Mệt mỏi vì thưởng “nóng”
Sau khi tốt nghiệp đại học, tìm được công việc tại một công ty nước ngoài, với mức lương khởi điểm hơn 6 triệu đồng/tháng, sau 2 năm làm việc, mức lương hiện tại hơn 8 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, điều mà Cẩm Tiên (25 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh) mong chờ nhất không phải tiền lương mà những khoản thưởng “nóng” khi doanh số bán hàng vượt chỉ tiêu.
Tiên kể: “Nếu sống một mình thì mức lương của tôi cũng không đến nỗi nào, nhưng tôi còn phải lo cho một đứa em đang học đại học, tiền lương mỗi tháng phải chi tiêu tiết kiệm lắm”. Hết 8 tiếng làm việc tại văn phòng, về phòng trọ sau bữa cơm chiều, Tiên tiếp tục với công việc. “Tranh thủ làm thêm để đẩy doanh số bán hàng lên. Tháng nào doanh số vượt chỉ tiêu là được thưởng nóng, có khi tiền thưởng gần bằng cả tháng tiền lương nên cả nhóm phải ráng cày. Còn tháng nào doanh số không đủ thì coi như bị trừ mất 10% tiền lương”.
Tại một số công ty, không phải tự dưng mà câu chuyện doanh thu, doanh số là nỗi “ám ảnh” của nhiều nhân viên trẻ, bởi qua đó, đánh giá KPI (chỉ số đo lường và hiệu quả công việc) của nhân viên qua mỗi tháng. Nếu không đủ chỉ tiêu mà công ty yêu cầu, tiền lương sẽ giảm hoặc tệ hơn là phải nghỉ việc, nếu quá thời gian cho thêm nhưng vẫn không đủ.
Loay hoay tìm công việc phù hợp khi vừa mới ra trường, sau 2 lần phỏng vấn thất bại, Dương Thu Thủy (23 tuổi, ngụ quận Gò Vấp) xin làm nhân viên môi giới bất động sản vì hình thức tuyển dụng dễ dàng, không yêu cầu quá nhiều bằng cấp và công việc tại văn phòng không phải di chuyển nhiều. Lương khởi điểm gần 5 triệu đồng/tháng, cùng mức hoa hồng hấp dẫn 20-50 triệu đồng khi bán được một căn hộ hay đất nền, khiến Thủy lao vào công việc bất kể giờ giấc. Quan trọng là quá 6 tháng không bán được căn hộ hay đất nền thì công ty sẽ cho nghỉ việc.
“Ở công ty làm đến 5 giờ chiều là nghỉ nhưng về nhà tôi vẫn cố làm thêm đến 9 giờ tối, chủ nhật không đi dự án bên ngoài thì tôi cũng làm thêm ở nhà. Bây giờ, tai tôi đang có vấn đề, vì nghe điện thoại quá nhiều, nhưng cũng phải ráng, được cái này thì mất cái kia, áp lực nhiều về doanh số nhưng bù lại đi làm chỉ ở văn phòng máy lạnh, không phải đi bên ngoài nhiều”, Thủy cho biết.
Hãy lượng sức mình
Mô hình văn phòng làm việc co-working space (không gian làm việc chia sẻ) trở nên phổ biến. Nhiều công ty ít nhân sự và nhu cầu sử dụng không gian văn phòng vừa phải, thường đặt trong các co-working space để tiết kiệm chi phí. Các mô hình làm việc này khá cởi mở và thời gian làm việc không gò bó như văn phòng hay công sở truyền thống. Vì thế, chuyện nhiều người trẻ tan sở khi đã 9 giờ - 10 giờ tối ngày càng phổ biến.
Làm thiết kế tự do một thời gian để tích lũy kinh nghiệm, Minh Thư (27 tuổi, nhân viên thiết kế, ngụ quận Tân Phú) nộp đơn vào một công ty thiết kế nội thất để có thể làm việc ổn định. Mới vào làm và ngại chuyện ra về khi đồng nghiệp vẫn miệt mài, khoảng 3, 4 tháng đầu làm việc, Thư luôn về nhà từ 8 giờ đến 9 giờ tối. Luôn trong trạng thái căng thẳng, khiến Thư phải đi bác sĩ hơn một tháng để lấy lại cân bằng.
Thư kể lại câu chuyện của bản thân: “Vì làm thiết kế, xong việc này thì đến việc khác chứ không có chuyện là 5 giờ chiều thì xong việc, chưa kể văn phòng công ty làm việc tại một co-working space, giờ giấc như một quán cà phê, nên nhân viên thoải mái ở lại làm thêm tới tối. Bây giờ, hết giờ làm là tôi về, hôm nào thật khỏe và rảnh rang tôi mới ở lại làm thêm hoặc đem việc về nhà, vì công việc thiết kế cần chuyên môn lẫn sáng tạo. Phải giữ cho mình có một đầu óc thật tốt, không thể làm bất kể giờ giấc được”.
Áp lực doanh số là điều mà Thiên Tân (29 tuổi, nhân viên kinh doanh, ngụ quận Bình Thạnh) phải đối mặt hàng tháng, tuy nhiên với Tân, mọi việc luôn phải vừa sức. “Công việc của tôi là kinh doanh online và thương mại điện tử nên có thể đem việc về nhà làm, nhiều đồng nghiệp của tôi họ sợ không đủ doanh số, bị trừ lương nên cày ngày cày đêm, nghỉ ngơi không có bao nhiêu. Chuyện đem việc về nhà không hẳn là không tốt, nhưng tôi nghĩ chỉ nên thỉnh thoảng thôi, còn lại phải dành thời gian nghỉ ngơi”.
Anh Quang Phúc (40 tuổi), quản lý phòng nhân sự một hãng xe hơi có trụ sở ở quận Bình Tân, chia sẻ kinh nghiệm: “Tôi cũng từng làm việc bất chấp ngày đêm vì doanh thu, doanh số để được công ty đánh giá cao, cân nhắc lên vị trí xứng đáng hơn, nhưng sau đó sức khỏe bị ảnh hưởng nhiều, nhất là làm thêm vào buổi tối, khiến thần kinh căng thẳng. Khi đi làm thì hết ngày, hết giờ chứ có bao giờ hết việc, quan trọng là mình sắp xếp thời gian để hoàn thành công việc hiệu quả, đúng thời hạn".