Ia H’Drai là huyện biên giới của tỉnh Kon Tum, có 3 đơn vị hành chính cấp xã là Ia Dom, Ia Tơi, Ia Đal. Để người dân có nước sạch sử dụng, địa phương đã xây dựng các công trình cấp nước sinh hoạt.
Trên địa bàn huyện, có 10 công trình nước sinh hoạt đã được đầu tư, hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng.
Trong số đó, Dự án cấp nước sinh hoạt trung tâm huyện được UBND tỉnh Kon Tum phê duyệt chủ trương đầu tư với tổng mức đầu tư gần 100 tỷ đồng. Sau đó, UBND huyện đã giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện đầu tư thêm đường ống cấp III với kinh phí hơn 4,9 tỷ đồng. Công trình sau khi hoàn thiện đã giao Trung tâm Môi trường và Dịch vụ đô thị quản lý, sử dụng, vận hành, đến nay đã đấu nối, lắp đặt đồng hồ cho 430 hộ, tổ chức có nhu cầu sử dụng nước.
9 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung còn lại được đầu tư tại điểm dân cư thuộc 3 xã với tổng kinh phí khoảng 9 tỷ đồng. Cụ thể, xã Ia Tơi có 2 công trình cấp nước tại thôn 7, 8; xã Ia Dom có 1 công trình cấp nước tại điểm dân cư số 4 (thôn 3); UBND xã Ia Đal có 6 công trình tại các thôn 1, 3, 4, 6, 7.
Qua giám sát, Ban Kinh tế - Xã hội HĐND huyện phát hiện hàng loạt các tồn tại trong công tác đầu tư, quản lý, khai thác, vận hành các công trình nước sinh hoạt trên địa bàn huyện.
Theo đó, đối với các công trình cấp nước sinh hoạt tại điểm dân cư do các xã làm chủ đầu tư, việc đầu tư xây dựng, lập hồ sơ thiết kế, báo cáo kinh tế kỹ thuật chưa đúng với thiết kế và sát với nhu cầu sử dụng thực tế.
Cụ thể, Công trình cấp nước sinh hoạt tại điểm dân cư thôn 8 (xã Ia Tơi), trong hồ sơ thiết kế là 3 điểm cấp nước, nhưng thực tế thực hiện 2 điểm.
Vào thời điểm giám sát, có 3 điểm cấp nước ở thôn 7 và thôn 8 (xã Ia Tơi) không có nước tại các điểm cấp nước tập trung.
Một số tuyến ống tại 2 thôn này không được chôn theo thiết kế mà để nổi trên mặt đất, mương thoát nước, gây mất mỹ quan và dẫn đến hư hỏng.
Một số công trình cấp nước sinh hoạt tại điểm dân cư được đầu tư hệ thống lọc nước nhưng không đấu nối với hệ thống lọc và hiện nay không được sử dụng, gây lãng phí nguồn lực đầu tư. Điều này xảy ra tại Công trình cấp nước tại thôn 7 (xã Ia Tơi); Công trình cấp nước tại điểm dân cư số 4 (thôn 3, xã Ia Dom).
Việc sử dụng, vận hành một số công trình nước chưa phát huy hiệu quả đầu tư. Như tại thôn 8, xã Ia Tơi, người dân sử dụng điện để bơm nước không thống nhất với nhau nên dẫn đến chỉ có 3 hộ dùng 1 giếng khoan.
Còn tại Dự án Cấp nước sinh hoạt trung tâm huyện, công tác đấu nối, lắp đặt đồng hồ và thỏa thuận hợp đồng cung cấp nước với tổ chức, cá nhân có nhu cầu sử dụng nước từ đường ống cấp III có nội dung chưa đảm bảo theo điều 10 tại Quyết định số 11/QĐ-UBND ngày 03-6-2022 của UBND tỉnh Kon Tum; nguồn nước có lúc chưa đảm vệ sinh cho người dân sử dụng...
