Lịch sử hào hùng
Từ năm 1955 đến khi đất nước thống nhất (năm 1975), Hải quân nhân dân Việt Nam đóng góp nhiều chiến công hiển hách, tự hào cùng với quân và dân cả nước làm nên chiến thắng mùa xuân năm 1975. Sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, cách mạng nước ta chuyển sang giai đoạn mới. Nhiệm vụ của Quân chủng Hải quân lúc này là bảo vệ giữ vững chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc thống nhất.
Để hoàn thành nhiệm vụ, Quân chủng Hải quân phải được xây dựng, phát triển cả về số lượng và chất lượng. Trong năm 1975, đồng thời với làm nhiệm vụ tiếp quản các cơ sở vật chất, kỹ thuật, căn cứ, kho tàng… thu được của địch, bảo vệ an ninh an toàn vùng mới giải phóng; tiến hành rà quét thủy lôi, bom mìn; tuần tiễu bảo vệ trên các khu vực sông, biển; tổ chức đăng ký trình diện của các đối tượng sĩ quan, nhân viên chế độ vừa bị đánh đổ và truy quét tàn quân địch, Quân chủng Hải quân từng bước tiến hành củng cố, tăng cường lực lượng. Từ đó, Hạm đội 171 bảo vệ vùng biển ở phía Nam và Lữ đoàn 172 bảo vệ vùng biển ở phía Bắc; Lữ đoàn 126 hải quân đánh bộ và Trung đoàn 46 bộ binh ra đời… Từ năm 1976 đến năm 1990, Quân chủng Hải quân một mặt tiến hành điều chỉnh tổ chức biên chế lực lượng theo hướng tinh, gọn, mạnh.
Hải quân nhân dân Việt Nam đã chiến đấu, bảo vệ chủ quyền vùng biển, đảo phía Tây Nam những năm 1975 - 1979; kiên cường đấu tranh bảo vệ giữ vững chủ quyền quần đảo Trường Sa, nhất là trong những năm 1978 - 1990, đặc biệt là năm 1987 - 1990 đã kiên trì đấu tranh, tổ chức đóng giữ, bảo vệ thêm 17 đảo, bãi cạn, trong đó năm 1987 - 1988 đóng giữ thêm 12 bãi cạn, đưa tổng số lên 21 đảo với 33 điểm đóng quân ở Trường Sa, không cho Trung Quốc mở rộng xâm chiếm trái phép trên quần đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Tiến lên hiện đại
Được Đảng, Nhà nước, quân đội và nhân dân quan tâm, đầu tư xây dựng nên giai đoạn 2010 - 2020 là thời kỳ Hải quân nhân dân Việt Nam phát triển với tốc độ rất nhanh, tạo bước biến đổi quan trọng cả về lượng và chất. Cùng lúc, Quân chủng Hải quân tập trung đầu tư mua sắm, đóng mới nhiều phương tiện, vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại như tàu hộ vệ tên lửa Gepard 3.9; máy bay EC-225, DHC-6; tàu ngầm ki lô 636 thế hệ mới; tên lửa bờ thế hệ mới; tàu pháo được thiết kế chế tạo mới, vận hành thao tác tự động… Xây dựng, phát triển thêm những đơn vị lực lượng mới như Lữ đoàn Không quân hải quân, Lữ đoàn Tàu ngầm hiện đại, Lữ đoàn Tên lửa bờ, Lữ đoàn tàu pháo - Tên lửa, nâng cấp các vùng lên Bộ Tư lệnh vùng Hải quân tương đương quân đoàn, một số trung đoàn lên lữ đoàn, các tiểu đoàn ra đa lên trung đoàn…
Hiện nay, đã hoàn chỉnh tổ chức biên chế Hải quân theo hướng đủ 5 thành phần cơ bản (Tàu mặt nước; tàu ngầm; không quân hải quân; pháo binh tên lửa bờ; hải quân đánh bộ, đặc công hải quân). Trước những diễn biến hết sức phức tạp, căng thẳng trên các vùng biển, đảo của Tổ quốc, Quân chủng một mặt tăng cường hoạt động theo dõi, tuần tiễu quản lý vùng biển, nắm, phát hiện kịp thời mọi động thái của lực lượng nước ngoài, mặt khác, nhanh chóng triển khai xử trí linh hoạt, hiệu quả các tình huống; nhanh chóng, nhạy bén, tham mưu kịp thời, chính xác cho cấp trên về bảo vệ chủ quyền biển, đảo, thềm lục địa của Tổ quốc.
Quán triệt thực hiện đúng các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, nắm vững phương châm chỉ đạo tác chiến; bình tĩnh, nhanh, nhạy, khôn khéo chỉ huy điều hành xử trí kiên quyết, kịp thời, đúng đối sách các tình huống trên các vùng biển đảo, đặc biệt là trong bảo vệ an toàn các hoạt động thăm dò, khai thác dầu khí của ta và đấu tranh với các hoạt động của “nước ngoài” xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của Việt Nam; bảo vệ vững chắc chủ quyền giữ vững môi trường hòa bình trên biển và mối quan hệ với các nước trong khu vực.
Phát huy truyền thống vẻ vang
Những năm tới, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường, nhưng hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Trong nước, tình hình chính trị-xã hội cơ bản ổn định. Kinh tế tiếp tục tăng trưởng, quốc phòng-an ninh được củng cố, tăng cường, an sinh xã hội được cải thiện, đối ngoại mở rộng; lòng tin của nhân dân vào Đảng và vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế ngày càng cao.
Quân chủng Hải quân xác định vững mạnh về mọi mặt, trước hết vững mạnh về chính trị, nâng cao sức mạnh chiến đấu, trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu, quản lý bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Từng cán bộ, chiến sĩ thấm nhuần bản lĩnh chính trị vững vàng. Theo Đại tá Nguyễn Văn Quán, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn tàu ngầm 189, bản lĩnh chính trị vững vàng của mỗi cán bộ thủy thủ được thể hiện qua những chuyến lặn biển dài ngày, điều khiển con tàu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, khẳng định trí tuệ, sự tự tin, lòng dũng cảm và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Bên cạnh đó tình hình trên biển dự báo có những diễn biến phức tạp khó lường, tuy nhiên, theo Trung tướng Nguyễn Văn Bổng, trong hoàn cảnh nào thì mỗi người lính Hải quân nhân dân Việt Nam vẫn nêu cao tinh thần sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc…
67 năm qua, Hải quân nhân dân Việt Nam đã 2 lần được Đảng, Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; được tặng thưởng 2 Huân chương Sao Vàng, 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 2 Huân chương Độc lập hạng Nhất và hạng Nhì, 3 Huân chương Quân công (1 hạng Nhất và 2 hạng Nhì), 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, 1 Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1963) và 1 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. |