Rộn ràng hát bội
Tại Đình Hanh Phú (phường An Phú Đông, quận 12, TPHCM) tối 15-3 (tức rằm tháng 2 âm lịch), các nghệ sĩ, diễn viên trẻ của Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM đã có mặt từ rất sớm để chuẩn bị cho buổi hát chầu lễ Kỳ yên. Sau các hoạt động nghi lễ, đến 23 giờ, nghệ sĩ hát bội mới bắt đầu lên sâu khấu biểu diễn với màn diễn quen thuộc Ngọc Huỳnh Lân xuất thế.
Phải đến 3 giờ sáng, vở diễn mới kết thúc, một số nghệ sĩ ở lại tìm chỗ nghỉ tạm trong đình để chuẩn bị cho suất diễn lúc 8 giờ sáng. Một số khác lại vội vàng lên xe, đến Đình Xóm Huế (xã Tân An Hội, huyện Củ Chi, TPHCM) để kịp chuẩn bị cho suất diễn buổi sáng tại đây. Tuy có mệt mỏi nhưng với những nghệ sĩ hát bội, đây lại là mùa vui nhất trong năm khi họ có thể làm nghề một cách sôi động và biểu diễn liên tục như thế.
Nghệ sĩ hát bội Ngọc Giàu chia sẻ: “Khoảng 10 năm gần đây, hoạt động của hát bội có phần khởi sắc hơn, một phần cũng nhờ các suất diễn vào những dịp lễ như lễ Kỳ yên. Nhờ những chương trình này được diễn trọn tuồng, không phải chỉ diễn vài phân cảnh hay trích đoạn như thường lệ, đã giúp nghệ sĩ được rèn nghề một cách hiệu quả, nâng cao chuyên môn, phát huy được tài năng, sở trường”.
Theo chân các nghệ sĩ hát bội biểu diễn trong dịp này còn có các nhóm sinh viên ở nhiều trường đại học. Đây là những sinh viên yêu thích, đang nghiên cứu, tìm hiểu về loại hình nghệ thuật truyền thống hát bội. Với các bạn, xem hát bội không chỉ là để phục vụ nhu cầu học tập mà hơn cả là nhằm tìm hiểu, tìm cách phát huy giá trị văn hóa, nét đẹp của nghệ thuật hát bội trong đời sống nghệ thuật hiện nay.
Bạn Phan Nguyễn Thùy Dương, sinh viên năm 3, Khoa Quan hệ công chúng - Truyền thông, Trường Đại học Văn Lang, cho biết: “Tôi đã theo các đoàn, tìm hiểu về hát bội hơn 3 năm nay. Những chuyến đi diễn với các nghệ sĩ giúp tôi học được nhiều điều. Tôi cùng tham gia nhiều chuyến biểu diễn nên dần quen thân các anh chị nghệ sĩ, được các nghệ sĩ chỉ dạy thêm nhiều kiến thức rất hay về hát bội”.
Hát bội đến trường học, điểm du lịch
Sáng 20-3, tại Trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ (quận Gò Vấp, TPHCM) các nghệ sĩ Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM có suất diễn sân khấu học đường thú vị dành cho gần 1.500 học sinh các khối lớp. Chương trình giao lưu, cung cấp kiến thức nghệ thuật hát bội cơ bản cho học sinh, trình diễn các trích đoạn Trần Hưng Đạo ra quân, Võ Thị Sáu… là những câu chuyện lịch sử Việt Nam mà các em đã đọc, học và biết đến qua sách vở, nay được tiếp cận bằng hình thức trình diễn sân khấu sinh động, thu hút.
Đưa hát bội đến trường học là một trong những nỗ lực của Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM phối hợp với các đơn vị, trường học để giới thiệu với các em học sinh một nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc. Để tạo sự gần gũi, Nhà hát đã dàn dựng nhiều trích đoạn ngắn về các nhân vật lịch sử mà các em đã được học trong nhà trường như Trần Quốc Toản, Anh hùng Trần Bình Trọng, Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lê Văn Duyệt, Đặng Đại Độ, Trần Hưng Đạo... và gần đây bắt đầu dàn dựng thêm các nhân vật lịch sử hiện đại mà mở đầu là trích đoạn về nữ anh hùng Võ Thị Sáu.
Đặc biệt, vừa qua, Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM đã phối hợp cùng Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai (quận 3) thực hiện dự án “Tích hợp liên môn Ngữ văn - Giáo dục địa phương và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp” chủ đề Nối tiếp tinh hoa. Với dự án này, sau vòng tuyển chọn, có 10 em học sinh yêu thích nghệ thuật sân khấu, có khả năng biểu diễn đã được chọn tham gia khóa tập huấn 10 buổi tại Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM, tổ chức vào sáng chủ nhật hàng tuần.
Nghệ sĩ Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng Tổ chức Biểu diễn, Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM, cho biết: “Đây là một trong những phương pháp hiệu quả, từng bước góp phần xây dựng được một đội ngũ khán giả cho hát bội mà từ đó, còn có thể tìm ra nguồn nghệ sĩ hát bội kế thừa. Dự kiến tới đây, Nhà hát cũng sẽ liên kết thêm với các trường quốc tế, trường công lập… để mở rộng các dự án dạng này”.
Bên cạnh đó, Nhà hát Nghệ thuật Hát bội TPHCM cũng đưa loại hình nghệ thuật này vào phục vụ khách du lịch. Vừa qua, Nhà hát còn kết hợp với Dot Bar (một quán bar ở quận 1), thực hiện các suất diễn trích đoạn tuồng trong 30 phút, giới thiệu đến khách quốc tế các hình thức vũ đạo, mặt nạ, phục trang tuồng cổ, giúp du khách quốc tế hiểu phần nào về nghệ thuật văn hóa truyền thống Việt Nam.
Tới đây, Nhà hát sẽ phối hợp với Trung tâm Tổ chức biểu diễn và điện ảnh TPHCM thực hiện chương trình sân khấu du lịch Sắc ấn Ngọc Nam phương, dự kiến phục vụ khách du lịch định kỳ tại Nhà hát Thành phố.
