Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết về việc tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành thành Dự án thành phần trước khi trình Quốc hội thông qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã báo cáo cụ thể về một số nội dung còn ý kiến khác nhau.
Theo đó, về chủ trương, đa số ý kiến đại biểu tán thành sự cần thiết tách ra tiểu dự án giải phóng mặt bằng để làm sân bay Long Thành, nhưng cũng có những ý kiến băn khoăn về những hệ lụy nếu Quốc hội không thông qua báo cáo nghiên cứu khả thi dự án sân bay Long Thành trong khi đã thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án.
UBTVQH phân tích, việc đầu tư dự án sân bay Long Thành là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước trong thực hiện đột phá chiến lược về cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Việc nghiên cứu, đánh giá sự cần thiết, địa điểm triển khai, thời gian thực hiện Dự án đã được Chính phủ xem xét thận trọng trong một thời gian dài, Quốc hội khóa XIII khi quyết định chủ trương đầu tư dự án cũng đã cân nhắc kỹ lưỡng trên nhiều góc độ, nhiều mặt và cũng thấy rõ sự cần thiết của công trình này. Bên cạnh đó, sự quá tải của sân bay Tân Sơn Nhất và nhu cầu vận tải hàng không ngày càng tăng cao nên việc triển khai dự án sân bay Long Thành càng trở nên cấp bách hơn.
Do đặc thù công tác giải phóng mặt bằng thường mất nhiều thời gian, phát sinh khó khăn, vướng mắc, làm tăng chi phí nếu quá trình thực hiện kéo dài, UBTVQH đề nghị cho phép tách nội dung này thành một dự án thành phần để thực hiện trước nhằm bảo đảm tiến độ của dự án, tiết kiệm chi phí và đáp ứng nguyện vọng của người dân. Với vị trí thuận lợi của dự án, quỹ đất đã thu hồi sẽ được sử dụng hiệu quả cho các mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.
Về đề nghị làm rõ hơn nguồn vốn thực hiện công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, theo Báo cáo giải trình của UBTVQH, tổng kinh phí khái toán cho công tác giải phóng mặt bằng (bao gồm xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư và khu nghĩa trang) khoảng 23.000 tỷ đồng. Hiện ngân sách đã bố trí 5.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cho công tác giải phóng mặt bằng dự án, mới đáp ứng 21,7% nhu cầu. Sau khi Quốc hội thông qua việc tách dự án thành phần, Chính phủ sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần và xây dựng phương án giải phóng mặt bằng cụ thể, xác định được tổng mức đầu tư chính thức làm căn cứ để Thủ tướng tiếp tục chỉ đạo chuẩn bị kỹ phương án nguồn vốn và báo cáo Quốc hội việc xem xét.
Đối với phần diện tích đã giải phóng mặt bằng nhưng chưa xây dựng hạ tầng, UBTVQH lưu ý, cần quản lý chặt chẽ để không bị lấn chiếm, xây dựng phương án khai thác, tránh để hoang hóa, lãng phí đất đai và đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung này trong báo cáo nghiên cứu khả thi dự án.
