* PHÓNG VIÊN: Thưa Bộ trưởng, ngày 27-7 hàng năm có ý nghĩa như thế nào?
- Bộ trưởng ĐÀO NGỌC DUNG: Trong suốt hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước, nhân dân ta với tinh thần yêu nước nồng nàn, khát vọng độc lập, tự chủ đã đoàn kết một lòng, không quản gian khổ, hy sinh, kiên cường đấu tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ vững chắc nền độc lập, tự do, sự thống nhất, toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc. Hàng triệu người con ưu tú của dân tộc đã hiến dâng tuổi thanh xuân, sẵn sàng xả thân cho Tổ quốc, dũng cảm chiến đấu, anh dũng hy sinh hoặc mang thương tật suốt đời.
Phát huy đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc, ngay từ năm 1947, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị chọn một ngày trong năm làm ngày thương binh để bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc với những người đã không tiếc máu xương, cống hiến hết mình cho Tổ quốc. Kể từ đó, ngày 27-7 hàng năm đã trở thành ngày kỷ niệm thiêng liêng, mang đậm tính nhân văn Việt Nam, là dịp để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tưởng nhớ, tôn vinh và tri ân công lao to lớn của các anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng.
* Những năm qua, chúng ta đã triển khai chính sách chăm lo, đền ơn đáp nghĩa với những người có công như thế nào, thưa ông?
- Suốt 75 năm qua, công tác chăm sóc người có công với cách mạng đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân cả nước triển khai với những kết quả quan trọng. Hệ thống pháp luật, chính sách về người có công từng bước được hoàn thiện; đối tượng chính sách và chế độ ưu đãi người có công với cách mạng từng bước được mở rộng. Đến nay, cả nước đã xác nhận được trên 9,2 triệu người có công. Trong đó có 1,2 triệu liệt sĩ; trên 139.000 Bà mẹ Việt Nam anh hùng; hơn 1.300 Anh hùng Lực lượng vũ trang, Anh hùng lao động; gần 800.000 thương binh, bệnh binh; gần 320.000 người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học… 75 năm qua, phong trào chăm sóc thương binh, gia đình chính sách của các địa phương, tổ chức xã hội và nhân dân trên cả nước đã trở thành công việc thường xuyên; phong trào tặng nhà tình nghĩa, tặng sổ tiết kiệm, phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam anh hùng, chăm sóc con thương binh, con liệt sĩ… đã góp phần giúp đời sống vật chất, tinh thần người có công ngày càng tốt hơn.
Bên cạnh đó, công tác xây dựng, nâng cấp, tu bổ mộ liệt sĩ, nghĩa trang liệt sĩ, công trình ghi công liệt sĩ được quan tâm đầu tư; công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ được triển khai tích cực.
* Thưa Bộ trưởng, vấn đề nhân dân hiện nay rất quan tâm là làm sao xử lý hồ sơ tồn đọng, qua đó phong tặng hoặc truy tặng danh hiệu cho người có công xứng đáng nhưng chưa được xác nhận, đảm bảo sự công bằng, tránh bị thiếu sót, thiệt thòi?
- 5 năm qua, với tinh thần không để người có công nào không được tri ân, chúng ta đã rà soát được trên 7.000 hồ sơ tồn đọng, qua đó, xác nhận được thêm hơn 2.400 liệt sĩ, 2.700 thương binh và người hưởng chính sách như thương binh. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng và các địa phương cũng đã rà soát, kiên quyết xử lý các trường hợp khai man, giả mạo hồ sơ thương binh, người có công…
Người dân thắp hương tại Khu mộ 10 nữ anh hùng liệt sĩ TNXP hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc. Ảnh: DƯƠNG QUANG * Năm nay, các hoạt động tri ân có gì đặc biệt, thưa Bộ trưởng?
- Dịp kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ năm nay đã được các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo sát sao; được các bộ, ban, ngành, địa phương, tổ chức chính trị - xã hội… tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, sâu rộng ngay từ cơ sở, như: tổ chức lễ trao bằng Tổ quốc ghi công, lễ kỷ niệm và tri ân người có công, lễ thắp nến tri ân tại các nghĩa trang liệt sĩ, viếng đài liệt sĩ, các hoạt động tưởng niệm tại các di tích lịch sử cách mạng (như nhà tù, nhà lao Côn Đảo, Phú Quốc, Sơn La, Điện Biên, Kon Tum, Quảng Trị…) và các căn cứ địa cách mạng. Cùng với đó là các hoạt động thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách…
Đặc biệt, ngày 23-7, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gặp mặt thân mật 75 đại biểu là người có công tiêu biểu đại diện cho hàng triệu người có công ở khắp mọi miền Tổ quốc, thể hiện sự quan tâm và động viên kịp thời của lãnh đạo Đảng, Nhà nước đối với các thế hệ đã có nhiều hy sinh, cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Ngày 24-7, Đảng và Nhà nước cũng long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ và gặp mặt 450 đại biểu là người có công với cách mạng tiêu biểu đến từ khắp mọi miền Tổ quốc...
* Theo Bộ trưởng, trong thời gian tới, cần triển khai những hoạt động cụ thể gì để tiếp tục chăm lo hiệu quả người có công?
- Trong thời gian tới, chúng ta cần tiếp tục thực hiện tốt các nhiệm vụ trong lĩnh vực chăm lo cho người có công. Trước hết, cần tiếp tục tuyên truyền sâu rộng các chính sách của Đảng, Nhà nước trong công tác chăm sóc người có công, khơi dậy và bồi đắp những giá trị văn hóa lâu đời, lòng tự hào tự tôn dân tộc; giáo dục cho thế hệ trẻ hôm nay và mai sau mãi khắc ghi công lao to lớn của các tiền bối, để sống, chiến đấu, lao động và học tập sao cho xứng đáng.
Bên cạnh đó, các cấp, ngành cần tiếp tục triển khai các chính sách ưu đãi người có công với cách mạng đúng, đủ, kịp thời, đặc biệt quan tâm các gia đình người có công còn khó khăn trong cuộc sống; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho thân nhân gia đình người có công; thường xuyên quan tâm chăm sóc y tế, đảm bảo sức khỏe cho người có công và gia đình; tiếp tục đẩy mạnh tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, xác định danh tính liệt sĩ; tiếp tục có những hành động thiết thực, nâng cao hiệu quả các phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Toàn dân chăm sóc các gia đình thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng”…
