Phát biểu đề dẫn tại hội thảo, TS Lại Xuân Môn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương cho biết, Tổng Bí thư Tô Lâm - trong các bài viết, bài phát biểu quan trọng gần đây, đã đề cập đến vấn đề kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Tư tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm đã được Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII thống nhất khẳng định, đây là một chủ trương, định hướng mới, có tầm chiến lược phát triển đất nước, có ý nghĩa chính trị to lớn, cần được đưa vào Văn kiện Đại hội XIV, quán triệt sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao.
Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn, vấn đề mới cả về lý luận lẫn thực tiễn cần được nghiên cứu, luận giải thấu đáo, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Do đó, đây là hội thảo đầu tiên bàn về vấn đề quan trọng này, đặt cơ sở để chúng ta tiếp tục đi sâu nghiên cứu, bàn thảo làm sáng tỏ, sâu sắc, đầy đủ hơn những vấn đề lý luận, thực tiễn của kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.
Báo cáo đề dẫn nêu rõ, đến thời điểm Đại hội XIV, cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước cho phép và đòi hỏi nước ta phải có bước phát triển đột phá, tăng tốc để phát triển nhanh, mạnh, bền vững. Đây là đòi hỏi khách quan, là bước phát triển hợp quy luật của cách mạng Việt Nam, là sự phát triển lên một trình độ mới, cấp độ mới của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Nhân loại đang bước vào một thời kỳ phát triển mới, nhanh chóng, với nhiều biến đổi rất lớn và căn bản, vừa có nhiều thách thức mới vừa tạo ra những vận hội, thời cơ phát triển mới. Đặc biệt, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những thành tựu đột phá vừa tạo ra những thách thức lớn vừa mở ra những cơ hội, thời cơ phát triển mới chưa từng có.
Như vậy, Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển bứt phá, khởi đầu từ Đại hội XIV là phù hợp với quy luật khách quan của cách mạng Việt Nam và xu thế của thời đại. Vấn đề này, ban tổ chức hội thảo mong các chuyên gia, các nhà khoa học luận giải sâu sắc hơn.
Nêu quan niệm bước đầu về nội hàm và trụ cột phát triển của “kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, đồng chí Lại Xuân Môn cho rằng, phải chăng kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam là khoảng thời gian Việt Nam đột phá, tăng tốc phát triển toàn diện, đồng bộ trên tất cả các lĩnh vực, đưa đất nước, xã hội, con người phát triển lên một tầm vóc, chất lượng, trình độ mới, tiên tiến, văn minh, hiện đại; hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một Việt Nam hòa bình, độc lập, dân chủ, giàu mạnh, phồn vinh, hạnh phúc, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội; đóng góp tích cực, xứng đáng vào sự phát triển hòa bình, tiến bộ, thịnh vượng của nhân loại.
Theo đồng chí Lại Xuân Môn, qua hội thảo sẽ làm rõ một số nội dung quan trọng. Thứ nhất, về công tác lý luận, tư tưởng cần phải được tiến hành với tư duy mới, cách tiếp cận mới để vừa kế thừa tư duy, kinh nghiệm đúng đã tích lũy được, vừa đổi mới mạnh mẽ, cầu thị tiếp cận, tiếp thu những tư duy mới, xu hướng phát triển mới của thời đại với tinh thần tiến cùng thời đại. Đổi mới mạnh mẽ tư duy là khâu mở đầu có ý nghĩa đột phá.
Thứ hai, các giải pháp chủ yếu tập trung hoàn thiện và tổ chức thực hiện hiệu quả hệ thống thể chế phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam; kiên quyết xóa bỏ những rào cản, điểm nghẽn, cản trở phát triển; khắc phục triệt để thực trạng khâu tổ chức thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng; hình thành hệ thống thể chế đồng bộ, thông thoáng mở đường đột phá về thu hút, phát huy các nguồn lực phát triển; thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao, phát huy và trọng dụng nhân tài, đẩy mạnh cuộc cách mạng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh...
Thứ ba, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam để đáp ứng yêu cầu rất cao của kỷ nguyên mới.
Thứ tư, thực hiện những giải pháp hữu hiệu để phát huy tính Đảng trong xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Thứ năm, về cuộc cách mạng chuyển đổi số, làm rõ thế nào là phương thức sản xuất số, mối tương quan giữa phương thức sản xuất số với kinh tế tri thức và với phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa, đây là vấn đề lý luận rất cơ bản cần được làm sáng tỏ.
Thứ sáu, về chống lãng phí, làm rõ quan hệ biện chứng giữa phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với chống lãng phí và những giải pháp đủ mạnh để đạt kết quả cao.
Phát biểu tham luận tại hội thảo, PGS-TS Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương cho rằng, những thành tựu vĩ đại đạt được sau 40 năm đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng, giúp Việt Nam tích lũy thế và lực cho sự phát triển bứt phá trong giai đoạn tiếp theo. Đây là thời điểm hội tụ tổng hòa các lợi thế, sức mạnh để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc tiếp sau kỷ nguyên độc lập, tự do, xây dựng chủ nghĩa xã hội và kỷ nguyên đổi mới.