Việc thủ đô Paris được mệnh danh là “Kinh đô ánh sáng” từ nhiều thế kỷ trước cũng bắt nguồn từ lịch sử “chinh phục màn đêm” của thành phố này. Từ thế kỷ 17, màn đêm luôn là nơi ẩn chứa những nguy hiểm: nguy cơ trộm cướp, tội phạm. Để đối phó, các nhà trên mặt phố và các dinh cơ của giới thượng lưu được yêu cầu thắp sáng cửa sổ bằng nến và đèn dầu. Đèn treo và đuốc được trang bị trên hầu hết các trục phố có nhiều dân cư. Đến năm 1820, hệ thống chiếu sáng ở Paris được sử dụng bằng đèn khí đốt. 40 năm sau, năm 1860, Paris được chiếu sáng với 56 ngàn ngọn đèn đường.
Nhờ vậy, không những thành phố an toàn hơn mà thành Paris cũng lung linh hơn dưới ánh đèn đêm. Kể từ đó, Paris luôn đầu tư để vẻ đẹp về đêm của mình ngày càng hấp dẫn hơn. Khi màn đêm xuống, các địa điểm tham quan lấp lánh ánh đèn thành điểm nhấn chính để níu chân du khách.
Ánh sáng về đêm đã trở thành một loại hình nghệ thuật tôn vinh vẻ đẹp của chốn đô thành. Lyon là thành phố đầu tiên của Pháp đưa cảnh quan đô thị về đêm vào quy hoạch, với “bản đồ quy hoạch ánh sáng” được sử dụng từ hơn 30 năm nay. Từ thiết kế cảnh quan đêm, Lyon biến nó trở thành một nghệ thuật bằng việc nâng tầm lễ hội ánh sáng có lịch sử lâu đời tại đây trở thành một lễ hội nghệ thuật về đêm và sân chơi sáng tạo, thu hút hàng triệu khách du lịch chỉ trong 4 ngày lễ hội.
Không chỉ được khai thác ở các thành phố lớn, các đô thị hay thị trấn nhỏ cũng tận dụng ánh sáng để làm nổi bật vẻ đẹp về đêm của các trung tâm lịch sử. Không ít nơi còn tiến xa hơn nữa, biến sắp đặt ánh sáng trở thành một hoạt động du lịch riêng, tạo sự khác biệt và níu chân khách nghỉ lại qua đêm tại vùng. Để tránh cái đông đúc hay thay đổi không khí quen thuộc của đô thị lớn, khách du lịch tìm đến những vùng nông thôn thoáng đãng. Du lịch đêm còn có ưu thế là không khí mát mẻ, yên tĩnh, tránh cái nóng nắng, phố xá thưa người, ít xe cộ để du khách có thể dạo bước giữa lòng đường thênh thang mà không phải lo nghĩ.
Không xa Paris có nhiều địa chỉ như thế: thành phố Amiens ở phía Bắc; Bourges ở vùng Centre - Val de Loire ở phía Nam và nhất là Chartres ở phía Tây Nam. Chưa ở đâu hoạt động du lịch đêm lại phong phú và được tổ chức kỹ lưỡng như ở Chartres. Với lợi thế dòng l’Eure uốn quanh, du khách có thể tham quan bằng thuyền kayak vào lúc 22 giờ để chiêm ngưỡng những bức tranh ánh sáng biến ảo soi bóng dưới dòng sông.
Nếu muốn thư giãn hơn, có một đoàn tàu nhỏ chở khách tham quan vòng quanh các điểm trình chiếu. Hoặc tự do nhất là tản bộ ngẫu hứng dọc ngang trung tâm với hướng dẫn viên hay theo bản đồ và phần mềm chỉ dẫn riêng tiện lợi tải về từ trang web du lịch của thành phố.
Ngay cả khi không phải là một lễ hội đêm đầu tư công phu, những tour đi dạo đêm theo nhóm nhỏ, gắn với trải nghiệm ẩm thực, thưởng ngoạn phong cảnh với một màu sắc khác, hay gắn với những sự tích, truyền thuyết... cũng có thể làm chuyến tham quan thêm một hương vị mới lạ.
Việc phát triển những hoạt động du lịch về đêm giàu tính văn hóa, nghệ thuật, có giá trị lịch sử là cơ hội mở ra một hướng thu hút tham quan mới cho các đô thị vừa và nhỏ.
