Nghi Xuân là trung tâm văn hóa - kinh tế phía Bắc của tỉnh Hà Tĩnh, là quê hương của Danh nhân văn hóa thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du; Danh nhân văn hóa Uy Viễn Tướng công Nguyễn Công Trứ…
Quá trình lịch sử, huyện Nghi Xuân có nhiều tên gọi và địa giới hành chính khác nhau. Đến năm 1469, tên huyện Nghi Xuân cùng địa giới huyện được hoạch định rành mạch từ đó. Nay, huyện Nghi Xuân có tổng diện tích tự nhiên là 222,5km², gồm 19 đơn vị hành chính cấp xã (17 xã, 2 thị trấn), với 28.521 hộ gia đình và 100.403 nhân khẩu.
Trong công cuộc đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển chung, Nghi Xuân vươn lên mạnh mẽ để trở thành “miền quê đáng sống”. Đời sống nhân dân được nâng lên, thu nhập bình quân đầu người đạt gần 40 triệu đồng/người/năm; an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa, chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng, tỷ lệ hộ nghèo giảm chỉ còn 5,02%; tốc độ tăng trưởng kinh tế trong 5 năm trở lại nay đạt từ 14-16%; an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội được đảm bảo...
Trong triển khai xây dựng nông thôn mới (NTM), toàn huyện đã huy động được trên 2.789 tỷ đồng. Cuối năm 2018, Nghi Xuân là huyện đầu tiên của tỉnh Hà Tĩnh vinh dự được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM trước thời hạn 2 năm; được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng nhì…