Được mùa, trúng giá
Vườn sầu riêng của gia đình chị Ngô Thị Trúc (ấp Hưng Phát, xã Tân Hưng, huyện Hớn Quản) đang cho thu hoạch. Với diện tích khoảng 1ha, gia đình chị Trúc trồng 180 cây sầu riêng, trong đó có 35 cây đã được 20 năm tuổi, số còn lại đã trồng 6 năm, gồm các giống Ri6, Thái và một ít thuộc giống Musang King cho năng suất cao. Chị Trúc cho biết, đang thu hoạch đợt thứ 2 trong năm và hiện thương lái vào tận vườn mua với giá 56.000 đồng/kg đối với giống Ri6, 70.000 đồng/kg với sầu riêng Thái và cao nhất là Musang King với giá 120.000 đồng/kg. Trước đó, trong đợt thu hoạch đầu tiên, chị Trúc bán được 2 tấn sầu riêng giống Ri6 với giá 56.000 đồng/kg. “Năm ngoái, tôi thu được 14 tấn sầu riêng, bán được hơn 700 triệu đồng. Năm nay nắng nóng khắc nghiệt nhưng nhờ có kinh nghiệm chăm sóc và có đủ nước tưới nên vườn nhà tôi không bị ảnh hưởng mà còn trúng mùa, trúng giá”, chị Trúc chia sẻ.
Trong khi đó, Hợp tác xã (HTX) sầu riêng Phước Tiến (xã Thọ Sơn, huyện Bù Đăng) có 200ha sầu riêng với 50 xã viên. Anh Nguyễn Hữu Nghĩa, Giám đốc HTX sầu riêng Phước Tiến, cho biết, vụ sầu riêng năm nay đã thu hoạch xong, đạt 1.500 tấn, giá bán dao động từ 65.000-75.000 đồng/kg. So với các năm trước, năm nay, sầu riêng của HTX Phước Tiến vừa được mùa vừa được giá nên bà con xã viên hết sức phấn khởi.
Nâng cao chất lượng xuất khẩu
HTX sầu riêng Phước Tiến cũng là một trong số các đơn vị được cấp mã số vùng trồng để xuất khẩu sầu riêng ở Bình Phước. Theo anh Nguyễn Hữu Nghĩa, việc được cấp mã số vùng trồng đã góp phần nâng cao chất lượng sầu riêng, bởi trước khi được cấp mã số vùng trồng, HTX phải áp dụng quy trình chăm sóc theo tiêu chuẩn quốc gia VietGAP. Khi thực hiện theo quy trình này, nhà nông phải lựa chọn phân bón và các thuốc bảo vệ thực vật phù hợp nhằm cho ra trái sầu riêng đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, không sử dụng các hóa chất, chất độc hại với cơ thể con người và cả môi trường, có thông tin xuất xứ rõ ràng... Sau khi được cấp mã số vùng trồng thì nhà nông phải duy trì theo quy trình này hoặc có thể theo tiêu chuẩn cao hơn như tiêu chuẩn quốc tế GlobalGAP. Bên cạnh đó, khi nhà nông liên kết sản xuất vào các tổ hợp tác, HTX, các xã viên ngoài nghĩa vụ phải tuân thủ theo đúng quy trình, còn có quyền lợi là được cấp mã số vùng trồng chung của HTX để xuất khẩu, điều mà những hộ nông dân riêng lẻ khó có được.
Đồng quan điểm, anh Nghiêm Văn Giang, Giám đốc HTX Long Bình (huyện Phú Riềng, tỉnh Bình Phước) cho biết, việc được cấp mã số vùng trồng cũng đồng nghĩa với việc phải minh bạch hóa từ khâu bón phân, phun thuốc cho đến lúc thu hoạch. HTX sầu riêng Long Bình ứng dụng phần mềm AutoAgri xây dựng nhật ký điện tử để ghi lại quá trình trồng và chăm sóc sầu riêng, áp dụng quy trình chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP khá nghiêm ngặt. Hiện HTX sầu riêng Long Bình có 72,2ha trồng sầu riêng, trong đó giống sầu riêng Thái chiếm 2/3 diện tích, còn lại là giống Ri6. HTX vừa thu hoạch xong vụ sầu riêng giống Ri6 được 150 tấn với giá bán từ 55.000- 60.000 đồng/kg, thu về hơn 8 tỷ đồng. Hiện HTX đang tiếp tục thu hoạch giống sầu riêng Thái, đạt khoảng 300 tấn. Với giá bán 70.000 đồng/kg như hiện nay, dự kiến HTX sẽ thu về 21 tỷ đồng.
Bình Phước là tỉnh có diện tích sầu riêng lớn ở khu vực Đông Nam bộ, với khoảng 6.000ha. Theo Sở NN-PTNT tỉnh, đến nay, Bình Phước có 65 mã số vùng trồng do Cục Hải quan Trung Quốc cấp phép và đây cũng là thị trường xuất khẩu sầu riêng chủ yếu của tỉnh. Nhằm nâng cao chất lượng trái sầu riêng xuất khẩu, tỉnh Bình Phước đang thúc đẩy liên kết trồng sầu riêng theo hướng nông nghiệp công nghệ cao, chăm sóc theo tiêu chuẩn VietGAP, quản lý bằng mã số vùng trồng. Toàn tỉnh hiện có hơn 1.015ha sầu riêng được chứng nhận tiêu chuẩn, trong đó, có 831ha đạt tiêu chuẩn VietGAP và 184ha đạt tiêu chuẩn GlobalGAP.
Bên cạnh những vườn sầu riêng được chăm sóc tốt, đủ nước tưới nên trúng mùa, mùa sầu riêng năm nay, ở Bình Phước cũng có không ít vườn bị khô cành, rụng bông, rụng trái non và thậm chí chết cả cây. Do đó, sầu riêng tuy là loại cây mang lại giá trị kinh tế cao nhưng không dễ trồng. Thực tế, trước tình hình nhiều người ồ ạt trồng sầu riêng trong vài năm gần đây, ngành chức năng cũng cần tăng cường quản lý theo quy hoạch và định hướng cho nhà nông.