn nhà mới trong niềm vui khôn tả. Không những vậy, tháng 5-2022, được sự động viên của Huyện đoàn Việt Yên, anh Mạnh đã tập hợp được 20 thanh niên khuyết tật trên địa bàn huyện và thành lập Câu lạc bộ Thanh niên khuyết tật huyện Việt Yên.
Anh Mạnh được bầu làm chủ nhiệm. Anh Mạnh còn tích cực tham gia Tổ đề án 06 của thôn hướng dẫn người dân đăng ký và kích hoạt tài khoản định danh điện tử VNeID; tham gia công tác Đoàn Thanh niên, tổ chức sinh hoạt hè, Vui Tết Trung thu, vận động chương trình “Sưởi ấm mùa đông cho trẻ em vùng cao”... Mạnh còn lập 2 Fanpage “Đức Liễn quê hương tôi” và “Thông tin và Văn hóa thôn Đức Liễn” để cập nhật những hình ảnh đẹp của quê hương cũng như tạo kênh kết nối, vận động mạnh thường quân hỗ trợ những người khó khăn, mắc bệnh hiểm nghèo trong thôn.
Bí thư Huyện đoàn Việt Yên Trần Văn Bình cho biết, Mạnh là tấm gương sáng vươn lên số phận, anh luôn nỗ lực cống hiến cho cộng đồng cho dù mang trên mình một hình hài “dễ vỡ”. Huyện đoàn rất tự hào vì có một thanh niên sống đẹp như Mạnh.