Cây xanh bị đốn hạ
Sáng 25-3, tuyến đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1 vốn dĩ thường ngày đông đúc xe cộ, lại càng di chuyển chậm chạp hơn vì lực lượng chức năng căng dây hạn chế lối đi để chặt hạ cây xanh.
Không giấu được bức xúc, anh Lý Ngọc Minh (ngụ đường Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1) nói: “Thành phố ngày càng nóng bức mà lại đốn hạ cây xanh quá nhiều. Nếu cứ tiếp tục thế này, mảng xanh đô thị sẽ teo tóp dần”. Cùng quan điểm, chị Nguyễn Thị Xuân Hồng (ngụ đường Lý Tự Trọng, quận 1) bức xúc: “Không thể vì công trình cải tạo vỉa hè mà hy sinh quá nhiều cây như vậy được”.

Theo Trung tâm Quản lý Hạ tầng Kỹ thuật TPHCM, đơn vị thi công cải tạo vỉa hè đường Nguyễn Thị Minh Khai (quận 1) là Công ty TNHH Công nghiệp và Xây dựng Nam Việt, đã làm 17 cây lim xẹt hơn 20 năm tuổi bị đứt rễ nghiêm trọng, trong đó 9 cây phải đốn hạ khẩn cấp để tránh nguy cơ ngã đổ. Việc nâng cấp vỉa hè trên đường Tôn Thất Đạm (đoạn từ đường Võ Văn Kiệt đến đường Tôn Thất Thiệp, quận 1) cũng khiến nhiều cây me, dầu, lim xẹt bị xâm hại nghiêm trọng.
Trước đó, nhiều cây xanh dọc những tuyến đường thuộc các quận trung tâm cũng bị đốn hạ do quá trình thi công cải tạo vỉa hè, làm ảnh hưởng đến bộ rễ cây, nguy cơ bật gốc. Nguyên nhân chính là do các đơn vị thi công sử dụng phương tiện cơ giới để đào bóc vỉa hè mà không có biện pháp bảo vệ hệ rễ cây. Việc phá dỡ bó vỉa, san lấp mặt bằng, đào sát gốc cây đã gây tổn thương nghiêm trọng cho bộ rễ, làm mất khả năng bám đất và sinh trưởng của cây.
Công ty TNHH MTV Công viên Cây xanh TPHCM (Công ty Cây xanh) cho biết, trong quá trình thi công cải tạo, nâng cấp vỉa hè, chỉ tính riêng trên địa bàn quận 1 đã có 623 cây xanh bị xâm hại, trong đó có nhiều cây buộc phải đốn hạ để bảo đảm an toàn cho người dân.
15 lần cảnh báo, vẫn bị phớt lờ
Xung quanh việc thi công “bức tử” cây xanh trên vỉa hè đường Nguyễn Thị Minh Khai, ông Phạm Ngọc Tiến, Chỉ huy trưởng Công ty TNHH Công nghiệp và Xây dựng Nam Việt (đơn vị thi công), cho rằng, trong quá trình làm việc, máy móc có gây “trầy xước” rễ cây! Đơn vị thi công và Công ty Cây xanh chưa có buổi làm việc cụ thể về phương án bảo vệ cây xanh trước khi triển khai dự án. Ông Tiến nói rằng, đã nhắc nhở công nhân cẩn thận khi làm việc, nhưng không thể tránh khỏi những sơ suất.
Trong khi đó, chỉ huy trưởng Công ty CP Xây dựng hạ tầng Trung Tín là ông Hoàng Quốc Tuấn (đơn vị thi công cải tạo vỉa hè các tuyến đường Nguyễn Đình Chiểu, Mạc Đĩnh Chi) thừa nhận, công ty sử dụng máy xúc để đào, dẫn đến làm “lộ rễ” một số cây.

Đại diện Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TPHCM (Trung tâm Hạ tầng) cho biết, việc triển khai các dự án nâng cấp cải tạo vỉa hè do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1 làm chủ đầu tư. Trong quá trình triển khai, từ ngày 9-12-2024 cho đến nay, Trung tâm Hạ tầng đã 15 lần có ý kiến đến Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1 về hướng dẫn biện pháp bảo vệ cây xanh và chấn chỉnh công tác thi công của đơn vị thi công để có phương án giữ gìn, bảo vệ cây xanh.
Đồng thời, Trung tâm Hạ tầng cũng đã đề nghị chính quyền địa phương xử lý hành vi vi phạm theo quy định. Tuy nhiên, đến nay, các trường hợp xâm hại cây xanh của các đơn vị thi công tại các công trình cải tạo vỉa hè do Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1 làm chủ đầu tư vẫn tiếp diễn.
Để làm rõ thêm vấn đề nói trên, phóng viên Báo SGGP đã liên hệ lãnh đạo Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng khu vực quận 1 nhưng không nhận được hồi âm.
TS ĐINH THỊ THANH NGA - Khoa Luật, Trường Đại học Sài Gòn:
Có quyền đòi bồi thường
Muốn biết trách nhiệm thuộc đơn vị nào cần phải giám định cụ thể. Trong trường hợp này, nếu Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh TPHCM chứng minh được số lượng cây xanh bị xâm hại là có cơ sở, thì công ty có quyền đòi bồi thường.
Việc bồi thường không chỉ giúp bảo vệ tài sản cho nhà nước mà còn mang tính răn đe để các đơn vị thi công lấy đó làm gương, không để xảy ra chuyện “cha chung không ai khóc”. Nếu hai bên không tìm được tiếng nói chung, thì Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh TPHCM khởi kiện.