Lớp học xóa mù chữ cho đồng bào S’tiêng

Lớp học đặt tại Nhà văn hóa thôn 6, xã Long Tân nằm lọt thỏm trong vườn cao su. Mặc dù còn khoảng 10 phút nữa mới đến giờ học, nhưng ngoài cô giáo Yên có mặt từ sớm để đón học sinh, đã có gần 20 người đến lớp. Già, trẻ, gái, trai có đủ. Những người lớn tuổi đều có khuôn mặt sạm nắng gió, mái tóc phong sương, còn những đứa trẻ thì đen nhẻm, nước da cháy nắng. Tuy nhiên, khi trò chuyện với những học sinh trong lớp, điều chúng tôi cảm nhận đó là ở họ ai cũng có chung niềm háo hức, đam mê, ai cũng thích học, không hề ngại ngùng khi ngồi cùng con, cháu để tập viết, đánh vần từng con chữ.

Anh Điểu Sen, 36 tuổi, tham gia lớp học từ những ngày đầu, cho biết: “Vợ tôi biết chữ rồi, đi làm công ty rồi. Nó nhắn tin điện thoại mà tôi không biết gì, phải nhờ con trai, nhưng có lúc thằng con đi học ở trường thì đành bó tay, lại phải sang nhờ hàng xóm, ngại lắm. Sau mấy tháng đến lớp tôi cũng đã biết đọc, biết viết tạm tạm rồi. Tôi tính học đến khi nào đọc viết thật ngon lành mới thôi”. Học sinh lớn tuổi nhất của lớp học là bà Thị Long, nay đã 65 tuổi. Bà Long đang ngồi học cùng đứa cháu ngoại tên Điểu Trường, 12 tuổi, ngay giữa lớp. Theo bà Long, ngày xưa nhà nghèo, đông con nên phải đi làm kiếm miếng ăn, không có thời gian học và giờ con cái lớn, có vợ có chồng hết rồi mới đi học để biết cái chữ, để xem điện thoại, để biết viết tên mình. “Trước đây, đến xã làm cái giấy tờ gì phải lấy ngón tay lăn mực, ngại lắm. Giờ thì tôi đã biết đọc, biết viết rồi”, bà Thị Long tâm sự.

Theo cô Đào Thị Yên, phụ trách lớp học, nhiều người dân nơi đây mù chữ, gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, nhất là khi cần giải quyết các thủ tục hành chính. Lớp học nhằm giúp học viên tự tin, vận dụng tốt những kiến thức học được, đồng thời từng bước nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần, lao động sản xuất tại địa phương. Lúc đầu mới nghe thông báo địa phương sẽ mở lớp học xóa mù chữ, bà con rất hào hứng, kéo nhau đi đăng ký với mong ước giản dị là biết đọc, biết viết. Thôn 6, xã Long Tân có 290 hộ thì 232 hộ là người dân tộc thiểu số S’tiêng, hơn 100 người trong số này chưa biết chữ.

Cứ đến mùa thu hoạch các loại nông sản như tiêu, điều, gặt lúa là họ lại kéo nhau đi làm thuê, đưa cả gia đình đi, ảnh hưởng rất lớn đến những đứa trẻ. Và chương trình xóa mù chữ mong muốn tất cả người già, trẻ em đều biết chữ. Phụ trách lớp học, ngoài cô Yên còn có cô Tạ Thị Hoan. Cả 2 cô cùng sinh năm 1984, cùng là giáo viên Trường Tiểu học Lê Hoàn, xã Long Tân, và đều có thâm niên gần 20 năm đứng trên bục giảng. Việc dạy học lớp xóa mù chữ đối với các cô khá vất vả vì cần có phương pháp đặc biệt, giúp người học dễ hiểu, dễ nhớ; cách nói năng, truyền đạt kiến thức cũng khác hoàn toàn khi ở trường.

Theo các cô giáo, ở đây những đứa trẻ vốn đã thiệt thòi, còn người lớn cũng vậy, chậm tiếp thu hơn so với trẻ bình thường, vì thế họ rất cần sự nhẹ nhàng, ân cần. Nhưng khó nhất với lớp này là chỉnh cách phát âm, bởi ở nhà họ không nói tiếng Việt, ngay cả nói bình thường cũng rất khó nghe…