Đó là nhận định của các chuyên gia tại Diễn đàn Mua bán - Sáp nhập doanh nghiệp Việt Nam 2023 (M&A Vietnam Forum 2023) do Báo Đầu tư tổ chức tại TPHCM chiều 28-11.
Theo dữ liệu từ Công ty kiểm toán KPMG Việt Nam, trong 10 tháng đầu năm 2023 thị trường M&A Việt Nam có 265 giao dịch, đạt giá trị hơn 4,4 tỷ USD, giảm 23% so với cùng kỳ năm trước. Giá trị trung bình các thương vụ đạt 54,5 triệu USD cho thấy sự chuyển hướng của nhà đầu tư sang các khoản đầu tư chiến lược, cần nhiều tiềm lực tài chính hơn. Riêng thị trường huy động vốn thông qua hình thức chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) ở Đông Nam Á cũng cho thấy sự ổn định, nhưng tổng số vốn IPO huy động chạm mức thấp nhất trong 8 năm qua.
Số liệu từ Công ty kiểm toán toàn cầu Deloitte cũng cho thấy, tính đến 15-11-2023, các công ty ở Đông Nam Á đã huy động được khoảng 5,5 tỷ USD thông qua các thương vụ IPO từ đầu năm đến nay, giảm so với mức 7,6 tỷ USD huy động được từ 163 thương vụ IPO trong cả năm 2022. Trong đó, Việt Nam chỉ có 3 thương vụ niêm yết IPO huy động được khoảng 7 triệu USD trong 10,5 tháng đầu năm 2023. Những điều kiện bất lợi cùng với diễn biến giảm điểm của VN-Index kể từ nửa đầu năm 2022, đã khiến những công ty có mong muốn IPO phải trì hoãn kế hoạch và chờ thời điểm thích hợp để niêm yết.
Các chuyên gia cho rằng, dù thị trường M&A Việt Nam vẫn đang trong xu thế chậm lại, nhưng tình hình sẽ khả quan hơn trong năm tới. Bên cạnh đó, hiện Chính phủ đã đưa ra một số biện pháp nhằm kích thích nền kinh tế và nhiều chủ trương nhằm nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, củng cố niềm tin của các nhà đầu tư vào năm 2024. Điều này cho thấy, khi thị trường khó khăn, sẽ có nhiều doanh nghiệp phải tiến hành hoạt động M&A.
Đại diện KPMG Việt Nam cho rằng, bệ đỡ cho thị trường M&A Việt Nam chính là phục hồi của nền kinh tế, dòng vốn đầu tư nước ngoài, cũng như các cơ chế, chính sách liên quan đến thị trường.
“Thị trường M&A Việt Nam sẽ tiếp tục được thúc đẩy bởi những chuyển dịch trong kinh tế toàn cầu, sự điều chỉnh chuỗi cung ứng và phát triển nội tại. Các cải thiện quy định liên tục và các hiệp định thương mại tự do cũng sẽ duy trì hoạt động M&A sôi động tại Việt Nam trong những năm tiếp theo”, vị này đánh giá.
Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông phát biểu tại diễn đàn |
Phát biểu tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, nhiều kết quả khảo sát của các tổ chức uy tín trên thế giới cho thấy hoạt động M&A toàn cầu năm 2023 đang diễn ra không thuận lợi. Nằm trong xu hướng chung, thị trường M&A Việt Nam cũng đang sụt giảm, đặc biệt so với mức đỉnh vào năm 2021 với tổng giá trị thương vụ hơn 10,8 tỷ USD. Dù vậy, thị trường M&A Việt Nam vẫn có rất nhiều cơ hội và triển vọng nhờ những yếu tố nền tảng đang ngày càng được củng cố.
Theo Thứ trưởng Trần Duy Đông, suốt thời gian qua, Chính phủ đã chủ động ứng phó, thích ứng hiệu quả hơn với những khó khăn, thách thức trong bối cảnh mới của thế giới và trong nước. Đồng thời, tập trung hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; quyết liệt xử lý các vấn đề tồn đọng, vướng mắc; thực thi nhiều giải pháp đồng bộ, nhất là về tài khóa, tiền tệ để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ sản xuất - kinh doanh của doanh nghiệp.
“Việc thực thi quyết liệt và hiệu quả các giải pháp này sẽ góp phần quan trọng đưa nền kinh tế phục hồi nhanh và bền vững, không chỉ trong năm 2024 mà cả những năm tiếp theo. Khi nền kinh tế phục hồi, niềm tin tiêu dùng được cải thiện nhiều, bức tranh tăng trưởng của doanh nghiệp trở nên rõ ràng hơn và đầu tư nước ngoài tăng tốc, hoạt động M&A tại Việt Nam sẽ nhộn nhịp trở lại”, Thứ trưởng Trần Duy Đông nhấn mạnh.